Nauwelijks twee weken geleden hebben we weer de beste voornemens gemaakt, waarvan we ondertussen na jarenlange ervaring al wel weten dat er niet veel in huis van zal komen. Of ben ik te pessimistisch? Zullen we onze e-mails echt rustiger lezen, onze vergaderingen beter voorbereiden, onze alcoholconsumptie matigen, meer bewegen, meer tijd besteden aan onze dierbaren? Zullen we de Vermeer-tentoonstelling in Amsterdam bezoeken of te laat vaststellen dat de tickets uitverkocht zijn? Hoe komt het toch dat we onszelf zo vlotjes bedriegen? Waarom kan de een wel zijn afspraken met zichzelf nakomen en rijgt de ander de valse voornemens aan elkaar?
Focus niet te veel op fouten uit het verleden, en ook niet op grootse plannen en projecten, maar kijk vooral naar wat u nú kunt doen.
Zoek een deel van de verklaring maar bij uw houding tegenover de tijd. U kunt fundamenteel drie perspectieven hanteren. Sommigen kijken vooral naar het verleden. Dat perspectief is bijvoorbeeld populair bij al wie gebukt gaat onder de klimaatcrisis, waar we de huidige weerfenomenen telkens opnieuw vergelijken met die van vroeger. Anderen weten dan weer dat we in datzelfde vroeger meer solidair waren, authentieker leefden, socialer waren. De moderne technologie heeft dat allemaal stukgemaakt. Ook als individu kunnen we sterk gericht zijn op het verleden en als u ooit de stap zet naar existentiële psychotherapie, zal uw therapeut maar al te graag in uw verleden graven. Hoe was uw relatie met uw broers en zussen? Had u als kind ook al problemen met gezagsfiguren?
Soms kijken we vooral naar de toekomst. Dat gebeurt bij al die goede voornemens. Dit jaar zullen we het beter doen. We maken plannen. Management is heel vaak een verzameling methodes om die beloftes niet te vergeten. U werkt dan met budgetten, doelstellingen, werkplannen. Managementmethodes zorgen ervoor dat de afstand tussen de goede voornemens en de uitvoering zo klein mogelijk is. Wilt u echt meer sporten? Word dan lid van een sportclub of koop een fitnessabonnement. Wilt u gezonder eten? Bestel lang op voorhand alleen gezonde maaltijden. Wilt u meer open contact tussen uw collega’s? Plan die tijd dan in, een uurtje per week zonder schermen in de buurt. “O, maar als het niet spontaan gebeurt, hoeft het voor mij niet.” Dat is zowat de beste vorm van zelfsabotage.
En soms kijken we vooral naar het heden. Dat is wat de meeste zelfzorggoeroes aanraden. Geniet van uw drankje en giet die niet in één teug naar binnen. Luister echt naar uw collega, cliënt, patiënt.
Uiteraard is iedereen wel wat op de drie tijdsperspectieven gericht, maar wat is het beste voor een bedrijf? Zoals te verwachten was, is te veel vasthaken aan het verleden zelden productief. Laat dat maar over aan filosofen en psychiaters. Ik heb een mooie bibliotheek managementboeken en stel met weinig verbazing vast dat niemand daarin geïnteresseerd is. Zelfs de geschiedenis van het management wordt nergens in onze streken gedoceerd. Ondanks alle waarschuwingen dat we zo de fouten uit het verleden dreigen te herhalen.
Uit recent onderzoek blijkt ook dat wie weinig om tijd geeft – of het nu verleden, heden of toekomst is – niet zo’n ideaal werknemersprofiel heeft. Tijd is blijkbaar toch wel een grondstof waar we moeten mee werken. Dagdromers leven buiten de tijd. De groep die het minst afhaakt, is de groep die vooral in het hier en nu leeft. Dat soort studies onderschrijft wel het belang van de aandacht voor methoden om meer op het nu te focussen.
Wat leren we hieruit voor onze goede voornemens? Focus niet te veel op fouten uit het verleden, en ook niet op grootse plannen en projecten, maar kijk vooral naar wat u nú kunt doen. Na het lezen van deze column bijvoorbeeld.
De auteur is professor-emeritus aan de Vlerick Business School. Volg mij op www.marcbuelens.com
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier