‘Ik denk dat ik een gelukzak ben’

Zelden heeft een biofarmabedrijf zo’n spectaculair parcours afgelegd als het Kempense Movetis. Minder dan vier jaar na de oprichting heeft het een bejubeld product naar de markt geloodst, een beursgang succesvol verteerd, én is het overgenomen. Antwerpenaar Dirk Reyn, medestichter en CEO van Movetis, is de motor achter die snelheidsrace.

Bert Lauwers, fotografie Pat Verbruggen

Het avontuur van Movetis startte omdat de 49-jarige Reyn, een zelfbewuste en zelfverklaarde koppigaard, zich niet wou neerleggen bij de beslissing van Janssen Pharmaceutica, zijn toenmalige werkgever, en diens moederbedrijf Johnson & Johnson (J&J) om het verdere onderzoek naar geneesmiddelen tegen maag- en darmziekten te schrappen. J&J vond dat de zogenaamde gastro-enterologie geen prioriteit meer was. Reyn kreeg na drie jaar vechten J&J zo ver dat hij het onderzoek naar maag-darmmedicijnen zelf mocht voortzetten. Hij werd daarbij geflankeerd door Jan Schuurkes, medeontdekker van het bekende maagkalmeringsmiddel Motilium van Janssen Pharma. In december 2006 werd Movetis boven de doopvont gehouden. Bijna vier jaar later heeft het een sterk product (Resolor tegen chronische constipatie) op de markt en is het in handen van het Brits-Ierse Shire. Eerder deze week werd de overname afgerond. Begin volgende maand verdwijnt Movetis van de beurs. Tijd voor Reyn om de balans op te maken. Quo vadis, Movetis?

“We kregen het ene heel intensieve proces na het andere te verwerken”, begint Dirk Reyn. “Maar veel tijd om daar rustig van te genieten, hebben we nog niet gehad. En ook nu moet dat uitgesteld worden, door de integratie in Shire.”

“Voor ons is dit verhaal zeker niet gedaan. We stappen in een ander hoofdstuk. Met Resolor zitten we nog altijd maar in de eerste commerciële fase. We willen een hele business opbouwen rond dit type van producten.”

Movetis telt meer dan 100 werknemers. Ruim de helft werkt in het hoofdkwartier in Turnhout, de rest in Duitsland, Engeland en elders in de Benelux. Fors banenverlies, de laatste jaren een constante in de farmasector, vreest Reyn niet. “Dit is echt een ander verhaal. Voor al onze mensen liggen er kansen bij Shire. De groep telt 4000 werknemers. Dat is geen mastodont. Gastro-enterologie is een van hun drie pijlers, en een duidelijke groeipool. In Europa hadden ze tot nu toe maar één maag-darmproduct, Mesavant. Onvoldoende om een sterke Europese organisatie rond uit te bouwen. Nu heeft Shire in Europa twee goede commerciële producten en een aantal in klinische ontwikkeling. Hun business is meteen een stuk meer matuur, maar ze hebben geen teveel aan mensen om al dat werk er bij te nemen.”

Uitzondering

Shire heeft al een vestiging in ons land, in Diegem bij Brussel. Of de nieuwe eigenaar zijn Belgische activiteiten wil samenvoegen, weet ook Reyn niet. Maar vanzelfsprekend zou dat niet zijn. Turnhout heeft ook wel wat te bieden. “Heel de knowhow van onderzoek en ontwikkeling zit op deze site, en we hebben hier vorig jaar ook een tax ruling bekomen. Die geeft aan deze site een voordelige taksstatus, omdat we aan onderzoek doen.”

De bijna ex-CEO beseft maar al te goed dat in farma een onberispelijk parcours, zoals Movetis heeft afgelegd, uitzonderlijk is. “Ik denk dat ik een gelukzak ben. We mogen met het team trots zijn op wat we bereikt hebben, maar along the way hebben we wel wat geluk gehad. Maar geluk dwing je ook af. We hebben hier vier jaar, en in mijn geval zeven jaar, keihard voor moeten werken.”

“We kregen midden in de roadshow voor onze beursgang trouwens te maken met de financiële crisis in Dubai. Maar we hebben investeerders en bankiers kunnen overtuigen omdat we altijd onze beloftes hebben ingelost en ons verhaal en businessplan heel duidelijk waren.” En voor de resterende sceptici toverde de geslepen Reyn, gepokt en gemazeld in marketing, tijdens de roadshow een extra verkoopargument uit de hoed. “Het eerste wat ik deed, was een doosje Resolor op tafel leggen, om te zeggen ‘we hebben een commercieel product en daarom gaan we naar de beurs, om het verder te commercialiseren en onze portfolio te ontwikkelen. Het gaat ook over een aandoening, constipatie, waar de meesten al wel eens mee werden geconfronteerd. Daardoor hebben we die Dubai-crisis kunnen overwinnen.”

