‘Het is schoon genoeg geweest

De kandidaat-kopers van industrieterreinen slaken een zucht van opluchting. Na één jaar wachten komen de uitvoeringsbesluiten van het bodemsaneringsdecreet er eindelijk aan. De sanering van Cargovil in Vilvoorde maakt de weg vrij voor duizend nieuwe arbeidsplaatsen.

Op 1 maart ’96 start Silt dochter van de Deme-groep ( Dredging Environmental & Marine Engineering) en de Vlaamse Milieuholding (40 %) met de ambtshalve sanering van de vervuilde Zenne-arm in de transport- en distributiezone Cargovil in Vilvoorde. Kostprijs : 183 miljoen frank.

Die dag sluit de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (Ovam) ook haar openbare aanbesteding van het oriënterend bodemonderzoek voor het hele industrieterrein (75 ha) aan de Woluwelaan af. En volgende maand ruim één jaar na de goedkeuring van de wetteksten verschijnen de uitvoeringsbesluiten van het Vlaams bodemsaneringsdecreet (Vlarebo) in het Staatsblad met de praktische modaliteiten van het attest dat Ovam bij elke grondoverdracht vanaf 29 april ’96 tegen 1000 frank per perceel moet afleveren.

Tenslotte moet de overheid vóór 29 april ’97 een register van black points ( nvdr Vlaanderen telt naar schatting 9000 verontreinigde sites) aanleggen. Op dit ogenblik werft de saneringsdienst van Ovam bijkomende ambtenaren aan die de bestaande ploeg van 13 personen zullen aanvullen om deze klus te klaren.

SCHOONGRONDVERKLARING.

Hiermee komt een einde aan de impasse die de immobiliënmarkt sinds een jaar teistert. Vandaag durft immers geen enkele bedrijfsleider een industrieterrein kopen zonder de zogenoemde schoongrondverklaring (zie ook Feiten & Commentaar in Trends van 14 december ’95), ondanks het groot gebrek aan dergelijke percelen.

Zo zit Cargovil (zie kader : Nieuwe bedrijvenzone) al geruime tijd geblokkeerd. Voorlopig hebben slechts een vijftal bedrijven Joroca, Interpiece, Qualitape, Van Heck Belgium en C&A een perceel gekocht. Wel beschikt de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij Vlaams-Brabant die voor ontwikkelaar Novovil (99 %-dochter van Gimvindus) de dagelijkse bedrijfsvoering uitoefent nog over een lijst van elf kandidaten, samen goed voor 23 ha (budget van 0,5 miljard frank) en duizend arbeidsplaatsen. Niet te versmaden in deze tijd van grote werkloosheid en banenplannen.

Niet iedereen wachtte op de vervulling van alle wettelijke voorwaarden. Zo bouwt op dit ogenblik C&A zijn tweede Europese inkoopvestiging (naast Düsseldorf) op Cargovil. In het complex, dat in het najaar van ’97 officieel zijn deuren opent, zal ook de Belgische hoofdzetel van de Nederlandse kledingzaak worden gevestigd. De kostprijs van het project bedraagt ongeveer 1 miljard frank, goed voor in totaal zo’n 600 arbeidsplaatsen. C&A-woordvoerder Bob Nicolaes : “Wij kochten het terrein van 2,5 ha in ’94 aan onder de opschortende voorwaarde van een oriënterend bodemonderzoek. In opdracht en op kosten van Novovil voerden drie milieubedrijven Geolab (Gent), Irea (Hasselt) en Citec deze studie uit. Hieruit bleek dat onze grond geen risico voor de mens of het leefmilieu inhoudt. In september ’95 startten de werken.”

Wie al meer dan een jaar lang met Gom Vlaams-Brabant onderhandelt, maar nog altijd op een officiële schoongrondverklaring wacht, is Herwig van der Straeten. De bestuurder en algemeen directeur van Parts Express uit Zellik (omzet van 330 miljoen frank) slaakt een zucht van opluchting als hij het nieuws over Vlarebo hoort. Deze Belgisch-Nederlandse onderneming, die voor auto-importeurs en -fabrikanten de hele transportlogistiek van de onderdelen naar het dealernet verzorgt, onderhandelt al meer dan een jaar met Novovil over de aankoop van zo’n 3,3 ha op Cargovil. Dit is één van de weinige industrieterreinen die voor het distributiebedrijf in aanmerking komen : Parts Express genereert immers veel (nacht)trafiek, veroorzaakt aardig wat luchtvervuiling en neemt veel ruimte in beslag in verhouding met relatief weinig arbeidsplaatsen (21).

