Gevraagd voor de NV België: opzwepende leiders

Leiders zijn fascinerend en dankbare onderwerpen om over te schrijven. Op een moment dat de Wetstraat en de partijhoofdkwartieren veranderen tot poesjenellenkelders is het gevaarlijk maar nuttig om het opzwepende van leiders te behandelen. Na een bijna-regimecrisis om DHL is het letterwoord zeven dagen uit de ether. Wie houdt wie voor de gek?

Voor het heil van het land is het management van bedrijven belangrijk. Een CEO die zijn medewerkers achter een visie krijgt, kan meer veranderen in de samenleving dan menig minister in België. Ministers knappen hier af als luciferhoutjes en halen eerder uitzonderlijk het niveau van de voorzitter van een bridgeclub. De vaderlandse film Iedereen beroemd had succes; een sequel met even zotte scènes zou in België Iedereen minister kunnen heten. Leiders hebben charisma en moeten dat beschermen tegen bureaucratie en regelzucht. Drie leiders van bedrijven met Belgische wortels zijn op korte tijd gestopt of moeten stoppen. Anton van Rossum van Fortis vertrekt vroeger dan verwacht (zie blz. 46), Willy Bosmans van Electrabel wordt gedumpt op een schandalige wijze (zie blz. 67, hij wordt vervangen door Jean-Piere Hansen), TheoDilissen onderhandelt met de Amerikaanse bazen van Real Software over zijn afscheid. (hij vertelde daarover vrank en vrij op Trends TV van 2 en 3 oktober). Drie spraakmakende en smaakmakende CEO’s vallen als bladeren in de herfst.

Hun gemeenschappelijkheid: hard werken, resultaten halen, eigenzinnig zijn, hoge kwaliteiten en kleine gebreken hebben. Van Rossum bestreed een dubbelkoppige draak, Bosmans redde de eer van Electrabel, Dilissen zat dag en nacht aan tafel met de bankiers voor de overleving van Real Software. De drie hebben vuur in hun lijf en schrikken niet terug om het moeilijke of onmogelijke mogelijk te maken. Dat is de lakmoesproef van alle leiderschap.

De beste leiders hebben een dubbelzinnige eigenschap: charisma. Kan men na de desastreuze uitwerking van charisma in de vorige eeuw positief schrijven over deze intense verschijning van de aantrekkingskracht? De aantrekkingskracht die profeten, ketters, heiligen, politici en CEO’s oproepen is verdacht, want even onbeheersbaar als seks en erotiek.

Een persoon die naar het onmogelijke grijpt, moet niet alleen een leider zijn, maar een charismatische persoonlijkheid. Hij doet een appèl op het geloof en de inzet van mensen en bezit door zijn buitenalledaagse intensiteit een magische kwaliteit.

Dure woorden? Ja, van bureaucraten en bangerds is bij beroering in het bedrijfsleven en de politiek geen regeneratie te verwachten. België is de cocon waarin de ondernemer en zijn medewerkers trachten te groeien. Dat wordt elke dag hachelijker door het gestuntel van de politici.

Van Rossum, Bosmans en Dilissen zijn leiders die de politieke kaste van België met lengten kloppen. Dit kleine land met zijn kleine politieke chefs is doodziek. Regeneratie is niet te verwachten.

Frans Crols