Kmo’s doen het veilig

Veiligheid op het werk is niet enkel een kwestie van imago. Zowel kmo’s als multinationals willen hun werknemers echt beschermen. Ze hebben er ook alle belang bij. Hoe kunnen kleine én grote bedrijven doeltreffend werk maken van preventie?

“Veiligheid voor iedereen staat bij Total voorop”, klinkt het bij Pol Hoorelbeke, adjunct-directeur-generaal gezondheid, veiligheid en milieu van de raffinage- en chemietak van de groep. Om alle acties te coördineren, heeft ongeveer 2 procent van het personeel bij Total een HSE-taak. HSE staat voor health, safety, environment of gezondheid, veiligheid en milieu. Die mensen zien er bijvoorbeeld op toe dat de veiligheidsregels correct worden opgevolgd. De managers brengen geregeld een bezoek aan de werkvloer en kregen ook een opleiding om de psychosociale risico’s in hun team aan te pakken. Aan die benadering, die de gezondheid en de veiligheid van de werknemers en van hun omgeving centraal stelt, hangt uiteraard een prijskaartje. Naar schatting werd elk jaar 1,5 tot 3 procent van de vervangingswaarde van elke installatie geïnvesteerd in veiligheid. “In de industrie is dat de norm”, legt Pol Hoorelbeke uit.

De bekommernis van Total leeft ook bij de andere energie- en chemiereuzen. Op gezette tijden komen vertegenwoordigers van die grote bedrijven samen om van gedachten te wisselen over beste praktijken, enkel en alleen op het vlak van veiligheid. Patrick Strauss van het Fonds voor de beroepsziekten: “Grote ondernemingen zetten een speciale structuur op voor alles wat te maken heeft met gezondheid en veiligheid. Zij kunnen het zich veroorloven en stellen alles in het werk om ongevallen en ziekte te voorkomen. Kleinere bedrijven kunnen voor hulp aankloppen bij het Fonds voor de beroepsziekten, dat de preventie-inspanningen van de ondernemingen ondersteunt. Zo komt het Fonds ter plekke evalueren welke risico’s er verbonden zijn aan de arbeidsomstandigheden, bijvoorbeeld door na te gaan hoe het gesteld is met de luchtkwaliteit op de werkplek. Elk jaar organiseren wij 100 tot 150 preventiebezoeken in de meest uiteenlopende organisaties, van ziekenhuizen tot fabrieken waar men verpakkingsmateriaal maakt.”

Ondersteunende software

Voor de drukbezette baas van een kmo is het evenwel allesbehalve gemakkelijk tijd vrij te maken om de circa 500 bladzijden wetgeving over dit onderwerp te bestuderen. Die regels veranderen ook voortdurend. Deze maand nog werd de nieuwe wetgeving in verband met de preventie van psychosociale risico’s op het werk van kracht. Niet iedereen kan het zich financieel veroorloven te rade te gaan bij een preventieadviseur. Nochtans ligt hier een enorme uitdaging voor de kmo’s: hoewel in België slechts 39 procent van de werknemers in kmo’s werkt, vindt daar 71 procent van alle dodelijke ongevallen plaats. Proportioneel gebeuren er in de kmo’s dus bijna dubbel zoveel dodelijke ongevallen als in de grootste ondernemingen.

In die context ontwikkelden Philippe Brux en Addie van Doorn het softwareprogramma Safetify, dat doeltreffende preventie in kmo’s moet bevorderen. Safetify is een soort van checklist om stap per stap na te gaan hoe het gesteld is op risicovolle plaatsen. Worden er in de onderneming giftige producten opgeslagen? Waar? Wie werkt met die producten? Welke opleiding hebben die mensen genoten? Meteen wordt ook gecontroleerd of alles wettelijk in orde is. “De wetgeving uitpluizen en alle aspecten ervan bestuderen, daar kruipt veruit het meeste tijd in”, zegt Philippe Brux. Mocht er zich toch een ongeval voordoen, dan kan het bedrijf daar met behulp van deze softwaremodule ook lessen uit trekken en die doorgeven aan de werknemers.

De Belgische kmo’s Advachem, dat hars voor spaanderplaten maakt, en Meura, installateur van kant-en-klare brouwzalen overal ter wereld, waren bij de eersten die intekenden op Safetify, dat in de lente van 2014 werd gelanceerd. Een jaarabonnement op de software kost tussen 500 en 1500 euro, afhankelijk van de gekozen formule. Bij Meura gaat 1,5 procent van de omzet op aan preventie en veiligheid. Advachem besteedt jaarlijks 200.000 euro aan veiligheid; individuele beschermingskledij en brandblussers onder meer niet meegerekend. In beide bedrijven wordt met dat geld een breed scala aan activiteiten gefinancierd. “Wij organiseren taalcursussen, want wie de instructies niet goed begrijpt, dreigt zich te verwonden”, zegt Jean-Pierre Eloir, safety officer bij Meura. Bij Advachem mag het voltallige personeel de arbeidsprocessen tegen het licht houden en van commentaar voorzien.

Kosten

Arbeidsongevallen kosten de verzekeringsmaatschappijen elk jaar ongeveer 700 miljoen euro. Kosten die ze uiteraard doorrekenen in de premies die de ondernemingen moeten betalen. Indien nodig deelt Claude Rifaut, de directeur productie bij Advachem, aan zijn werknemers mee hoeveel die verzekeringen kosten.

Philippe Brux merkt op dat de kostprijs van de verzekeringspremies in de industrie doorgaans gelijk is aan om en bij 5 procent van de loonmassa van een van die kmo’s. Die kostprijs kan evenwel stijgen tot een loodzware 12 procent van de loonmassa. De ondernemingen moeten niet enkel verzekeringspremies betalen. Als een ongeval gebeurt, gaan er arbeidsdagen verloren, is de werknemer vaak een tijd afwezig of moet hij worden vervangen. Een arbeidsongeval kost een bedrijf naar schatting 15.000 euro, schadevergoeding niet meegerekend. Al die financiële en vooral menselijke middelen die verloren gaan, kunnen niet worden ingezet om de onderneming te laten groeien en om te innoveren. Een bedrijf dat inzet op veiligheid en op preventie, geeft met andere woorden niet enkel blijk van respect voor zijn werknemers maar ook van economisch gezond verstand.

SIBYLLE GREINDL

Een arbeidsongeval kost een bedrijf naar schatting 15.000 euro, schadevergoeding niet meegerekend.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content