ETHIEK

Correct ondernemen

Theologen stigmatiseren de vrije markt wel eens als bakermat van materialisme, hoogmoed en zelfs misdaad. Michael Novak, hoogleraar Godsdienst en Openbaar Bestuur aan het American Enterprise Institute en columnist in Forbes, vindt het laisser faire niet verwerpelijk. In Zakendoen als roeping gaat hij het debat aan met wijsgeren en economen, Marx incluis. Zijn stelling : democratie en armoedebestrijding zijn gebaat bij de ontplooiing van het kapitalisme. Toen we de kaft zagen, dachten we aan een sermoen van een schreeuwerige Amerikaanse fundamentalist. Niets daarvan, Novak pleit resoluut voor politiek pluralisme. Hij geeft het kapitalisme ook geen carte blanche. Zakenmensen moeten moreel handelen. Misschien lijkt dat niet altijd de rendabelste weg, het is wel de meest constructieve. Wie het immoreel aanpakt, mikt immers alleen op one shot-transacties (Callenbach/Averbode, 220 blz.).

Epistels over ethisch ondernemen gedijen prima in de schaduw van de kerstboom. Neem nu het betoog van de joodse theoloog Nilton Bonder, omwille van zijn milieu-activiteiten de groene rabbi genoemd. De verwoede surfer, sociaal activist en ingenieur schreef met De Kabbala van geld een verbazingwekkend boek over zakendoen en economie. Volgens de joodse traditie, zo prijkt nog op de kaft, maar de jonge rabbi trekt het thema breder open. Hij gaat in op ruime economische thema’s, duurzame productie en zelfs persoonlijke dilemma’s. Een boek om in alle rust te lezen (Elmar, 184 blz., 550 fr.).

In Handel en bestuur ontwaart Jane Jacobs twee morele stelsels : het wachterssyndroom (dat appelleert aan het beschermen van het leefgebied en velen in overheidsdienst typeert) tegenover het handelssyndroom (dat het maken en verhandelen van goederen als drijfveer heeft). Beide stelsels hebben elkaar nodig, zo toont Jacobs aan in haar toegankelijke essay (Jan van Arkel, 256 blz., 900 fr.).

Spiritualiteit en management heeft een smallere focus. Jack Hawley wil een spirituele visie op leidinggeven en human resources management aanreiken, geeft zinnige uitleg over motivatie en attitude, maar laat zich te vaak op sleeptouw nemen door te vage New Age-kronkels (Ankh-Hermes, 232 blz., 790 fr.).

LDD