“Ik wil niet medeverantwoordelijk zijn voor de delokalisatie van de financiële sector”

Enkele maanden geleden smolten zes Belgische belangenverenigingen van de Belgische banksector samen tot Febelfin. Een unicum in Europa, zegt voorzitter Luc Vandewalle. Als topman van BBL (nu ING) heeft hij een klare kijk op de jongste ontwikkelingen in zijn sector. Wat vindt hij van de plannen van de nieuwe regering voor fiscale amnestie? Treurt hij om het verlies van de merknaam BBL? Trends bundelde zijn antwoorden in ‘de dikke Vandewalle’: een verklarend woordenboek van de financiële taal.

Maandag 21 juli. Nationale feestdag. Luc Vandewalle, voorzitter van ING South West Europe, opent zijn kantoorramen op de Marnixlaan in Brussel en wuift al vlaggend vrolijk naar zijn overbuurman, koning Albert. “Prettige feestdag, sire!”

Een twijfelachtig scenario, maar theoretisch haalbaar. “Tja, het uitzicht op het koninklijk paleis is inderdaad niet mis,” lacht Vandewalle. “Neen, dit is niet het bureau van mijn voorganger, Michel Tilmant. Als voorzitter van onze raad van bestuur en ondervoorzitter van ING Groep werd hij mijn buurman. Alle kantoren op de directieverdieping hebben dezelfde afmetingen en hetzelfde meubilair, zo wou baron LéonLambert het. Dat bevorderde de teamgeest.”

Vandewalle had als voorzitter van de Belgische Federatie van het Financiewezen ( Febelfin) eveneens zijn interview kunnen geven in de Ravensteinstraat. Het huidige gebouw van de Belgische Vereniging van Banken ( BVB) op nummer 36 wordt eind dit jaar het kloppend hart van het gros van Belgiës financiële belangenverenigingen. De Belgische Vereniging van Banken, de Belgische Vereniging van Beursleden, de Belgische Leasingvereniging, de Belgische Vereniging van Instellingen voor Collectieve Belegging, de Beroepsvereniging van het Krediet en de Belgische Vereniging van Vermogensbeheerders en Beleggingsadviseurs zorgen met hun samenwerkingsverband Febelfin voor een Europese primeur.

Nu hij het merk BBL ten grave heeft gedragen, de statuten van Febelfin heeft geschreven en een memorandum met eisen voor de nieuwe regering heeft samengesteld, schrijft Vandewalle voor Trends zijn verklarende woordenboek der financiële taal.

Amnestie (de (v.); -ën), algemene kwijtschelding van straf.

“De een noemt het fiscale amnestie, de andere praat liever over het nakomen van zijn verplichtingen volgens het fiscale stelsel in België. Ik vind het goed dat de regering – in navolging van bijvoorbeeld Duitsland – eindelijk een standpunt heeft ingenomen over het repatriëren van buitenlands spaargeld naar België en dat ze duidelijkheid creëert. Het is een delicaat onderwerp dat de BVB al langer beroert. Maar als sector kunnen wij het probleem niet oplossen. Er bestaat een ruling voor dezelfde problematiek die grosso modo een penalisering van drie jaar interesten op de roerende voorheffing plus een boete van 10 % inhield. Misschien gaan we met de nieuwe regeling dezelfde kant uit.

“Ik sta wel achter de gedachtegang dat personen die hun gerepatrieerde geld recycleren in de Belgische economie via bijvoorbeeld risicodragend kapitaal of via kapitaalverhogingen in hun eigen KMO een korting ontvangen. Ik ben niet zo zeker dat de nieuwe maatregel dadelijk een forse beweging op gang zal trekken. Roerende voorheffing is één zaak, maar de Belgen houden ook rekening met de successierechten in het binnenland. Fiscale amnestie is in de eerste plaats een politieke beslissing. Wij eisen volledige duidelijkheid en juridische zekerheid.”

Beurs (de; beurzen), openbaar gebouw waar de kooplieden op bepaalde uren bijeenkomen om te handelen of over handelszaken te spreken.

