Is landbouw in Vlaanderen overbodig?

De Boerenbond omschrijft 2004

nu al als een rampjaar en kreeg daarom Vlaamse subsidies. Volgens landbouwexpert Luc Busschaert kan ook de agrarische sector delokaliseren.

Een combinatie van overvloedige regen en warm weer leidde tot een overaanbod aan groenten. Met vooraan sla en tomaten. Daarom trok de Boerenbond de voorbije week naar het kabinet van de Vlaamse minister van Landbouw, Yves Leterme ( CD&V). De vraag naar subsidies werd supersnel en positief beantwoord.

Maar is de Vlaamse landbouw nog structureel leefbaar? Trends vroeg het aan landbouwexpert Luc Busschaert. Sinds 1972 is hij actief in de Belgische en Europese landbouw, met advies aan boerderijen en industrieën. Tot 1988 was Bus- schaert algemeen directeur van Clovis Matton, de Belgische topspeler in zaaigoed.

TRENDS. De boeren staan alweer aan de klaagmuur. Blijkbaar vergaten ze dat 2003 een uitstekend jaar was.

LUC BUSSCHAERT. “De zomer van 2003 was uitzonderlijk droog. Dat leidde tot massale export van groenten vanuit het noorden naar het zuiden van Europa. Eindelijk kregen de boeren nog eens een correcte prijs. Dat was het eerste positieve jaar sinds de dioxinecrisis.”

En nu het even slecht gaat, hoor je alweer de smeekbede om subsidies. Waarom leggen boeren geen buffers aan?

BUSSCHAERT. “Je kan parameters uit andere industrieën niet zomaar toepassen op de landbouw. Dit is een sector met kleine marges en verschrikkelijk hoge investeringen. Voor een landbouwbedrijf met een omzet van 400.000 euro betaal je een overnameprijs van 2 miljoen euro. Met die terugbetaling ben je dus een hele generatie zoet.”

Hoe komt het dat te veel boeren dezelfde gewassen telen? Hebben ze geen benul van vrijemarktwerking?

BUSSCHAERT. “Boeren kijken te weinig naar de consument. Iedereen denkt in sla en tomaten. Maar je kan een boerderij niet zomaar heroriënteren. Je kan als boer moeilijk inschatten of die markt in enkele jaren niet overbezet zal zijn. Dat neemt niet weg dat er in Vlaanderen te weinig planning bestaat. Dat geldt trouwens voor heel Noordwest-Europa. Er is geen instantie die regulerend optreedt en bepaalde gewassen afblokt bij een overaanbod.”

Is landbouw in Vlaanderen nog zinvol?

BUSSCHAERT. “Delokaliseren moet ook kunnen in de landbouw. De Nederlandse Rabobank heeft in Amerika een landbouwbank gekocht. Duitsers, Nederlanders, Zweden nemen volop posities in Oost-Europa. Waarom zijn de Vlaamse boeren daar niet actiever aanwezig?

W.R.