Wolfgang Amadeus Mozart lijkt wel een bedrijvenconglomeraat. Eten, drinken, een huis kopen, fiscale geschillen regelen, uw managementvennootschap beheren… Waarom gebruiken 64 bedrijven in België de componist als merknaam?
Op vrijdag 27 januari 2006 wordt het officiële startschot gegeven van het Mozartjaar. Op die dag werd de componist Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) 250 jaar geleden geboren. De sterke, universele merknaam bracht een gigantische commerciële machinerie in beweging. Pikken de Belgische ondernemingen, die de componist als bedrijfsnaam gebruiken, een graantje mee?
Cafés, restaurants, een garage, een managementvennootschap, een fotostudio, fiscale raadgevers, een therapeutische instelling, vastgoedvennootschappen, informaticabedrijven, een touroperator, rusthuizen… Volgens de financiële informatieverschaffer Graydon zijn er in België 64 bedrijven met als vennootschap- of handelsnaam Amadeus of Mozart (zie ook kader: Het conglomeraat Mozart).
Slechts één muziekhandel
Vreemd genoeg zit er bij die oogst slechts één muziekhandel. De bvba Muziekhuis Amadeus Mozart is een muziekin-strumentenzaak in Merksem bij Antwerpen. “Ik heb geen bepaalde voorkeur voor de componist. Ik houd meer van pop,” meldt zaakvoerder Paul Nuyens. De ondernemer geeft twee redenen voor het ontstaan van de naam – meteen twee drijfveren die wel vaker tevoorschijn kwamen tijdens de rondvraag van Trends. Eén: Amadeus of Mozart klinkt universeel. Het is een naam die iedereen kent. Hij is gemakkelijk te onthouden. Twee: de A van Amadeus staat vooraan in de Gouden Gids. Belangrijk voor het winnen van gehaaste klanten, die even het telefoonboek openslaan. De bvba Muziekhuis Amadeus Mozart haalde in 2004 een negatieve brutomarge en kampte met een negatief eigen vermogen.
Ook voor Philippe De Wulf is de Gouden Gids de verklaring. De gedelegeerd bestuurder van rusthuis Home Amadeus in Sint-Agatha-Berchem, een bvba, meldt hoe de vorige eigenaars die naam kozen in 1990. Louter om commerciële reden. “Veel ouderlingen kijken in het telefoonboek gewoon vooraan in de afdeling rusthuizen. Het heeft commercieel alvast zijn nut bewezen. Maar we hebben nooit klanten gewonnen met de werken van de componist,” meldt Philippe De Wulf, die met Home Amadeus in het boekjaar 2004 een brutomarge haalde van 900.829 euro.
Wim Melis denkt evenmin dat de componist goed is voor zijn business. De gedelegeerd bestuurder van de bvba Wim Melis leidt Rusthuis Villa W.A. Mozart in Heusden-Zolder. “Commercieel is dit niet meteen een troef. De meeste ouderlingen zijn weinig geschoold. Sommigen hebben nog nooit van de componist gehoord.” Maar Wim Melis is gepassioneerd door klassieke muziek. Hij bezit 400 cd’s met werk van Mozart. Van sommige werken heeft hij een tiental uitvoeringen. Zijn zoon heet Amadeus. “We draaien de muziek ook in het rusthuis. Het hoofd van de componist prijkt op onze facturen. Dat ontlokt wel eens commentaar bij de klanten.”
In bed met Amadeus
Wim Melis is een van de weinige aficionado’s die doelbewust voor de naam van de componist opteerden. Dat geldt ook voor Hotel Mozart vlakbij de Grote Markt in Brussel. Bij het telefonisch doorschakelen naar de gedelegeerd bestuurder van de naamloze vennootschap, Ben Abderrahman, galmt het eerste deel van de 41ste symfonie in de oren. “Welkom in een van de mooiste hotels van de planeet,” start de zakenman zijn betoog. “Mozart is geniaal, een wonderkind. Wereldwijd gekend, dat lokt klanten.” Overal in het hotel weerklinkt de muziek van de componist. Hij begroet de gasten vanop 160 portretten en schilderijen. Hotel Mozart krijgt geregeld musici als klant. Bijvoorbeeld de laureaten van de Koningin Elisabethwedstrijd. Het hotel haalde in 2004 ruim een half miljoen euro omzet en boekte twee jaar verlies.
Al even thematisch gaat de nv Classic Hotels en haar handelsnaam Classic Hotel Villa Mozart te werk. Volgens de legende zou de componist in het hotel aan de Handschoenmarkt in Antwerpen ooit gelogeerd hebben tijdens zijn muzikale tournees door Europa. Elk van de 25 kamers kreeg een naam die verwijst naar de toondichter. Het hotel zou wel extra klanten kunnen gebruiken in het Mozartjaar, want in 2004 bedroeg het nettoverlies 69.033 euro, bij een brutomarge van 198.301 euro.
Bij de meeste andere bedrijven is de toondichter zelden het leidmotief. De bvba Le Bois de Mozart is een belastingconsulent in Ukkel. De woordenconstructie is het toevallige resultaat van een willekeurige opening van een woordenboek en encyclopedie. De eenmanszaak Amadeus, een schoonheidsinstituut in Genk, verwijst dan weer naar de voornaam van de zaakvoerder, Godelieve (Amadeus betekent letterlijk: “geliefd door de goden”).