“Het verdwijnen van Nasdaq Europe is een spijtige zaak. Maar belangrijker is dat Brussel weer toegang krijgt tot de Europese platforms. Een van de eerste acties van de nieuwe organisatie Febelfin was een ontmoeting met Euronext-topman Jean-François Théodore over FTSEurofirst ( nvdr – een samenwerkingsverband tussen Euronext en de indexleverancier FTSE). Twee landen waren in dit samenwerkingsverband niet voorzien: Portugal en België. Dat kan niet. Dus vanaf september zullen ook de Belgische spelers toegang krijgen. De toekomst ligt immers bij de Europese platforms.

“Euh, mijn beleggingsportefeuille? Zal ik het diplomatische antwoord geven dat ik vandaag niet op de beurs beleg ( lacht).”

Boekhouden (het; g. mv.), de kunst van koopmansboeken bij te houden.

“De nieuwe boekhoudnormen IAS ( International Accounting Standards) worden door de Belgische banksector aanvaard. Ze komen tegemoet aan de wens van de sector tot harmonisatie van de boekhoudkundige en financiële informatie. Alleen tegen de specifieke normen IAS 32 en IAS 39 protesteren wij. Niet alleen in België, maar in heel Europa – Frankrijk op kop – klinkt het protest. Volgens die bepalingen moeten wij een groot aantal posities in financiële instrumenten die wij aanhouden tegen fair value boeken. Dat zal leiden tot een grote volatiliteit van het resultaat en het eigen vermogen van de kredietinstellingen. Stijgt de rente het ene jaar, dan boeken wij aanzienlijke niet-gerealiseerde verliezen op bijvoorbeeld onze staatsobligaties. Volgens IAS moet je dat volledig niet-gerealiseerde verlies opnemen in je resultaat. Maar daalt de rente het jaar nadien, dan krijg je de omgekeerde beweging en moet je een enorme niet-gerealiseerde winst boeken. De resultaten zullen zo volatiel en cyclisch afhankelijk worden dat de belegger zich vragen zal stellen. Overdreven, ik weet het, maar het kan een risico op financiële instabiliteit van de sector creëren. Als banksector zijn wij voor transparantie en passen wij die nu al toe in de bijlagen bij onze jaarrekeningen. Daarin kan elke aandachtige lezer onze posities terugvinden en elke op- of afwaardering die wij hebben doorgevoerd.”

( Nvdr – vorige week besliste de Europese Ecofin-raad om de twee artikelen te wraken, een definitieve beslissing valt in september.)

Delokaliseren, elektronendichtheid uitsmeren over een geconjugeerd pi-systeem.

“Ik wil niet discussiëren over de rol van Brussel als hét financiële centrum. Ik weet ook dat wij Parijs of Londen niet zijn. Maar als hoofdstad van Europa hebben wij toch mooie troeven: ons meertalige personeel, onze productiviteit, efficiëntie… Inzake betalingssystemen hebben wij een enorme voorsprong op onze buurlanden. Maar we hebben ook één groot nadeel: onze loonkosten. Van de 75.000 werknemers in onze sector is 58 % universitair gevormd of hooggeschoold. Als we onze brutolonen vergelijken met die van andere Europese landen – en dan bedoel ik nog het Europa van vandaag – behoren wij tot de top. Maar het verschil tussen het brutoloon en het nettoloon (de loonwig) bedraagt in België 65 %. Onze buurlanden hebben een wig van 55 %. Ik hoop uit de grond van mijn hart dat de financiële sector kan meegenieten van de 800 miljoen euro die de regering van plan is uit te trekken voor loonkostenverlagingen voor onder andere hooggekwalificeerd personeel. Het economische nadeel dat we hebben kunnen we zo gedeeltelijk wegwerken. Iedereen kan rekenen in het Europa van morgen. Ik wil niet mee aan de basis liggen van de delokalisatie van de financiële dienstverlening uit België.”

Expansie (de (v); -s), het streven naar vergroting van grondgebied door staten.

