Het einde van de schemeroorlog

Net voor de verkiezingen van 2010 waagde de gouverneur van de Bank of England, Mervyn King, zich tijdens een lunch met een Amerikaanse bezoeker aan een gevaarlijke overpeinzing. King zou toen gezegd hebben dat, gezien de pijnlijke maatregelen die nodig zijn om de Britse financiën op orde te stellen, wie ook de verkiezingen won uiteindelijk een generatie lang niet meer aan de macht zou komen.

Er volgde evenwel een verrassing: de coalitie van Conservatieven en Liberaal-Democraten die uit die verkiezingen groeide, werd niet zo snel uitgespuwd als zelfs haar eigen ministers verwacht hadden. De Britse publieke opinie aanvaardde over het algemeen de noodzaak van snoeien in de overheidsuitgaven. Enkele boze protesten en een opwelling van zomerrelletjes niet te na gesproken, zijn de voorspellingen over maatschappelijke beroering niet uitgekomen.

Nu komt er echter stilaan een einde aan wat een periode van schemeroorlog genoemd kan worden. In de komende maanden zullen de kiezers de pijn beginnen te voelen van de besparingsmaatregelen die al eerder waren aangekondigd, maar uitgesteld werden tot 2012.

Vanaf januari worden de huursubsidies voor gezinnen die van de bijstand leven geplafonneerd op 400 pond per week. Dat is onvoldoende om de huurprijzen van de privésector in Centraal-Londen en andere prijzige locaties te dekken. De Conservatieven hopen zo de kiezers te paaien die het niet pikken dat ze moeten betalen om steuntrekkers te laten intrekken in wijken die ze zich zelf niet kunnen veroorloven. De regering bereidt zich wel voor op krantenkoppen die gewag maken van noodlijdende gezinnen die gedwongen worden om Londen te verlaten, op kritiek van liefdadigheidsorganisaties, op onrust bij de LibDems.

Begin 2012 maakt de fiscus ook bekend hoeveel belastinginkomsten eigenlijk gegenereerd worden door het toptarief in de inkomstenbelasting van 50 procent dat minister van Financiën George Osborne geërfd heeft van de vorige Labour-regering. Als die inkomsten niet tot de verbeelding spreken, zullen de tory’s erop aandringen om dat tarief af te schaffen omdat het een belemmering vormt om mondiale ondernemers en kaderleden te kunnen aantrekken. Maar dat zal niet naar de zin zijn van de gewone man, noch van de LibDems.

Een stortvloed van groene maatregelen zal de verdraagzaamheid van de bevolking (en ook van de Conservatieven in de regering) bijkomend op de proef stellen. Op 1 januari stijgt de taks op benzine en andere brandstoffen met 3 pence per liter. Midden 2012 krijgen duizenden Britse grootverbruikers van elektriciteit de eerste aanvragen om koolstofemissievergunningen te kopen, een ‘sluikbelasting’ die naar schatting van de analisten de elektriciteit- en gasrekeningen van de betrokken fabrieken, ziekenhuizen en winkels met bijna 10 percent zal verhogen.

Europa slaat terug

In 2012 zal de Europese Unie weer een centraal thema zijn in de Britse politiek, ondanks de inspanningen van premier David Cameron om de Europese kwestie te onderdrukken uit vrees dat oude tory-strijdpunten opgerakeld worden.

Naarmate de eurocrisis te ver uitdijt, zal de Britse weigering om bij te dragen aan de reddingsinspanningen in de eurozone onder druk komen te staan. In 2012 moet de EU een nieuwe vijfjarenbegroting opstellen en dat zal een felle strijd veroorzaken. Om te beginnen zal Cameron pogen een grote algemene verhoging van de EU-begroting tegen te houden en voor hij het goed en wel weet zal hij verwikkeld geraken in een strijd om een stijging van de Britse bijdrage tegen te houden. Anderen zullen dan weer proberen wat nog overblijft van de kortingen die Margaret Thatcher ooit bedongen heeft af te schaffen.

De auteur is politiek redacteur van The Economist.

DAVID RENNIE

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content