‘IBBT moet de Vlaamse ICT-incubator worden’

Het Interdisciplinair Instituut voor Breedbandtechnologie (IBBT) is in vijf jaar uitgegroeid tot een vaste waarde in onderzoek naar en implementatie van nieuwe communicatietechnologieën. De nieuwe operationeel directeur, Danny Goderis, moet de organisatie uitbouwen.

Om alle informatie die in 2011 is gecreëerd op te slaan op iPad heb je 57 miljard toestellen nodig. Volgens een studie van de opslagspe- cialist EMC is dat genoeg om de Chinese muur mee na te bouwen. Via een globale netwerkinfrastructuur wisselen niet alleen mensen, maar ook machines meer en meer informatie met elkaar uit.

“Informatie- en communicatietechnologie (ICT) begint echt overal door te dringen”, zegt Danny Goderis (ex-Alcatel-Lucent). Hij is sinds midden februari aan de slag bij het IBBT. “Bijvoorbeeld voor de uitbouw van het ‘slimme elektriciteitsnetwerk’, waar gezinnen niet alleen stroom van afnemen, maar ook stroom aan leveren, is een uitgebreide ICT-infrastructuur nodig. Anders kunnen al die energiestromen niet in realtime gemonitord worden. Ook in sectoren zoals de gezondheidszorg of de media speelt ICT een steeds belangrijker rol. Innovatie is de enige mogelijkheid om onze welvaart in stand te houden en te vergroten.”

Daar knelt het schoentje. Landen zoals VS en Japan besteden proportioneel dubbel zoveel aan onderzoek en ontwikkeling in de ICT-sector als Europa. Om dat gebrek te verhelpen, zijn er instellingen zoals het IBBT. Het is een verzelfstandigd onderzoekscentrum van de overheid met een werkbudget van meer dan 30 miljoen euro per jaar. Aan het IBBT zijn meer dan 1000 onderzoekers verbonden die werken aan de Vlaamse universiteiten.

“Met de start van 2012 is een nieuwe beheersovereenkomst met de Vlaamse regering ingegaan”, zegt algemeen directeur Wim De Waele, die het IBBT al sinds de oprichting in 2004 leidt. “Daar ging een evaluatie aan vooraf en daar zijn een aantal nieuwe klemtonen uitgekomen. Als organisatie is het IBBT de voorbije vijf jaar in omvang verdubbeld. De komende periode moet dat nog eens gebeuren. Om die groei te begeleiden en andere doelstellingen te halen, is er een versterking van het directiecomité nodig.”

Goderis krijgt de nieuwe functie van operationeel directeur. De doctor in de theoretische natuurkunde werkte veertien jaar voor de telecomspecialist Alcatel-Lucent en was de laatste vier jaar verantwoordelijk voor de research in België. Daarnaast overzag Goderis in Europa ook de vermarkting en de tests van de technologieën. Als die spin-offs succes kenden, werden ze een volwaardige activiteit van Alcatel.

95 miljoen geïnvesteerd

Dat is ook de missie van het IBBT. Niet alleen het onderzoek, maar er ook voor zorgen dat waardevolle technologie zo snel mogelijk ingezet wordt in de samenleving. En Goderis voelt zich erg goed bij die opdracht. “Het komt overeen met wat ik bij Alcatel deed, maar daar had ik 100 onderzoekers en 50 mensen in start-ups. Nu kom ik in een omgeving terecht waar de groep mensen telkens tien keer zo groot is.”

Centraal bij het IBBT staat onderzoek dat aanleunt bij de noden van bedrijven en andere organisaties. Daardoor heeft IBBT sinds 2005 al samengewerkt met 700 externe partners. Dat zijn niet alleen grote bedrijven, zoals Alcatel-Lucent waar het een strategische samenwerking mee heeft, maar ook kmo’s. IBBT voert ook gewoon contractonderzoek uit voor partners, maar het voornaamste instrument is een model waarbij onderzoekers van het IBBT samenwerken met externe partners. Het IBBT betaalt daarbij de helft van het onderzoek. Sinds 2005 heeft het bijna 95 miljoen geïnvesteerd in 83 van die projecten.

“Het unieke van het IBBT is die matching met de industrie”, vertelt De Waele. “Het is ook belangrijk dat die innovatie wordt geïmplementeerd. Het doet deugd om te zien dat onze onderzoeksresultaten doorsijpelen naar de infrastructuur voor het elektronische patiëntendossier of bij nieuwe vormen van audiovisuele archivering. Maar dat kan nog beter. ”

Het IBBT mikt ook op een grotere internationalisering. “Vlaanderen is een kleine regio. Er is ook talent van buitenaf nodig”, zegt De Waele. ” Het kan cynisch overkomen, maar door de economische problemen in Zuid-Europa hebben veel hooggeschoolde mensen daar erg veel interesse voor onze regio. Maar het is niet alleen dat. Ook onze werking moet internationaler, zo moeten we nog meer gebruikmaken van de Europese onderzoeksondersteuning”, vult Goderis aan.

Onderzoek verzilveren

Een andere beleidsprioriteit is een betere valorisering van het onderzoek. Zo staat in de nieuwe beheersovereenkomst dat IBBT zeker tien spin-offs moet oprichten die nieuwe technologieën naar de markt brengen. Ook los van de eigen projecten wil IBBT zich profileren als een draaischijf voor de opstart en het verder ontwikkelen van hoogtechnologische bedrijven. “IBBT moet eigenlijk de ICT-incubator worden van Vlaanderen”, zegt Goderis. “Het is niet de bedoeling om overal kantoren te huren en die vol te steken met starters. We willen een ecosysteem creëren waarbij starters optimaal gecoacht worden en ze kunnen profiteren onze knowhow.”

Expertise en een goed team zijn niet voldoende om te slagen. De Vlaamse overheid richtte onlangs een nieuw zaaifonds van 10 miljoen euro op. “In onze sector vallen de eerste investeringen meestal mee”, zegt De Waele. “Het is vooral software, waar al voor 50.000 euro een eerste markttest mogelijk is. Maar als je daarna voor groei wil gaan, is vaak erg veel kapitaal nodig. En dat is ook noodzakelijk. Om als sector een economische impact te hebben, zijn enkele succesvolle start-ups met een omzet van een miljoen euro niet voldoende. Er zijn bedrijven nodig die doorgroeien tot een 100 miljoen euro. Succesverhalen zoals TeleAtlas of Clear2Pay bewijzen dat het hier kan. Zo’n financieringen zijn te groot voor het IBBT, maar het kan die bedrijven lanceren.”

Het blijft wel de harde realiteit dat de meeste start-ups falen. “Er zijn bij ons ook al starters mislukt”, zegt De Waele “Dat is geen schande en dat is bijzonder leerzaam. Aan het einde van het jaar organiseren wij een ‘Fail Conference’ waarbij ondernemers van gefaalde start-ups kunnen getuigen over wat ze daaruit geleerd hebben. Dat is in veel gevallen interessanter dan de succesverhalen.”

STIJN FOCKEDEY, FOTOGRAFIE ISABEL POUSSET