“Ik heb geen hartzeer over de internationale manoeuvreermogelijkheden van KBC-topman André Bergen, want de mijne zijn evenmin te onderschatten. Ik zit niet alleen in mijn Belgische tuin. Ik ben voorzitter binnen ING van Zuidwest-Europa, dus ik vertegenwoordig zes landen: België, Luxemburg, Zwitserland, Frankrijk, Spanje en Portugal. De Centraal-Europese markt is een jonge markt, een toekomstmarkt met grote kansen ondanks de groeipijnen. KBC heeft daar een proactieve politiek gevoerd, zoals wij in de context van ING. De Nederlandse moeder had een even actieve uitbreidingspolitiek in Centraal-Europa als KBC. Maar onderschat de moeilijkheidsgraad van die landen niet. Wij hebben eveneens provisies moeten aanleggen.”

Federatie(de (v); -s), verbond van samenwerkende lichamen of staten die hun zelfstandigheid behouden.

“Het samengaan van zes beroepsorganisaties is een unicum in Europa. Natuurlijk is de Belgische Federatie van het Financiewezen een hele krachttoer, want elk lid vraagt zich af of de koepelorganisatie wel zijn belangen zal behartigen. De onderhandelingen hebben misschien iets langer geduurd dan voorzien, maar de periode is te beperken tot één jaar. Wat toch heel snel is. De cirkel is nog niet rond. Zo kijken we bijvoorbeeld of we met organisaties als Swift, de internationale specialist in interbancaire communicatie, nauwer kunnen samenwerken en die eventueel aan het netwerk kunnen toevoegen. En de Belgische Vereniging der Verzekeringsondernemingen? Nu de Commissie voor het Bank- en Financiewezen en de Controledienst der Verzekeringen samengaan, moeten we ons natuurlijk die vraag stellen. Op lange termijn ligt het in de lijn van de verwachtingen om toenadering te zoeken. Wanneer, dat weet ik niet.”

Herstructureren,een nieuwe, andere structuur geven, opnieuw vormen.

“Het herstructeringsplan van ING België heet Athena. Tweehonderd enthousiaste mensen werkten over de departementen heen zeventig projecten uit. In de periode 2003-2005 zouden deze plannen voor een verbetering van het operationele resultaat moeten zorgen door besparingen en nieuwe inkomsten van 252 miljoen euro. Dat vind ik een heel pak geld. Maandelijks interesseren mij twee cijfers. Blijft die 252 miljoen standhouden en hoeveel hebben we nu gerealiseerd? Vandaag zijn we al zeker dat 89 miljoen euro of ongeveer 35 % wordt gerealiseerd.”

Kartel (het; -s), aaneensluiting van producenten teneinde de markt te beheersen en de concurrentie uit te sluiten.

( met gebalde vuist) “Als u insinueert dat de financiële sector afspraken maakt over het onwettig repatriëren van buitenlands spaargeld of over intresten op spaarboekjes, kan ik als voorzitter van de BVB niets anders dan dit met een krachtig signaal ontkennen. Kijk hoe de rentes op de depositoboekjes van de Belgische banken verschillen, dan kan je die conclusie dadelijk onderschrijven en ervan overtuigd zijn dat er geen kartelafspraken bestaan. Op de ‘ 2 + 2‘-spaarformule die diverse banken gepromoot hebben, hebben we als BVB wel gereageerd. Niet omdat ze niet correct waren, wel omdat ze niet altijd even duidelijk aan het publiek werden gepresenteerd. Als BVB hebben we hierover een aanbevelingsbrief aan onze leden geschreven en bijna alle banken hebben duidelijkheid gebracht in hun berekeningsmethodes. Toegegeven, het was een grijze zone. Maar het probleem was bekend en door bijna al onze leden opgelost.”

Merk (het; -en), teken aangeduid op een voorwerp om het van andere te onderscheiden of om aan te duiden dat het tot een bep. categorie of bij iets anders hoort.

