Het korte geheugen van de bonden

Want zeker Luc Cortebeeck heeft het niet begrepen op ondernemingen die heel onaangename ingrepen moeten doorvoeren om in de huidige, dramatisch verslechterende economische omgeving hun rentabiliteit (en dus de toekomstige investeringen en werkgelegenheid) veilig te stellen. …

Want zeker Luc Cortebeeck heeft het niet begrepen op ondernemingen die heel onaangename ingrepen moeten doorvoeren om in de huidige, dramatisch verslechterende economische omgeving hun rentabiliteit (en dus de toekomstige investeringen en werkgelegenheid) veilig te stellen. “Onverantwoord hoe ondernemingen van de situatie misbruik maken om mensen aan de deur te zetten,” kreet hij op VRT Radio 1. Je kunt proberen subtiel met dergelijke beschuldigingen om te gaan, maar gezien de grofheid van Cortebeecks aantijging kun je moeilijk anders dan ze op dezelfde golflengte aan te pakken. En dus moet men durven stellen dat de in andere omstandigheden vaak redelijk klinkende Cortebeeck zich dezer dagen als een uit zijn nek kletsende demagoog opstelt.

Dat ondernemingen graag mensen aan de deur zetten, is baarlijke nonsens. Daar zijn veel redenen voor, maar twee springen echt in het oog. Ten eerste, het menselijk kapitaal vormt in de kennis- en informatiemaatschappij steeds meer de ruggengraat van de ondernemingen. Bedrijven die hun winsten willen veiligstellen, gaan uiterst behoedzaam met hun menselijk potentieel om. In mindere economische tijden zal men, zeker in een eerste fase, veeleer arbeid oppotten dan er onmiddellijk het mes in te zetten. Als ondernemingen dan toch tot afdankingen overgaan, is dat een signaal dat het echt niet anders meer kan. Vaak gaan voor die ondernemingen op dat moment zware investeringen verloren.

Ten tweede kost het in de Belgische welvaartsstaat veel geld om mensen buiten te zetten, en dus wegen ondernemingen ontslagbeslissingen ook louter financieel heel goed af. Bovendien zouden de vakbonden zich in dit verband beter eens bezinnen over het feit dat die hoge ontslagvergoedingen op de eerste plaats een rem zetten op aanwervingen door ondernemingen.

Cortebeeck pleitte in één adem ook voor een verhoging van de laagste sociale uitkeringen. Zijn ABVV-collega Mia De Vits deed er nog een schep bovenop door te zeggen dat er als gevolg van zo’n verhoging wat haar betreft rustig een begrotingstekort mag ontstaan. Cortebeeck voegde eraan toe dat een verhoging van de uitkeringen ook goed zou zijn voor de slabakende conjunctuur, omdat ze de consumptie zou opvijzelen. De ervaring van de jaren zeventig en tachtig, bij ons en elders, is één schrijnende les over de onzin van zo’n argumentatie. Niet alleen vloeit de helft van zulke bestedingen automatisch naar het buitenland, binnen de kortste keren overwoekeren de indirecte negatieve gevolgen van een dergelijke “stimulering” de positieve.

Bovendien gaan Cortebeeck en De Vits ook volledig voorbij aan de negatieve impact op werkwilligheid wanneer de spanning tussen uitkering en laagste lonen opnieuw verkleint. Maar ja, de vakbonden vinden dat er zich qua tewerkstellingsgraad in België geen echt probleem voordoet. Het valt af te wachten of toekomstige generaties ook zo lichtzinnig tewerk zullen kunnen gaan.

Johan Van Overtveldt