GEEN OORLOG VAN KOMT

Lee Hsien Loong, de eerste minister van Singapore, ziet grote mogelijkheden in de opmars van China en India.

De auteur is eerste minister van Singapore.

Voor Azië breekt een moment van grote verandering en belofte aan. De opkomst van China en India, en de manier waarop de wereld reageert op die opkomst, zullen het verdere verloop van de eeuw bepalen. De transformatie en de opening van die twee economieën vormen nu al de kern van de realiteit in Azië. China is al de tweede belangrijkste handelspartner van Japan en de grootste van Zuid-Korea. Aziatische zakenlui jagen in heel China projecten en contracten na. Chinese ondernemingen wagen zich over de grenzen en trekken daarmee een omgekeerde stroom van buitenlandse directe investeringen op gang.

India biedt ook heel wat mogelijkheden. De groeiende Indiase middenklasse heeft een snel toenemende behoefte aan zowat alles – van onderwijs en gezondheidszorg tot financiële diensten. De economische hervormingen in India hebben al meer dan één schijnbare dageraad gekend en zijn er veel minder verankerd dan in China. Maar het gevoel bestaat dat de hervormingen nu onomkeerbaar zijn, welke partij ook aan de macht is in Delhi.

Ook hooggeschoolde arbeidskrachten

Zuidoost-Azië vormt een grote markt van een half miljard mensen, met overvloedige natuurlijke rijkdommen en arbeidskrachten. Het is goed geplaatst om naast China en India te gedijen. Terzelfder tijd onderhouden de leden van het Verbond van Zuidoost-Aziatische Naties ( Asean) hun relaties met de VS, de Europese Unie en Japan. Ze sluiten vrijhandelsovereenkomsten met belangrijke handelspartners en bevorderen hun onderlinge economische samenwerking.

Het is voor Azië veel beter om twee welvarende en stabiele reuzen te hebben dan twee achtergebleven en roerige regio’s. Een bruisend India zal het opkomende China aanvullen en de basis voor voorspoed in heel Azië verbreden. Voor de andere economieën brengt dat belangrijke aanpassingen mee. Het gaat immers niet alleen om goedkope, ongeschoolde arbeidskrachten: China en India leveren ook een belangrijk deel van ‘s werelds wetenschappers en ingenieurs. Er groeit een nieuw soort arbeidsverdeling naarmate andere landen middelen vinden om naast China en India te groeien en hun eigen sterke punten te ontdekken. De verschuiving naar zo’n patroon zal tijd en moeite kosten en er zullen uiteindelijk winnaars en verliezers zijn.

Het economische gewicht van China begint nu al een weerslag te hebben op de strategische balans in Azië. In een eerdere periode zette de opkomst van Japan na de Meiji-restauratie massale omwentelingen in gang die uiteindelijk leidden tot de oorlog rond de Stille Oceaan. China en India zullen zelfs nog grotere deining veroorzaken. Hun vreedzame opgang begeleiden zal veel gezond verstand en staatsmanschap vergen van de grootmachten.

Taiwan als tijdbom?

Sinds de Tweede Wereldoorlog vormt de VS een belangrijke macht in Azië. De Pax Americana heeft zowel kleine als grote Aziatische landen in staat gesteld om in vrede te groeien. Nu zal er een nieuw evenwicht gevonden moeten worden. Er zal rekening gehouden moeten worden met de legitieme en toenemende belangen van China en later ook van India. Hun relatie met de VS moet stoelen op wederzijds voordeel. Ook Europa heeft er belang bij om zijn betrokkenheid bij Azië op te voeren, wil het niet zwaar benadeeld worden in vergelijking met de VS. Heel wat Aziatische landen zullen een verregaande betrokkenheid van de VS en Europa in de regio verwelkomen.

In dat scenario schuilen wel een aantal veiligheidsrisico’s. Het gevaarlijkst is de spanning rond de Straat van Formosa. De Taiwanese economie geraakt geleidelijk geïntegreerd in de Chinese, maar op politiek vlak drijven beide uit elkaar. In Taiwan groeit het bewustzijn van de aparte identiteit. De regerende partij verwerpt het idee van één China en heeft het over “één land aan weerszijden van de Straat”. Maar Taiwan kan het pad naar de onafhankelijkheid slechts zover bewandelen als de VS toelaat, want uiteindelijk hangen de relaties over de zee-engte heen in grote mate af van de betrekkingen tussen China en de VS.

China is vastbesloten om de onafhankelijkheid van Taiwan te verhinderen, maar de Taiwanezen hebben dat nog niet ten volle gesnapt. Er bestaat een reëel risico dat een misrekening of een of ander incident leidt tot een gewapend conflict, dat snel zou uitgroeien tot een confrontatie tussen China en de VS. Dat zou uiteraard een grote tegenslag zijn voor de regio. En voor de hele wereld.

De terreur van moslimterroristen is een ander langetermijnprobleem. In Zuidoost-Azië blijft Jemaah Islamiah, dat banden heeft met Al Qaeda en verantwoordelijk is voor de aanslag in Bali, actief. De terroristen zullen mislukken in hun utopisch streven naar de vestiging van een islamitisch kalifaat, maar landen moeten vastberaden zijn om aanvallen te voorkomen die de investeringen en de groei kunnen ondermijnen. Ze moeten extremisten hard aanpakken zonder de gematigde moslims tegen zich in het harnas te jagen.

Lee Hsien Loong

De manier waarop de wereld

reageert

op de

opmars

van China

en India

zal het

verdere

verloop

van de

eeuw

bepalen.