LAGERE OMZET, HOGERE KOSTEN

Begin februari zorgde Philips voor opschudding met de mededeling dat de omzet in 2001 met 15% was gedaald. De terugval splitste zich nagenoeg gelijkwaardig uit over volumevermindering en prijserosie. De Nederlandse elektronicareus vormt geen geïsoleerd geval. De krimp van de producentenprijzen blijkt een wereldwijd fenomeen, al speelt de daling van de olieprijzen een belangrijke rol (zie tabel: Evolutie producentenprijzen). Ook Vlaamse bedrijven uit zowat alle sectoren kreunen onder de ongunstige evolutie van zowel volume als prijs.

Terwijl de afzet zakt, stijgen de bedrijfskosten. Zo ontstaat een schaarbeweging van deflatie bij de verkoop en inflatie van de kosten. De oorzaken van de snel rijzende kosten hebben we ingedeeld in zeven luiken (zie artikel). Hier gaan we in op de druk op verkoopvolumes en -prijzen, die we verdelen over drie panelen.

1. Ongunstig economisch klimaat

Voor het eerst sedert de recessie van 1974-1975 is er een gelijktijdige terugval van de economische activiteit in Europa, de VS en Japan. “Het gevecht voor het behoud van de marktposities geeft prijsdruk alom,” aldus Julien Michiels, communicatieverantwoordelijke van Philips België.

2. Komst van de euro

De introductie van de euro leidde op Europees niveau tot méér markttransparantie en een verhoogde concurrentie, waardoor her en der de druk op de prijzen toenam.

3. Concentratie doet KMO’s zweten

Vooral bij kleinere ondernemingen weerklinkt de klacht dat de toegenomen concentratie van de grote bedrijven hen fel onder druk zet. Kris Peeters, gedelegeerd bestuurder van Unizo: “De marges voor de toeleveranciers aan grote bedrijven staan zwaar onder druk. Een typisch voorbeeld is de bouwsector, waar de grote aannemers zwaar wegen op de rentabiliteit van de kleinere onderaannemers.”

Alleen een krachtige herneming van de economische activiteit biedt onze ondernemingen een ontsnappingsroute uit de pijnlijke schaarbeweging. De kans op herstel is echter gering en het kostenplaatje lijkt muurvast te zitten. Tenzij de overheden van dit land plots wakker schieten en evenveel creativiteit tonen als tijdens de sessies waarin ze nieuwe lasten vinden.