Geef ons een nieuwe Jacques Delors

Zondag stemmen we niet alleen voor het Vlaams Parlement. Echt waar. We wijzen ook onze 13 Europarlementsleden aan. U kijkt verbaasd. U geeuwt. Begrijpelijk, in ons land bestaat een grote mate van consensus over Europa, dat onterecht ver van ons bed ligt en het jammer genoeg te veel laat afweten. En toch, geeuw niet alstublieft.

Ik zie u al denken: die Europese barak, een rondreizend circus. Maar u weet heus wel beter. Terecht foetert u omdat politici Europa veel lippendienst bewijzen, maar louter nationale belangen vooropstellen als het echt spant, zoals in deze crisistijden. De houding van Duitsland in het Opel-dossier is het jongste voorbeeld in een lange en trieste rij.

En u mag zeer zeker boos zijn dat de meeste ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-lidstaten het recentelijk lieten afweten op de tweejaarlijkse top met Aziatische landen. Hun collega’s van China, Japan, Zuid-Korea en andere landen uit het Verre Oosten waren wel present. Zij waren twee jaar geleden niet te beroerd om naar ons continent te komen voor de Top.

Vlamingen moeten zich in het Belgische kader hoeden voor zelfgenoegzaamheid. Europeanen moeten dat doen op het wereldtoneel. Hun eurocentrisme weten te kaderen, voldoende respect tonen voor de rest van de wereld en er meer voeling mee krijgen. Uit welbegrepen eigenbelang. De 19de eeuw was Europees. De 20ste Amerikaans. En de 21ste wordt Aziatisch. Laten we dat goed in onze oren knopen en samen de hand aan de ploeg slaan om niet achter te blijven.

Het is met Europa zoals met België. We spenderen er te veel tijd aan de eigen staatsarchitectuur, die absoluut een snelle aanpassing broodnodig heeft. De staatshervorming in eigen land zal ons sociaaleconomisch weerbaarder maken. De Europese staats-vorming zal hetzelfde doen. Daarom mogen we het Europese kind niet met het badwater weggooien. De euro bijvoorbeeld heeft ons in de financiële crisis voor IJslandse taferelen behoed. Bravo, euro.

We blijven met een probleem zitten zolang de grote Europese landen, die op wereldschaal niet zo hoog van de toren moeten blazen, denken dat ze de andere EU-lidstaten niet nodig hebben om het te rooien. De Belgische institutionele constructie zal steeds een work in progress zijn. De Europese evenzeer. Ze hebben een ingewikkelde software waarvan de specialisten, de politici, de allerkleinste finesses moeten kunnen doorgronden. De gebruikers ervan, de burgers, niet. Voor hen moet het ding gewoon werken. En het werkt niet goed. Bovendien dringt een stevige upgrade zich op.

De Europese Commissie heeft echter geen mensen in haar schoot met voldoende charisma en visie om het Europese idee over te brengen op een bevolking die zich in deze tijden van crisis nog meer op het eigen land terugplooit. Iemand moet de mensen toch duidelijk kunnen maken dat Europese samenwerking hun meer oplevert dan kost. Een kloon van Jacques Delors maken, zou de wetenschap daartoe in staat zijn? (T)

Door Boudewijn Vanpeteghem