Dat C&A wel, en Parts Express geen schoongrondverklaring van Ovam kreeg, komt doordat het terrein van de kledingzaak op een perceel van Cargovil ligt dat in het verleden nooit is opgehoopt noch als stortplaats werd gebruikt. Van der Straeten : “Tot nu toe botste elk gesprek op onze vraag naar een vrijwaring van aansprakelijkheid voor historische verontreiniging. Wij zijn bereid 100 miljoen frank te investeren en wensen een officieel bodemattest van Ovam in ruil. Normaal toch !” Nochtans bestaat er volgens de zaakvoerder van Parts Express geen milieuprobleem. Hij plant op zijn funderingen zeker een halve meter beton te gieten en ziet niet goed in hoe zijn type bedrijf of wie er werkt last zou kunnen hebben van de mogelijke vervuiling die eronder afgeschermd ligt. Het lijkt hem zowat de enige manier om die gronden nog nuttig te gebruiken zonder al te grote saneringskosten.

FRUSTRATIE.

Ondanks verschillende aanvragen van Roger Hanon (Gom Vlaams-Brabant), die als industrieel promotor voor Cargovil optreedt, bleek dit echter niet mogelijk. Daarom liet de Gom zelf boringen uitvoeren (kostprijs 300.000 frank). Hierbij kwam aan het licht dat er zich zware metalen in de ondergrond bevinden : te veel volgens de strenge Nederlandse normen die zich op multifunctionaliteit baseren ( nvdr het terrein moet na sanering voor alle doeleinden gebruikt kunnen worden).

Hanon : “Aangezien het bodemsaneringsdecreet echter vijf verschillende bestemmingstypes onderscheidt, leveren de achtergrondwaarden ons inziens geen probleem op voor een industriegebied. Jammer genoeg hebben wij nooit de voorziene maxima van Ovam gekregen, zodat Parts Express enigszins begrijpelijk tot nu toe de boot afhield. De huidige beslissing van de overheid om een officieel onderzoek te laten uitvoeren, stemt ons vreugdevol, maar de ervaring leert dat dergelijke procedures enige tijd in beslag nemen.”

Hoe dan ook, de frustratie bij de Gom blijft groot. Hanon : “Zeker als je geconfronteerd wordt met zo’n grote vraag én zo’n groot aanbod, maar toch niet kunt voortwerken door een overvloed van onduidelijke procedures.” Premier Jean-Luc Dehaene deelt deze bezorgdheid en drukte bij de opening van het doorgangsgebouw in het bedrijvencentrum van Vilvoorde begin deze maand nog zijn bezorgdheid uit over de Vlaamse trend naar overregulering inzake ruimtelijke ordening en grondgebruik.

Op aandringen van Novovil heeft Parts Express toch een optie op een terrein van 1,8 ha genomen met een mogelijke uitbreiding van 1,5 ha. Van der Straeten : “Daarvoor moesten we 150.000 frank per maand neertellen. In overleg met de projectontwikkelaar hielden wij hier na drie betalingen mee op. Dit geld krijgt het bedrijf eind maart ’96 terug, als de gronden niet opgeleverd kunnen worden.” Dat lijkt in de gegeven omstandigheden onmogelijk, maar Hanon van de Gom Vlaams-Brabant hoopt eind juni de resultaten van het oriënterend bodemonderzoek van Ovam te krijgen, zodat hij de onderhandelingen met de kandidaten zo heeft het Antwerps bouwbedrijf Cosimco in samenspraak met C&A tot die datum een optie lopen voor de bouw van een hotel van 100 kamers opnieuw kan opstarten.

WILLEM DE BOCKERIC POMPEN

ROGER HANON (GOM VLAAMS-BRABANT) De industrieel promotor voor Cargovil laakt de tweeslachtige houding van Ovam.

HERWIG VAN DER STRAETEN (PARTS EXPRESS) Wacht al meer dan een jaar op een officiële schoongrondverklaring.