HET ABVV NEGEERT DE WERKELIJKHEID

Gisteren – na het afsluiten van deze rubriek – hebben de sociale partners en de regering geprobeerd een consensus te bereiken over de eindeloopbaan. Met de eisen die het ABVV op tafel heeft gelegd en de stakingsdreiging voor morgen vrijdag 7 oktober, is het onwaarschijnlijk dat het tot een akkoord is gekomen.

Het ABVV overtreedt hiermee een ongeschreven wet van het sociaal overleg – dixit ACV-voorzitter Luc Cortebeeck – dat je niet tegelijkertijd kan staken en overleg plegen. Hoezeer ABVV-topman Xavier Verboven ook zijn best doet om deze paradox goed te praten, Cortebeeck heeft gelijk. De achterban is te onrustig, zegt Verboven. Dat zal wel, als de leiding van het ABVV – interprofessioneel en in de centrales – er niet in slaagt (of niet in wil slagen) dit debat met ernstige argumenten te voeren.

Zo pakt het ABVV uit met een pamflet waarin het oproept tot de staking onder het motto ‘brugpensioen voor oudere werknemers = jobs voor jongeren’. De topman van het Waalse ABVV, Jean-Claude Vandermeeren, verklaarde dat hoewel verschillende macro-economen beweren dat meer ouderen aan het werk ook meer jongeren met een job betekent, de realiteit toont dat dit niet waar is. Dat is waarschijnlijk de realiteit bekeken door een rode bril. En die is in de Hoogstraat meer waard dan studies van macro-economen.

Meer mensen aan het werk – en het is een feit dat dit aantal bij de ouderen dramatisch laag is – betekent meer inkomsten voor de sociale zekerheidskas. Dat schept ruimte om de arbeidskosten te verlagen. En zo kunnen er meer jobs gecreëerd worden, onder andere voor jongeren. De Scandinavische landen zijn er het beste voorbeeld van. De arbeidsmarkt is een dynamisch gegeven. Geen taart waarin een hap door de ene minder taart betekent voor de andere.

Waarom weigert het ABVV dat in te zien? Waarom zet het zoveel in op het behoud van het brugpensioen? Opnieuw een voorbeeld van de ‘logica’ van Jean-Claude Vandermeeren. Hij verklaarde dat het toch onmenselijk (“inhumain”) zou zijn wanneer een arbeider op brugpensioen wordt gesteld, vervolgens zijn leven daarop instelt en dan plots een werkaanbieding krijgt.

Het probleem is dat het ABVV en ook het ACV niet alleen door ouderen geleid worden, maar dat beide vakbonden onder hun militanten ook een steeds groter aantal ouderen hebben. En die denken vooral aan zichzelf. Zoals de vakbond alleen aan de werkenden (de ‘insiders’ in de economische theorie) denkt en niet aan de werklozen (de ‘outsiders’) als het onderhandelt over loonsverhogingen.

De vakbonden houden krampachtig vast aan voorbijgestreefde ideeën. Het argument dat de achterban hen dwingt, is zwak. Misschien zijn de tijden voorbij dat sterke leiders zonder meer hun wil kunnen opleggen – de mondige burger, weet u wel – maar toch zou de vakbondsleiding meer verantwoordelijkheid moeten opnemen door aan haar leden en militanten uit te leggen hoe de échte werkelijkheid eruitziet. Door bijvoorbeeld te zeggen dat meer ouderen aan het werk, ook de jongeren ten goede kan komen.

Morgen staat het ABVV op straat – tenzij er een onwaarschijnlijke bocht is genomen. De leiders van de socialistische vakbond maken zichzelf dan nog meer overbodig. De macht verschuift nog meer naar de al machtige centrales, waarvoor het algemeen belang van geen belang lijkt te zijn.

Guido Muelenaer