Het zelfvertrouwen van de performer

L uc Onclin (59) is de motor achter de aankomende samenwerking tussen Dexia en Arco, de overkoepelende maatschappij van Bacob, Artesia Bank, verzekeraar DVV en fondsbeheerder Cordius. Mensen die hem kennen, weten dan meteen hoe ernstig de plannen zijn: de man gaat recht op zijn doel af en laat zich door niets afleiden.

Onclin is een product van de democratisering van het onderwijs. In het Tongerse gezin Onclin lagen universitaire studies en een carrière in de bank niet zo voor de hand. Vader was arts, maar overleed vroeg. Moeder kwam met naaiwerk aan de kost en Luc werd een tijdlang door zijn grootouders opgevoed – oma sprak Nederlands, opa Frans. Maar de voorzitter van het directiecomité van Dexia laat zich niet op zijn moeilijke jeugd voorstaan. Afkomst doet er voor hem niet toe aan de top van het bedrijfsleven.

Toch is Onclin een product van zijn tijd. Hij studeerde tijdens de woelige jaren zestig in Leuven. De studentenbeweging ging weliswaar volledig aan hem voorbij. “Sociaal bewogen was hij nooit en grootse idealen had hij niet. Hij was toen al vrij cynisch en sarcastisch,” zegt een tijdgenoot. Als student genoot hij van het vrije leven. Hij wist te ontsnappen aan het waakzame oog van zijn oom, Monseigneur Onclin, de gevreesde prof die in de kandidaturen de beginselen van het burgerlijk en kerkelijk recht doceerde en ten tijde van het Tweede Vaticaans Concilie wel eens in het Latijn lesgaf. “De zaken ernstig doen zonder jezelf ernstig te nemen” is nog altijd zijn motto. Hij is amusant, weet saaie bestuursvergaderingen op te vrolijken met een grap en heeft van zijn periode in het amateurtoneel het zelfvertrouwen van een performer overgehouden.

Onclin behaalde in 1968 zijn doctoraat in de rechten, waarna hij trouwde met een notarisdochter. Hij werd een echte Brusselaar, zonder uitgesproken voorkeur voor het Frans of het Nederlands. Via een examen kwam hij in dienst bij het Gemeentekrediet, toen nog een openbare kredietinstelling. Door om de vijf jaar aan examens deel te nemen, konden academici bij het Gemeentekrediet geleidelijk de hiërarchische ladder opklimmen. Het systeem bestaat bij Dexia nog, zij het beperkter wegens de toevloed van universitairen. Alleen via een assessment raken de beste academici nog in de talentvijver voor het niveau van directiekader.

Onclin begon in 1971 als bediende in het juridische departement van het Gemeentekrediet. In 1974 werd hij bestuurssecretaris, in 1978 chef van de dienst Rekeningen Privé-Cliënteel. Dat leidde hem in 1981 naar het agentschappennet. In 1984 promoveerde hij tot lid van het directiecomité en vijf jaar later tot vice-voorzitter. Een belangrijk wapenfeit was de herziening van de betrekkingen tussen het Gemeentekrediet en zijn agenten.

Het openbaar bod van Dexia Belgium op Dexia France katapulteerde zijn voorganger François Narmon naar de voorzittersstoel van de raad van bestuur van de nieuwe groep. Daardoor nam Onclin op 2 december 1999 de touwtjes van de Belgische dochter in handen. Bovendien werd hij covoorzitter van het directiecomité van Dexia-groep, naast de Franse topman Pierre Richard. Hij was de perfecte tegenpool voor Narmon. Die geldt als vrijzinnig en Franstalig, Onclin is katholiek en van Vlaamse afkomst. Narmon is visionair, Onclin denkt strategisch. “Hij is een overlever,” zegt een topbankier. “Hij is sluw en kan een situatie snel inschatten. Hij heeft iets van een alleswetende Chinese dokter, en tegelijk is hij een leerling van Machiavelli.”

In zijn welbespraaktheid kan de man scherp uit de hoek komen. Hij is niet bang om iemand voor het hoofd te stoten. Zo had het Gemeentekrediet een lange traditie van cultuursponsoring. Alleen geloofde Onclin niet in cultuur als promotievehikel: “La culture c’est comme la confiture. Moins il y en a, plus on l’étale.”

Ook met de pers is de verhouding een beetje stroef. In het begin van de jaren negentig werd hij door zijn oversten op de vingers getikt nadat hij in Knack een vrij cassant interview had gegeven.

Collega-bankiers herinneren zich vooral zijn weerzin om het Gemeentekrediet tot de Belgische Vereniging van Banken te laten toetreden. Want hoewel het Gemeentekrediet al lang geen openbare kredietinstelling meer was, duurde het nog tot 1993 voor het tot de beroepsorganisatie toetrad. Onclin vond het prijskaartje veel te hoog. Het lidgeld van de banken wordt immers berekend in functie van hun omzet, en Dexia is geen kleintje. Ook na de toetreding toonde Onclin zich nooit een overtuigd verbondsman.

Sociale problemen binnen de bank loste hij als een relatieprobleem op. Hij weet de sleutelfiguren altijd tot betere inzichten te brengen. Mensen die graag met hem samenwerken, loven zijn directe stijl en zijn rechtlijnigheid. Tegenstanders hebben het dan weer over manipulatie. Toch geven ook zij toe dat hij in de omgang veel milder geworden sinds hij in 1999 een zwaar auto-ongeluk had.

Michèle Van der Plaetsen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content