Iedereen Bekend

Vorige week stierf La Esterella. Enkele dagen daarvoor Jef Burm. Enkele dagen voor hem Bob Benny en René De Feyter. Andere Bekende Vlamingen die ons dit jaar al verlieten: Marie-Rose Morel, Tessy Moerenhout… De lijst BW’s (Bekende Wereldbewoners) is uiteraard nog langer. Vorige week overleed Sidney Lumet, de week daarvoor Elisabeth Taylor.

Gemiddeld één keer per week vernemen wij het overlijden van ‘iemand die wij allemaal kennen’. Zo’n bekend iemand is voor de meesten onder ons geen familielid of vriend, laat staan dat we de overledene ooit hebben ontmoet, of in levende lijve hebben gezien. Toch kennen wij allen Elisabeth Taylor of René De Feyter. Zij hebben allen één gezamenlijke eigenschap: ze waren Bekend. Sommigen waren niet zomaar bekend: ze waren ronduit Beroemd.

Reputaties, want daar gaat het dan om, worden opgebouwd. Voor een gedeelte wordt ze verdiend (meestal met lang en hard werken), en voor een ander gedeelte wordt ze gemaakt, met dank aan de media (en dat kan soms snel gaan, héél snel).

Elisabeth Taylor dateerde van de tijd van het Grote Scherm. Veel celebrity’s, onder wie de meeste BV’s, kennen wij van het Kleine Scherm. De overgrote meerderheid van de Vlamingen is opgegroeid met de televisie. Eerst nog in zwart-wit, nadien in kleur. Eerst nog alleen de BRT, later VTM en de andere commerciële en regionale en doelgroepstations.

Mutatis mutandis is onze kennissenkring in de loop der jaren fenomenaal uitgebreid. Onze grootouders moesten het nog stellen met hun vaak heel grote familie met vele kinderen en neven en nichten, hun collega’s op het werk, en de buren – die vaak ook de beste vrienden waren. De generatie van de babyboomers groeide nog ravottend op, maar kende toch goed Nonkel Bob, Tante Terry, The Flintstones, Batman en Zorro.

Vele van die mensen die wij allemaal kennen, zijn nu nog jong. Sommigen waren al BV toen ze pas meerderjarig waren. Maar nu, tien jaar later, zouden we bij God niet meer weten wie er allemaal in de eerste lichting van Big Brother of Expeditie Robinson meedeed. Er is nog zoiets als een zelfreinigend aspect in de media, of beter, in de maatschappij.

De meeste reputaties moeten echter nog altijd verdiend worden door hard te werken. Of dat nu in de ondernemingswereld, de sport of de culturele sector is, dat maakt weinig uit. Een goede naam en faam verdienen, dat vergt tijd. Vroeger duurde het ook langer. De nieuwe arts, advocaat of bakker die zich in de buurt kwam vestigen, moest zijn naam en faam vestigen. Sommigen mochten of konden daarvoor een beroep doen op reclametechnieken – maar die hadden uiteindelijk toch ook hun beperkingen.

In het mediatijdperk gaat alles veel vlugger. Kranten, weekbladen, radio, en vooral tv en internet, zorgen voor een luidsprekereffect. Door de media kan iemand in no time wereldberoemd worden. Kijk naar Justin Bieber of Lady Gaga. Maar ook in de ondernemingswereld worden reputaties vandaag sneller gemaakt dan vroeger. En even snel gekraakt.

Het grote verschil met vroeger is dat de weerspiegeling van die reputaties – onder de vorm van artikels, foto’s, interviews, nieuwsfragmenten – nu voor eeuwig is. Vroeger verscheen in de krant een negatief artikel over een manager of zijn bedrijf. Dat zorgde voor commotie, en een persinitiatief werd ondernomen om het bericht te verbeteren, of juist te kaderen, en wat nodig was om het vertrouwen te herstellen. Die avond werd diezelfde krant gebruikt voor de aardappelschillen, en verdween ze in de vuilnisbak.

Vandaag staan negatieve stukken over een CEO en zijn organisatie voor eeuwig en altijd op het internet. Het is dus zaak om via een actief reputatiemanagement ondernemingen en hun leiders voor te bereiden en te beschermen tegen aanvallen van buitenuit. Een proactief multistakeholdermanagement is geen luxe, maar een pure noodzaak.

Anderzijds is er die beroemde uitspraak van Katherine Hepburn: “It doesn’t matter what they say about you, as long as they talk about you!” Tegen de tijd dat deze column verschijnt, zijn er allicht weer enkele BV’s, BN’s en andere BW’s heengegaan. Bereid u maar al voor op eindejaarsoverzichten die steeds langer worden.

De auteur is expert in reputatiemanagement.

PETER FRANS ANTHONISSEN

Negatieve stukken over een CEO en zijn organisatie staan tegenwoordig voor eeuwig en altijd op het internet.