JEP

De Jury voor Eerlijke Praktijken in de Reclame (JEP) heeft in het vierde kwartaal van vorig jaar 48 klachten of opmerkingen over reclame-uitingen ontvangen. Dat is evenveel als in dezelfde periode in 1998.

De jury vond dat ze niet bevoegd was voor zeven ingediende klachten en behandelde dus 41 cases. Dat waren er vijf meer dan in dezelfde periode in 1998. Opvallend is dat het aantal gevallen waar de jury zelf het initiatief nam, van zes naar elf is gestegen.

Bij een kwart van de behandelde dossiers had de jury geen opmerkingen. In 57,5% van de gevallen werd de reclame-uiting gewijzigd of stopgezet. Bij 10% formuleerde de jury een negatief advies of een voorbehoud, en bij 7,5% van de klachten ging het om een eenmalige of al beëindigde campagne.

In totaal waren er vorig jaar 178 klachten of vragen, zes minder dan in 1998. De JEP behandelde er daarvan 148. Dat zijn er vijftien meer dan in 1998. Het aantal klachten van ondernemingen verminderde met één (van drie naar twee); het aantal vragen om voorafgaand advies daalde van 56 naar 34; het aantal verbruikersklachten evolueerde van 52 naar 90 (dat heeft veel te maken met een ‘offensief’ van de verbruikersorganisatie in verband met de code rond milieu en reclame) en het aantal gevallen waarin de jury zelf het initiatief nam, bleef gelijk op 22.

In het vierde kwartaal kreeg de jury een aantal reclame-uitingen van bekende merken voorgeschoteld. De affiche van Strongbow-cider (een vrouw laat een man drinken uit een fles die zij voor haar kruis houdt) schoot een ondernemingsorganisatie in het verkeerde keelgat. De jury vond dat de uiting inderdaad als choquerend of onfatsoenlijk kon worden ervaren. Adverteerder Jet Import antwoordde dat de affiche alleen in bepaalde discotheken en cafés te zien was, maar dat argument deed de jury niet van mening veranderen: ze bleef erbij dat de affiche niet door de beugel kon. De jury dacht daarbij vooral aan het verzamelelement, waardoor er tóch sprake kon zijn van een ruimere verspreiding.

Een consument beschuldigde ijsproducent Häagen-Dazs er dan weer van in een commercial de spot te drijven met dementie (er wordt een oude man met een slecht geheugen opgevoerd naast het 100% perfecte ijs). Ook hier volgde de jury de klagende consument.

De Koninklijke Belgische Voetbal Bond kreeg twee klachten binnen over advertenties voor wedstrijden van de Rode Duivels (tegen Finland en Marokko). De klager vond dat de manier waarop de spelers van die landen werden voorgesteld – naast de duivel – kon worden opgevat als een vorm van rassenhaat en xenofobie. De KBVB zal voortaan beter oppassen.

Ook nu waren er klachten over het denigrerend karakter van spots. Nieuw is wel dat deze keer een klacht uitging van mannen: het ging om een radiospot van Flair over hoe mannen nu echt denken over vrouwen. De jury zag er echter geen graten in. Dat deed ze evenmin in verband met een affiche van Natrena (kunstmatige zoetstof) waarop een naakte vrouw te zien was. De vrouw was geen model en de bedoeling van de adverteerder was net positief: een natuurlijke vrouw tonen die zich goed in haar vel voelde. De klager vond echter dat die affiche pornografisch en vulgair was en de aandacht trok via seks. De vrouw werd als reclameobject gebruikt en de affiche zou ‘zwakke personen (die Dutroux kunnen worden)’ kunnen beïnvloeden.