Europa op water en brood

De immense begrotingstekorten van veel Europese landen kunnen alleen maar leiden tot draconische bezuinigingsplannen. Bereid uw portefeuilles voor op die gedwongen vastenperiode!

De financiële en beurscrisis van 2008 en begin 2009 ligt voorgoed achter ons, maar de gevolgen van die beproeving zullen zich nog lang laten voelen. Als het wereldwijde financiële systeem vandaag nog overeind staat, dan is dat volledig te danken aan het snelle optreden van de overheden. Zowel in Europa als in de Verenigde Staten, en in mindere mate ook in Azië, hebben regeringen diep in de buidel moeten tasten om het wankele financiële systeem en de zieltogende economie op de been te houden.

Vandaag is het financiële systeem gered. De economie is uit de recessie geklommen en vertoont een aarzelende groei. Tijd om de rekening te betalen… En die is gepeperd! Zo erg zelfs dat Griekenland er niet meer in slaagt om zijn financiële verplichtingen na te komen. Het land is niet alleen: Spanje, Portugal, Ierland, Italië en in mindere mate Frankrijk, België… Bijna alle Europese landen kampen met gigantische begrotingstekorten. Aangezien de geschatte economische groei voor de komende jaren in Europa beperkt is, zal het afbouwen van de tekorten via soms pittige bezuinigingen moeten gebeuren.

Dat zal uiteraard niet zonder gevolgen blijven voor de bedrijven op het Europese grondgebied. Een kort overzicht van de al aangekondigde maatregelen in de betreffende landen.

De maatregelen om de Europese tekorten terug te dringen, zijn nog niet allemaal aangekondigd, maar het is al duidelijk dat de belastingdruk de komende jaren niet zal afnemen, integendeel. Vanwege onder meer de bevriezing van de ambtenarenlonen zal de levensstandaard van de Europeanen er ernstig onder lijden. De maatregelen om de economie aan te zwengelen, zullen ondergeschikt zijn aan de bezuinigingsplannen.

Er gaan stemmen op om de Europese overheden te waarschuwen voor maatregelen die het economische herstel in de kiem zouden kunnen smoren. Een nieuwe recessie zou het probleem van de tekorten uiteraard niet oplossen. Alles is een kwestie van doseren. Laat ons hopen dat de verschillende Europese regeringen hun inspanningen zullen wikken en wegen.

Hoe dan ook, de bezuinigingsjaren die voor ons liggen, zullen gevolgen hebben voor de economie. Beleggers moeten er dus rekening mee houden bij het beheer van hun portefeuilles. (C)

belgiË ?

De crisis is in ons land minder ‘ernstig’ dan in Griekenland of Spanje, maar toch moet er krachtdadig worden opgetreden aangezien het tekort dit jaar zal oplopen tot circa 4,8 % van het BBP, terwijl het moet worden teruggebracht tot 3 % in 2012. Aangezien er op het moment van het schrijven van dit artikel nog geen regering was, heeft België nog geen concrete bezuinigingsplannen uitgewerkt, maar dat zal wellicht niet lang meer op zich laten wachten.

franKRIJK: 100 miljard Euro

Bij onze zuiderburen is de situatie niet kritiek, maar toch dringen er zich maatregelen op om het tekort terug te dringen. Vorig jaar bedroeg dat tekort 7,5 % van het BBP en dit jaar zal het wellicht 8 % overschrijden. De Franse regering heeft beloofd dat haar tekort in 2013 opnieuw 3 % zal bedragen. Om daarin te slagen, zal Frankrijk tegen dan 100 miljard euro moeten besparen. De kostenbesparingen worden als volgt gerealiseerd: 45 miljard door in de overheidsuitgaven te snoeien, 5 miljard door de fiscale achterpoortjes te sluiten, 15 miljard door het uitdoven van de maatregelen die Frankrijk heeft genomen om de economie te redden. De overige 35 miljard zal worden gehaald uit de inhaalbeweging van de conjunctuurgebonden inkomsten na de crisis.