“We hadden met BBL een sterk Belgisch merk. Dat hebben wij gewisseld voor een sterk wereldmerk. ING had op een bepaald ogenblik 120 verschillende merken en de raad van bestuur van ING heeft een strategische beslissing genomen om naar meer eenheid te evolueren. We hebben hier met het toenmalige BBL-directiecomité onderzocht of we bijvoorbeeld voorlopig zouden kiezen voor de naam ING-BBL. We besloten echter om meteen voor ING te gaan. De klanten en de medewerkers zijn commercieel en emotioneel verbonden met de BBL. Ook ik, ik heb hier 35 jaar gewerkt en dat doet wel iets. Toch ben ik er 100 % van overtuigd dat we de goede beslissing hebben genomen. Voor de privé-klanten zijn we in fasen gegaan, er waren posters en infobrochures, een geschenkje. Voor de bedienden was er een enthousiasmerend feest op de Heizel, waar we hoofdzakelijk de werelddimensie van ING toonden. BBL was present in dertig landen en ING in 67 landen. De merknaam ING is een grote troef om bijvoorbeeld jong talent aan te trekken. In de hogere regionen van ING Groep hebben de Belgen eveneens een serieuze positie ingenomen.”

Overheid (de (v); vgl. -heid), lichaam waarbij het openbaar gezag berust.

“Ach, van het regeerakkoord weet ik ook alleen wat uw collega’s erover schrijven. In het verleden heeft de overheid ons toch soms te veel beschouwd als aan openbare dienst in plaats van een economische sector die probeert te overleven ( zucht). Onze regulering gaat vaak verder dan de Europese. Politici moeten leren kijken naar het kosten-bateneffect van elke nieuwe regel. Een maatregel zou een win-winsituatie moeten opleveren voor de overheid en de sector. Ik weet dat premier Guy Verhofstadt 200.000 nieuwe jobs wil scheppen. Ik zal er daar in de bankbranche geen 10.000 van kunnen aanbrengen. Het spijt me, in de banksector zal de tewerkstelling in het beste geval stabiliseren. Er zal niet méér maar wel anders gewerkt moeten worden, in die geest zoeken we naar optimalisering. Ik zal, zoals u, met spanning volgen waar de 200.000 nieuwe jobs gevonden worden.”

Overname (de; -s); het overnemen tegen geldelijke vergoeding van iets dat iem. anders bezit of van zijn recht daarop.

“ING België is vandaag al vijf jaar een dochterbank van ING. We konden niet langer alleen blijven, dat stond en staat voor mij als een paal boven water. Mijn ervaring met ING is positief. Je moet niet naïef zijn, de sleutelbeslissingen vallen in Amsterdam en in de raad van commissarissen. Het beslissingsproces over strategische keuzes is trager dan in het verleden, Maar tot nu toe hebben wij binnen ING alles gekregen wat nodig was voor onze expansie. Na de overname hebben we vijf jaar resultaten neergezet die zeer goed waren en dat waarborgt het voortzetten van onze eigen commerciële politiek, de marketing, ons personeelsbeleid. Ik ben na vijf jaar nog steeds enthousiast en de overname door ING was het beste wat ons kon overkomen. We doen vandaag internationale deals waarvoor we samen met de collega’s van de ING Groep ettelijke miljoen euro’s aan commissie opstrijken. Er zijn twee internationale deals geweest waar we anders nooit bij geraakt zouden zijn.”

Vakbond (de (m.), vereniging van werknemers die in hetzelfde vak of dezelfde bedrijfstak werkzaam zijn, met als doel de behartiging van de belangen van het vak en de verdediging van de sociale en economische belangen van de leden.

“De vakbonden kennen ons rendementsprobleem en hebben daar begrip voor. Regel nummer één in het overleg met de bonden is een doorzichtige communicatie. De bonden kijken niet alleen naar onze sector, ook naar de andere branches en zien dat we inspanningen doen om de tewerkstelling zo goed als kan te beschermen. Ik zie verschillen in Nederland. Het Belgische model is en blijft een conflictmodel, het Nederlandse een consensusmodel. Waarom? Cultureel heb je verschillen, maar er is ook het wettelijke kader. In de Belgische ondernemingsraden zitten het management en de bonden. In Nederland is dat niet zo, dus de bonden communiceren anders met het management. In België is 80 % van de bankmedewerkers aangesloten bij een vakbond, in Nederland 10 à 15 %. Dat zegt ook al veel, nietwaar?”

“Ik ben niet zo zeker dat de nieuwe maatregel voor fiscale amnestie dadelijk een forse beweging op gang zal trekken.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content