EUROPESE ARBEIDSUNIE

Wie in België zijn job verliest, mag het eerste jaar als werkzoekende rekenen op een uitkering die 79% van het gemiddelde loonbriefje bedraagt. Daarna zakt dat bedrag naar 55%, maar het blijft onbeperkt in de tijd. Italianen daarentegen moeten het de eerste zes maanden na hun ontslag stellen met 26%; na die periode krijgen ze niets meer. Bovendien blijft 59% van de werklozen in België langdurig werkloos, terwijl dat in Nederland maar 17% is.

Het zijn maar twee voorbeelden die illustreren dat de arbeidsmarkten van de elf landen die op 1 januari 1999 deelnemen aan de Economische en Monetaire Unie(EMU) niet bepaald op dezelfde manier in elkaar steken. Niet alleen de hoogte van de werkloosheid (zie grafiek), de tijdsduur van de werkloosheidsuitkeringen en de duurtijd van de werkloosheid zijn verschillend, ook inzake minimumlonen, ontslagvergoedingen, vakbondslidmaatschap en loononderhandelingen vormt Europa een bont lappendeken.

Gil Mehrez ( George Town University, Washington) en Natacha Valla ( European University Institute, Florence) vroegen zich af wat de gevolgen zijn van deze arbeidsmarktdiversiteit voor een muntzone als de EMU. In hoeverre dreigt deze situatie de welvaart van de deelnemende lidstaten aan te tasten? Landen stappen immers best pas in een muntzone als hun economieën min of meer gelijkgeschakeld zijn.

Empirisch studiewerk lijkt aan te geven dat men er nog niet helemaal uit is of de Europese conjunctuurcyli voldoende op elkaar zijn afgestemd om met een gerust hart in een Europese muntzone te stappen. Maar Mehrez en Valla verwachten dat de schokken en problemen vooral vanuit de arbeidsmarkten zullen opborrelen. Die vertoonden immers de jongste decennia al veel dynamiek. Mehrez en Valla argumenteren dat een schok op de arbeidsmarkt in één land ook de werkgelegenheid in de andere landen beïnvloedt. Als bijvoorbeeld Frankrijk zou besluiten de werkloosheidsuitkeringen te verhogen, zou de werkloosheid niet alleen stijgen in Frankrijk, maar ook in de rest van Europa. Bovendien vallen in een muntzone aanpassingen aan een nieuwe arbeidsmarktomgeving een stuk duurder uit. De mogelijkheid om een eigen monetaire politiek te voeren om een arbeidsschok op te vangen is niet langer voorhanden. Zo kan een expansief monetair beleid de werkloosheid vlugger naar beneden halen bij een versoepeling van de arbeidsmarkt.

Gezien de impact van arbeidsmarkthervormingen op de werkgelegenheid en de hoge werkloosheid in Europa zou aan deze problematiek meer aandacht moeten worden besteed, vinden de onderzoekers. Ook blijft het een open vraag hoe de EMU op haar beurt een rol zal spelen in de dynamiek van de Europese arbeidsmarkten. Mocht blijken dat de EMU job-scheppende hervormingen in de arbeidsmarkten bevordert, dan kan dat het kostenplaatje drukken. Of dat ook de gang van zaken zal zijn, is echter nog lang geen uitgemaakte zaak.

Gil Mehrez and Natacha Valla, “EMU: What if the Shocks are in the Labor Markets?”

Info: Tel. (00-1) 202.687.58.30, e-mail: mehrezg@gunet.georgetown.edu, valla@datacomm.iue.it

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content