iERLAND: 7 miljard euro

Dublin is zwaar getroffen door het uiteenspatten van de vastgoedzeepbel in 2007-2008 en kampt vandaag met een begrotingstekort van 14,3 %. De Ierse regering heeft daarom twee bezuinigingsplannen van 3 en 4 miljard goedgekeurd. Om het tekort in 2010 terug te brengen tot 11,5 % van het bbp, kregen de Ierse ambtenaren de onaangename verrassing dat ze 5 tot 15 % zullen moeten inleveren op hun loon. Ook de sociale uitkeringen worden verlaagd.

SPANJE: 50 miljard euro

De Spaanse socialistische regering heeft in mei een decreet goedgekeurd dat in totaal 15 miljard euro extra bezuinigingsmaatregelen oplegt voor 2010 en 2011. Het decreet kadert in een veel uitgebreider besparingsplan van 50 miljard euro tot 2013. Een van de maatregelen voorziet een verlaging van de ambtenarenlonen met gemiddeld 5 % vanaf de maand juni en een bevriezing ervan in 2011. Een andere onpopulaire maatregel heeft betrekking op de bevriezing van bepaalde pensioenen in 2011.

ItaliË: 24 miljard euro

Op 25 mei heeft de Italiaanse regering een bezuinigingsplan van 24 miljard euro goedgekeurd voor de komende twee jaar. De maatregelen zijn niet in detail bekendgemaakt, maar zouden onder meer betrekking hebben op een bevriezing van de ambtenarenlonen, een daling van de uitgaven van ministeries en het opvoeren van de strijd tegen belastingontduiking.

GRIEKENLAND: 30 miljard euro

Een eerste plan, gestemd op 5 maart, beoogde een vermindering van het begrotingstekort met 4,8 miljard euro. Dat was nog voordat dat tekort opwaarts werd bijgesteld tot 13,6 % van het bbp, of 300 miljard euro. Nu voorzien de Griekse autoriteiten een grondige hervorming van het noodlijdende financiële systeem en een vermindering van het begrotingstekort met 30 miljard euro om het tegen 2014 onder 3 % van het bbp te krijgen. Dat bezuinigingsplan omvat onder meer een verhoging van de belastingen, de beperking van financiële voordelen voor ambtenaren en de strijd tegen de corruptie, die een nationale sport is in het land.

DUITSLAND: 80 miljard euro

Het Duitse tekort is geen fundamenteel probleem, maar het grootste land uit de eurozone wil het goede voorbeeld geven en zal dus ook bezuiningsmaatregelen treffen. Zo is de Duitse regering van plan om 80 miljard euro te besparen op vier jaar tijd, via onder meer een belasting op de winsten van kerncentrales, een bankenbelasting en een taks op vliegtuigtickets voor vluchten die vanuit Duitsland vertrekken. Om in haar uitgaven te snoeien, zal de Duitse administratie een forse afslankingsoperatie uitvoeren (10.000 tot 15.000 jobs).

portugal: 2 miljard euro

De eerste minister, José Socrates, koestert de ambitie om het Portugese begrotingstekort dit jaar terug te brengen tot 7,3 % van het bbp, tegenover 8,3 % verwacht in maart, en tot 4,6 % volgend jaar. Het Portugese tekort bedroeg vorig jaar 9,4 % van het bbp. De inkomstenbelasting zal met maximaal 1,5 % verhoogd worden en er komt een extra heffing van 2,5 % op de winsten van grote bedrijven en banken. De btw zal worden opgetrokken van 20 tot 21 %. De hoogste ambtenarenlonen en de vergoedingen van verkozenen en regeringsleden zullen met 5 % verminderd worden.

Door Karine Huet

De bezuinigingsjaren die voor ons liggen, zullen gevolgen hebben voor de economie. Als belegger houdt u daar best rekening mee.