Geld zonder franjes

Het is niet goedkoop, maar het overtuigt de banken en je blijft baas in eigen huis. De Vlaamse kmo’s raken stilaan overtuigd van de voordelen van mezzaninefinanciering. PMV en Capital@rent brengen 100 miljoen euro bijeen voor het eerste mezzaninefonds in België.

Ambitie staat altijd goed. De investeringsmaatschappij PMV en de bedrijvenfinancier Capital@rent hebben hun nieuwe fonds Mezzanine Partners 1 gedoopt. Het cijfer één maakt duidelijk dat er een vervolg komt, zelfs nog voordat de eerste versie goed en wel van start is gegaan. Vreemd is dat optimisme niet. Het fonds specialiseert zich in achtergestelde leningen van 2,5 tot 15 miljoen euro aan kmo’s. In dat markt-segment is het de eerste en enige speler in België die een georganiseerd en structureel aanbod heeft. Andere financiers bieden het instrument enkel occasioneel aan, en grote buitenlandse spelers zakken pas naar ons land af voor bedragen groter dan 15 miljoen euro.

Geld vinden voor het nieuwe fonds was geen probleem. “In een recordtempo van zes maanden hebben we 75 miljoen euro bijeen gekregen”, zegt Emmanuel Damman, het hoofd groeifinanciering bij PMV. “Na een tweede geldronde willen we uitkomen op 100 miljoen, en dat zal ons lukken.”

Alternatief voor eenheidsworst

Het trackrecord van PMV en Capital@rent heeft goed geholpen. PMV, dat in handen van de Vlaamse overheid is, en Capital@rent, dat wordt gecontroleerd door de ondernemersfamilie Claeys, bieden al enkele jaren achtergestelde leningen aan voor bedragen van minder dan 5 miljoen euro (zie kader Geen onbekend terrein). Nu bundelen ze hun krachten voor grotere dossiers. Dat heeft blijkbaar de geldschieters overtuigd, van wie de meeste vermogende, Vlaamse families zijn. “Wij waren niet de gehaaide managers die binnenstormden met een groots idee en zeiden: geef ons uw geld maar”, zegt Joris Claeys, de managing partner van Capital@rent. “Vermogende families worden overstelpt met beleggingsvoorstellen, meestal is het dezelfde eenheidsworst. Wij boden een alternatief waarmee ze hun beleggingsportefeuille beter konden spreiden.”

Wellicht is ook het rendement van het fonds niet vreemd aan die interesse. Terwijl de intrestvoet op klassieke bankleningen 5 à 6 procent bedraagt, is dat voor achtergestelde leningen al gauw 10 à 13 procent. Het hogere tarief is een vergoeding voor het grotere risico. Bij een faillissement krijgt eerst de bank haar geld terug. Blijft er geld over, dan worden de verstrekkers van achtergestelde leningen vergoed. Daarna komen de aandeelhouders aan de beurt. In de rangorde zitten de achtergestelde leningen dus tussen bankfinanciering en aandeelhouderskapitaal, vandaar de naam ‘mezzaninefinanciering’. Een mezzanine is een tussenverdieping in een gebouw.

Mature bedrijven

Zijn bedrijven wel gemakkelijk te winnen voor die dure mezzaninefinanciering? “Ze bekijken je eerst alsof je niet goed snik bent”, zegt Claeys. “In Londen en Parijs is mezzaninefinanciering de normaalste zaak van de wereld, hier is het telkens een worsteling. Wij doen voor een groot deel missionariswerk.”

Dat begint resultaten op te leveren. “Langzaamaan worden de Belgische bedrijven zich bewust van de voordelen”, zegt Damman. “De bank beschouwt een achtergestelde lening als eigen vermogen, zodat mezzaninefinanciering vaak dient als een hefboom om bankleningen rond te krijgen. Het gevolg is dat het bedrijf een hoge intrest betaalt op een klein stuk van de totale financiering. Bovendien geven wij de onderneming de mogelijkheid de achtergestelde lening vervroegd terug te betalen, tegen een vergoeding. Zodra het bedrijf goed begint te boeren, kan het de achtergestelde lening herfinancieren bij de bank, tegen betere voorwaarden.”

Een ander voordeel zal veel Vlaamse familiale kmo’s als muziek in de oren klinken. “Wij moeien ons niet”, zegt Claeys. “Zo stonden de familiale aandeelhouders achter Mydibel, het Belgische nummer vier in diepgevroren frieten en kroketten, voor een grote investering. Zelf hadden ze de middelen niet, want ze hadden de winsten altijd geïnvesteerd in de groei van hun bedrijf. De bank wilde driekwart van het bedrag lenen, op voorwaarde dat de familie de rest inbracht. Een nieuwe aandeelhouder, bijvoorbeeld een private-equityspeler, was voor hen ondenkbaar. Met onze mezzaninefinanciering bleven ze baas in eigen huis.”

Maar dat betekent niet dat Mezzanine Partners 1 onder de duiven van private-equityspelers zal schieten. “Zij blijven het beste geschikt voor dossiers met meer risico”, zegt Claeys. “Ons fonds mikt op mature bedrijven met voorspelbare cashflows. Bij een aantal transacties werken we samen met private-equityspelers. Zo hebben we Gimv en Bencis geholpen bij de overname van de digitaledrukspecialist Xeikon.”

‘Snel en discreet’

Is de uitgifte van een obligatie geen goed alternatief? “De nadelen van een obligatie zijn de lange wachttijd en de hogere kosten”, zegt Damman. “De prospectus en andere plichtplegingen doen de transactiekosten oplopen tot 5 procent van het uitgiftebedrag. Bij ons is dat 1 à 1,5 procent. Een prospectus is niet nodig. Je spreekt met één partij, niet met honderden obligatiehouders die je eerst over de streep moet trekken via bedrijfsbezoeken. Wij zijn snel en discreet.”

Mezzaninefinanciering is een groeimarkt in België, meent Claeys. “Vroeger was de bankier het eerste aanspreekpunt voor een ondernemer. De banken boden een waaier van mogelijkheden, waaronder achtergestelde leningen. Door de crisis en de nieuwe kapitaalregels zijn de banken zuiniger met kredieten. Achtergestelde leningen verschaffen ze enkel nog aan hun betere klanten. In de Verenigde Staten staan banken in voor slechts 30 procent van de bedrijfsschulden, de rest komt van alternatieve financieringskanalen. België staat voor een vergelijkbare verschuiving.”

JOZEF VANGELDER, FOTOGRAFIE WOUTER RAWOENS

“In Londen en Parijs is mezzaninefinanciering de normaalste zaak van de wereld, hier is het telkens een worsteling” Joris Claeys, Capital@rent

“De Belgische bedrijven worden zich stilaan bewust van de voordelen” Emmanuel Damman, PMV

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content