Streepje voor

Die commerciële flair ontwikkelde Reyn doorheen zijn carrière. Na zijn studies farmacie en zijn MBA ging de sportfanaat aan de slag als medisch afgevaardigde in België voor het Amerikaanse Eli Lilly. “Een fantastische leerschool”, vindt Reyn nog altijd. Nadien werkte hij voor Eli Lilly in de VS in het lanceringsteam van het beroemde antidepressiemiddel Prozac. Nog later belandde hij bij Janssen-Cilag, de verkooporganisatie van J&J in Europa, en was hij ook een handvol jaren verantwoordelijk voor nieuwe initiatieven in businessdevelopment in Europa bij J&J. Het maakt dat Reyn een streepje voor heeft op heel wat collega’s in kleinere bedrijven, die vaak vooral wetenschapper zijn. “Ik krijg ook te horen dat ik in complexe zaken vrij goed het belangrijke van het minder belangrijke kan scheiden en complexe materie kan verwoorden in duidelijke richtingen.” En het helpt zeker dat Reyn nauwelijks last heeft van stress, ook vroeger al als jonge beloftevolle basketbalspeler. “Ik blijf inderdaad rustig, ook tijdens crisismomenten”, klinkt het.

Reyn blijft tot nader order aan boord bij Shire Movetis. “Wat de toekomst voor mij brengt, hangt natuurlijk een beetje af van de chemistry tussen mezelf en Shire. Er is voor mij een nieuwe wereld opengegaan. Ik kijk heel erg uit naar de mogelijkheden. Mogelijk vind ik het allemaal fantastisch, maar misschien ondervind ik na enige tijd dat ik toch andere verwachtingen had. Nu focus ik op die integratie en de ondersteuning van de Movetis-producten. Ze hebben me gevraagd om wereldwijd de business van Resolor te blijven leiden. En op korte termijn zou ik verantwoordelijk worden voor heel de business van gastro-enterologie in Europa, een heel aantrekkelijk voorstel.”

Geen spijt

Movetis en Reyn hebben intussen gescoord met een product en bijhorende molecules van Janssen Pharma, terwijl dat zelf koortsachtig speurt naar nieuwe medicijnen. Dat Janssen intussen spijt zou hebben, gelooft Reyn niet. “Het is een goeie businessbeslissing van ons geweest om J&J te verlaten. We hebben bewezen dat we gelijk hadden. Maar ik denk dat ook J&J zeer tevreden is en mag zijn. Wij hebben met producten, die anders op het schap zouden blijven staan zijn, enorm veel waarde voor hen gecreëerd, zonder dat ze daar veel inspanningen moesten voor leveren. Zij hebben de rechten behouden in de VS en Azië. En op hun aandelen Movetis hebben ze een behoorlijke meerwaarde gerealiseerd.”

Reyn staat bekend als een doordrijver, en kan zich daar best in vinden. “Je moet soms koppig zijn. Dat hebben ze vroeger ook gezegd van Paul Janssen, hoewel ik me absoluut niet met hem durf en wil vergelijken. Van mijn vader, vroeger productiemanager bij een groot chemisch bedrijf, heb ik geleerd om nooit op te geven. Het heeft me drie jaar gekost om die producten uit J&J te onderhandelen, en er waren momenten dat ik dacht ‘dit gaat me nooit lukken’. Maar het is die spirit van nooit op te geven en er voor te gaan als je echt in iets gelooft, die mij werd ingelepeld door mijn vader en me geholpen heeft.”

“Mijn energie en dat nooit opgeven wordt ook gevoed door mijn overtuiging dat ik zelf het voorbeeld moet stellen. Je kan moeilijk verwachten van je werknemers dat ze zich 100 procent geven, als je je zelf niet voor 130 of 140 procent inzet.”

En of ook Dr. Paul trots zou zijn op Reyn en Movetis? “Dat denk ik wel ja. Ik zag Dora Janssen (de weduwe van Dr. Paul, nvdr) onlangs op een receptie en ze heeft me gefeliciteerd.”

“Je moet soms koppig zijn”

“Voor al onze mensen liggen er kansen bij Shire”