In Sint-Pieters-Woluwe huist de in september 2005 opgerichte bvba Amadeus Corporate Finance. “Wij zijn gespecialiseerd in spitsvondige financiële technieken. Dat is ook een vorm van kunst, net als het werk van de componist,” duidt zaakvoerder Marc Sottiaux de activiteit. Philippe Lefebvre leidt de eenmanszaak Amadeus Concept. Vandaag een consulent in informatica, maar bij de start in 1984 had het bedrijf wel degelijk een muzikale missie. “Het bedrijf wilde een muzikale identiteit leveren aan ondernemingen. Noem het maar het muzikale logo van een onderneming.” Amadeus Concept startte met een beurs van de Koning Boudewijnstichting. Maar bedrijven liepen niet warm voor het idee. Vandaar de wijziging van het maatschappelijke doel.
Ook touroperator cvba Rivertours doet het met de componist. Het filiaal cvba Mozart is een boot die op de Belgische binnenwateren vaart. Nog twee andere boten heten Verdi en Vivaldi. Waarom componistennamen? “Het vaartoerisme heeft schwung, het is zoals muziek beluisteren,” vindt verkoopdirecteur Linda Presburg. “De consument laat zich een ganse namiddag op sleeptouw nemen.” De cvba Mozart schreef drie jaar verliescijfers. De moeder Rivertours haalde in 2004 een brutomarge van 37.557 euro en een flinterdun nettoverlies van 97 euro.
Amadeus als drankorgel
Straten zijn uiteraard een gelegenheid voor de naamgeving. De Mozartlaan in Vorst levert via de databank van Graydon een oogst van drie bedrijven. Een garage, een vastgoedkantoor en een rusthuis.
Zeventien cafés dragen als (handels)naam Amadeus. De directe link naar de componist blijft als ontstaansreden een zeldzaamheid. Het gaat vaak om een overgenomen zaak. Uit gebruiksgemak of omwille van de naamsbekendheid bleef de naam behouden. En ja, het is best een mooie naam. Origineel, klinkt goed in de oren. Amadeus prikkelt de nieuwsgierigheid. Waar toch komt die naam vandaan?
Amadeus werd tevens de handelsnaam voor een keten van vier restaurants met als specialiteit ribbetjes à volonté. Twee restaurants liggen in Gent, één in Antwerpen en één in Brussel. Maar het was een bestaande merknaam. “We hebben de naam overgenomen,” aldus zaakvoerder Yves Van Kerckhove. “Het interieur en de muziek van de restaurants stammen uit de jaren twintig. Was dat niet de tijd van Amadeus? Het is alvast een concept dat aanslaat.”
Ook bij de bvba Mozart in Koksijde gaat de liefde door de maag. De goede ligging in het centrum verklaart de vrij hoge omzet van ruim één miljoen euro in 2004. “We openden in 1991, ook al een Mozartjaar,” meldt zaakvoerder Nicole Laisnez. “We openden toen met een orkestje, dat muziek van de componist vertolkte. Want hier is het een en al muziek in de omgeving.” Het restaurant is een onderdeel van het vastgoedcomplex Residentie Mozart, die wordt omgeven door de residenties Amadeus, Chopin en Verdi.
De eenmanszaak ‘t Mozarthuys in Brugge had in het verleden een eigenaar met neigingen tot melomanie. Het verklaart de naam, antwoordt de nieuwe uitbater Peter Lantsoght. Bij andere restaurants en traiteurs blijft de band innig. Nicolas Podevin bestuurt de eenmanszaak L’Amadeus. Neen, de traiteur uit Doische, in de provincie Namen, heeft geen specifieke Mozartmenu’s. Maar de idee ontstond uit liefde voor de componist. Ook Christian Neyrinck is een grote fan van de opera’s van de componist. De gedelegeerd bestuurder van restaurant nv Amadeus in Sint-Gillis biedt onder meer een aperitief Mozart en een menu Amadeus. Het restaurant opende in 1983, in een gerenoveerd kunstenaarsatelier. “Mijn interieur bevat een aantal magische elementen. Dat verwijst naar De Toverfluit.” Restaurant Amadeus was jaren een van de hippere plaatsen in het Brusselse gewest. Maar de jongste jaren zit de klad erin. In 2004 werd een omzet geboekt van bijna een kwart miljoen euro. Het bedrijf was de voorbije drie jaar verlieslatend, het eigen vermogen is negatief.
Mozart activeert uw hersenen
Het misschien meest merkwaardige bedrijf in de verzameling is de nv Mozart-Brain-Lab uit Sint-Truiden. De private geneeskundige instelling biedt een muzikale therapie op basis van het werk van de componist. Het is een behandeling van twaalf dagen voor mensen met bewegingsstoornissen. De consumenten zijn onder meer autistische kinderen, met concentratiestoornissen, hyperactief. Of managers onder stress, met een depressie en/of burn-out. De patiënten krijgen dagelijks drie keer anderhalf uur muziek voorgeschoteld. Met daarbij heel wat werk van de componist, vooral divertimento’s en allegro’s uit symfonieën. “Ik krijg wel eens klanten die een hekel hebben aan Mozart. Maar dat aantal is bijzonder klein. En de afkeer verdwijnt snel,” meldt gedelegeerd bestuurder Jozef Vervoort. Negen van de tien klanten komen uit het buitenland. Mozart-Brain-Lab opende inmiddels 42 centra wereldwijd, hoofdzakelijk in Duitsland en Frankrijk, maar ook in Zuid-Afrika, New York en Peking. Voor de therapie werd tevens een product gecommercialiseerd, de Mozart Brain Activator. Het therapiecentrum in Sint-Truiden is een volledig privaat initiatief en haalde in 2004 een omzet van een klein half miljoen euro.
Wolfgang Riepl
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier