Pedro Matthynssens

‘Jekyll of Hyde: wie krijgt uw spaargeld?’

Pedro Matthynssens Columnist

De Europese banken hebben sinds het invoeren van de negatieve rente al 20 miljard euro aan de ECB betaald. Dat zegt CEO bij Vanbreda Risk & Benefits

Door de negatieve-intrestpolitiek van de Europese Centrale Bank (ECB) worden investeringen in alternatieve munten aantrekkelijker. Maar weten we nog wel wat er ‘s nachts met onze spaarcenten gebeurt? We schotelen u graag een sprookje voor, noem het gerust een fabeltje. Stel dat een Europese bank in plaats van haar euro’s bij de ECB te parkeren tegen een negatieve rente van 0,5 procent, het aanbod krijgt om dat geld aan het Luxemburgse bedrijf Schaduwbank uit te lenen. Die laatste komt met een wel erg aantrekkelijk voorstel op de proppen: een positieve rente van liefst 1,5 procent. De beslissing is snel gemaakt.

Schaduwbank , dat eigenlijk een niet-bancaire organisatie is en bijgevolg veel minder strenge regels moet naleven, gaat bijzonder creatief aan de slag met het kapitaal van de bank. Via een robot die rechtstreeks op de application programming interface (API) van de wereldwijde Binance-beurs is aangesloten, wordt bliksemsnel een korf digitale munten aangekocht. Bitcoin, ethereum, ripple en litecoin: alle belangrijke cryptomunten zijn vertegenwoordigd. Zodra de koers van een van die munten na aankoop meer dan 1,5 procent stijgt, verkoopt de robot met winst en betaalt Schaduwbank de lening aan de Europese bank terug. Dat is een klip-en-klare win-winsituatie, want de winst – of beter: het gedeelte van de winst dat boven op de 1,5 procent rente komt – wordt netjes in Luxemburg afgeroomd.

Gelooft u dat fabeltje? Wellicht niet. Toch zijn er indicaties dat het niet zo ver van de waarheid ligt. In haar jongste kwartaalrapport geeft de Bank voor Internationale Betalingen gegevens vrij over de financiële stromen tussen banken en niet-bancaire entiteiten. Daaruit blijkt dat arbitrage – zo heet het grensoverschrijdend speculeren op prijsverschillen tussen financiële instrumenten zoals traditionele munten of cryptomunten – vandaag al tot diep in het financiële en zakelijke systeem is doorgedrongen. Grensoverschrijdende leningen van banken aan niet-financiële instellingen zijn van 4,3 naar 6 triljoen euro gestegen in de jongste twee jaar. Leningen aan bedrijven in Luxemburg en de Kaaimaneilanden zijn daarbij de belangrijkste transacties voor Europese banken. Het is een publiek geheim dat organisaties zoals Schaduwbank zich vaak in deze twee landen schuilhouden.

Jekyll of Hyde: wie krijgt uw spaargeld?

Een fundamenteel verschil tussen traditioneel geld en cryptomunten is dat banken geld niet kunnen bewaren in een digitale portefeuille. Uw geld bestaat niet echt bij uw bank, tenzij als een bedrag in de boekhouding dat uw bankier aan u verschuldigd is. Als uw bank uw geld niet omzet in leningen of beleggingen, heeft ze maar twee alternatieven. Of zij parkeert het op haar rekening bij de Europese Centrale Bank, of zij zet het om in baar geld. Dat laatste is niet echt een optie. Dat leert een vergelijking van de kostprijs van het boekhoudkundig parkeren van 1 miljoen euro bij de ECB tegenover de kosten van het drukken, transporteren en opslaan van 22 kilogram cash. De eerste optie kost 14 euro per dag, een fractie van wat optie twee zou kosten. Zo komt het dat de Europese banken sinds het invoeren van de negatieve rente aan de ECB al 20 miljard euro hebben betaald.

Tot nader order ontsnappen de cryptomunten aan de controle van de centrale banken. De lagerentepolitiek van de centrale bankiers, die zo de economie willen dynamiseren, heeft dus geen impact op de digitale munten. Tenminste als u abstractie maakt van het feit dat die politiek een van de voornaamste oorzaken is dat de cryptomunten, waarvan de hoeveelheid beperkt is, gestaag in waarde groeien.

Sommige centrale bankiers noemen bitcoin en andere cryptomunten dan wel duivelsgebroed, toch dragen ze onrechtstreeks bij aan hun stijgende populariteit. Andere centrale bankiers bestuderen op dit ogenblik aandachtig hoe ze zelf cryptomunten kunnen omarmen om ze te kunnen controleren en te gebruiken in hun monetaire politiek. Zolang dit laatste geen feit is, groeit de kans dat uw geld op de bank ‘s nachts een hoofdrol gaat spelen in een Jeckyll and Hide-verhaal dat gelijkt op bovenstaand fabeltje.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content