Kom bij de club

De Europese Unie is niet echt meer de exclusieve club die ze ooit was, maar lidmaatschap betekent toch nog altijd heel wat. Voor Roemenië en Bulgarije, die op 1 januari 2007 toetreden tot de Europese Unie, waardoor het aantal lidstaten opgevoerd wordt tot 27, vormt het lidmaatschap alvast het hoogtepunt van een tocht die hen van het communisme naar de Europese mainstream voerde. Voor de EU zelf betekent meer landen, meer armslag (de totale bevolking zal bijna een half miljard mensen omvatten). “Grootte doet er wel degelijk toe,” pocht José Manuel Barroso, de voorzitter van de Europese Commissie.

Roemenië en Bulgarije zullen veruit de armste EU-leden zijn. En ze zullen voor een tijdje ook de laatste nieuwe leden zijn. De EU, die sinds 2004 een dozijn nieuwe leden heeft opgevangen, vindt dat het nu tijd is voor een ‘pauze’ voor ze aan een nieuwe expansie begint. Pech voor Kroatië (dat misschien kan toetreden in 2009 of 2010, als de EU tegen dan overeenstemming kan bereiken over een aantal noodzakelijke institutionele hervormingen), laat staan voor Servië, Macedonië en de rest.

De EU kent ook een aantal ‘subclubs’. Zo is er de Schengengroep die reizen toelaat zonder paspoortcontrole tussen vijftien landen (de ‘oude’ EU zonder Groot-Brittannië en Ierland, maar met de niet-EU-landen Noorwegen en IJsland). De Schengengroep zal waarschijnlijk de deadline voor een uitbreiding naar Centraal-Europa in de herfst van 2007 missen en haalt daarvoor ‘technische’ redenen aan.

Tegelijk zal in 2007 Slovenië trots als eerste van de EU-lichting 2004 toetreden tot wat dan een uit dertien landen bestaande eurozone wordt. Ook Litouwen wou overschakelen op de eenheidsmunt, maar daar lag de inflatie boven het niveau om in aanmerking te komen. Het land zal dus moeten wachten. Cyprus en misschien ook Malta zouden echter al in 2008 kunnen toetreden.

Georgië is nog niet klaar voor de EU, maar wil wel zijn veiligheid versterken door toe te treden tot de Navo. In 2007 zal het – onder gegrom van Rusland – die doelstelling nadrukkelijk nastreven.

Intussen stevent Turkije, een van de cruciale leden van de Navo, af op een crisis over zijn pogingen om toe te treden tot de EU. Het heeft heel wat moeite gedaan om het recht op onderhandelingen te verkrijgen, maar in verschillende Europese hoofdsteden (en ook in Turkije zelf) groeit de twijfel. In de loop van 2007 zal een opiniepeiling waarschijnlijk wel aantonen dat de meerderheid van de Turken gekant is tegen EU-lidmaatschap. Om Groucho Marx te parafraseren: ze zullen niet tot een club willen behoren waarin er te weinig mensen zijn die hen als lid willen.