Gij zúlt vakantie nemen

Zit u ook nog met zoveel vakantiedagen die u niet heeft kunnen opnemen? Wees dan snel, want overhevelen naar 2002 mag niet. Vakantie is immers niet alleen een recht, maar ook een plicht.

De werknemer kan niet zomaar beslissen wanneer hij met vakantie wil. Vakantiedagen opnemen is aan enkele criteria gebonden. In sommige sectoren, zoals de bouwsector of de metaalverwerkende industrie, is er veelal sprake van een collectieve vakantie of jaarlijkse sluiting van de onderneming. De werkgever kan dat niet eenzijdig invoeren: zoiets wordt op het niveau van het paritair comité of de ondernemingsraad beslist. Gezinshoofden krijgen bij voorkeur hun dagen vrijaf tijdens de schoolvakantie. De werknemer moet de mogelijkheid krijgen om tussen 1 mei en 31 oktober twee weken onafgebroken vakantie te nemen. De werkgever kan zich verzetten tegen een aanvraag voor drie opeenvolgende weken vakantie, wanneer de organisatie van het werk wordt verstoord. In principe moeten halve vakantiedagen zoveel mogelijk worden vermeden.

Volgend jaar meer?

De werknemer móét zijn vakantiedagen voor 31 december opnemen. Slecht nieuws dus voor workaholics die hun vakantiedagen tijdens het voorbije jaar hebben opgestapeld. In tegenstelling tot wat meestal wordt aangenomen, kunnen die vakantiedagen niet worden overgeheveld naar het volgende kalenderjaar. “Er bestaan heel wat misverstanden over het niet opnemen van vakantiedagen,” zegt Patrick Garre, bestuursassistent bij het ministerie van Sociale Zaken. “Iedereen heeft recht op vakantie. Werknemers moeten er dus ook gebruik van maken. De werkgever mag de vakantie waarop de werknemer recht heeft, niet verhinderen. De werknemer is verplicht om zijn vakantie op te nemen binnen de twaalf maanden die volgen op het einde van het vakantiedienstjaar. Dagen die de werknemer niet heeft opgenomen, om wat voor reden ook, is hij kwijt.”

Garre heeft het hier over de twintig wettelijke vakantiedagen, en daaruit vloeit de verwarring voort. “Geen enkele van die twintig wettelijke vakantiedagen mag worden verschoven. In sommige branches, zoals de banksector, hebben de werknemers recht op 26 vakantiedagen. In overleg met en met toestemming van de werkgever mogen die zes overblijvende dagen eventueel wél naar de eerste weken van het volgende kalenderjaar worden verplaatst.”

Geen loon

Werknemers die met vakantie konden gaan maar dat niet deden, hebben geen recht op de uitbetaling van de resterende vakantiedagen. Er is één uitzondering. Patrick Garre: “Het gaat dan om werknemers die ‘onmogelijk’ hun vakantiedagen konden opnemen voor 31 december, veroorzaakt door gebeurtenissen die buiten de wil van de werknemer vallen. Het gaat om werknemers die arbeidsongeschikt zijn door langdurige ziekte of een ongeval of van zwangerschapsrust genieten. De werkgever mag aan deze werknemers wél de niet opgenomen vakantiedagen uitbetalen.”

Die werknemers krijgen het vakantiegeld op de normale vakantiedatum in de onderneming waar de werknemer voor het laatst werkzaam was, en uiterlijk op 31 december van het vakantiejaar. De uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid wegens ziekte mogen door de werknemer niet worden gecumuleerd met het vakantiegeld. De bediende zal geen uitkering ontvangen van de ziekteverzekering voor de periode die door het vakantiegeld is gedekt. De vakantiewedde mag wel worden gecumuleerd met de uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid als gevolg van een arbeidsongeval of een beroepsziekte. Denkt u daar maar eens over na als u tussen kerst en oudejaar alleen op kantoor zit.

Melanie De Vrieze

Vakantiedagen kunnen niet worden overgeheveld naar het volgende kalenderjaar.