Koningen van de wereld gijzelen economie

Is alle ellende dan voor niets geweest? Vooral de Amerikanen en de Chinezen hebben, niet zonder succes overigens, kosten noch moeite gespaard om de crisis te lijf te gaan, maar het lijkt er sterk op dat dit duo ook bijzonder hardleers is en nu al de kiemen zaait voor de volgende grote crash. Een elite binnen de VS (Wall Street) en binnen China (het regime) heeft er geen baat bij om de wereldeconomie snel op een andere leest te schoeien. Dat deze Koningen van de Wereld uit eigenbelang het algemene belang in de schaduw plaatsen, is zo oud als de mensheid, maar business as usual zou de kortste weg zijn naar de big one, de klap waarbij niemand nog bij machte is om de schade te beperken.

Want aan de bron van deze kredietcrisis lag de bekende onevenwichtige handelsrelatie tussen de VS en China (en andere groeilanden). China & co zochten hun heil in een exportstrategie om in een sneltreinvaart hun plaats in de wereldeconomie op te eisen en daarom mocht de grootste klant, de VS, op de poef bestellen. Het resultaat was een krediet- en zeepbelgedreven wereldeconomie. Al jaren werd gewaarschuwd dat dit ‘onhoudbaar’ was, al wist niemand hoe en wanneer het deksel van de snelkookpan zou vliegen. Finaal bleek dat zich te veel krediet had mogen ophopen bij Amerikaanse gezinnen die dat in geen 100 jaar konden aflossen. Verblind door gewin op korte termijn pompte het westerse banksysteem dat kredietgif door de hele economie.

Het is onmogelijk om op korte termijn deze scheefgetrokken wereldeconomie in een meer duurzame plooi te gieten. Dat zou de prille herleving de nek omwringen. De VS durven het terecht niet aan om te snel lucht uit de kredietzeepbel te laten en vervangen de leeglopende private kredietbel daarom deels door een nieuwe zeepbel van overheidskrediet. In de hoop dat de consument de draad weer oppikt en de economie weer op volle toeren doet draaien. Ook de Chinezen hebben op korte termijn geen alternatief voor hun exportstrategie. De Chinezen hebben er niet beter op gevonden dan, bij gebrek aan volwaardige zeepbellen in het Westen, er zelf eentje te blazen. De Chinese overheid investeert massaal in infrastructuurwerken en heeft alle remmen losgegooid in het bankwezen. In de hoop dat de export straks weer herneemt. De premisse van de crisisstrategie is dus dat de wereldeconomie straks weer in haar oude gewoonten vervalt.

Dat is onbegrijpelijk, gezien de ervaringen van de voorbije kwartalen. Het kwaad kan alleen maar bij de wortel worden uitgeroeid als de VS meer exporteren en China meer consumeert. Dat kan door de dollar te laten appreciëren ten opzichte van de yuan, een trend die de voorbije maanden niet toevallig is stilgevallen. Dat kan door in de VS de capaciteit van de finan-ciële instellingen om kredieten te geven aan banden te leggen. Dat kan door in China de sociale zekerheid uit te bouwen zodat consumenten meer durven uit te geven. Deze adviezen zijn relatief eenvoudig, maar de implicaties verregaand. Het machtige Wall Street zal niet meer kunnen smullen van de dollarcarrousel en het Chinese regime zal wat economische groei – en dus bestaanszekerheid – moeten inleveren. De koningen van de wereld moeten hun rijk dus eigenhandig afbouwen om de volgende grote crisis te voorkomen.

Door Daan Killemaes

Het kwaad kan alleen maar bij de wortel worden uitgeroeid als de VS meer exporteren en China meer consumeert