ER IS GEEN ALTERNATIEF VOOR KERNENERGIE

Terwijl wij nog altijd van plan zijn om onze kerncentrales te sluiten, investeert Iran volop in nucleaire knowhow, voor burgerlijke doeleinden én om apocalyptisch wapentuig te kunnen ontwikkelen. Is dat toeval? Neen. Is er een verband? Jazeker. Hoe afhankelijker wij worden van de olie en het aardgas van Mahmoud Ahmadinejad & co., hoe onaantastbaarder ze zich voelen en hoe minder verantwoording voor hun daden ze willen afleggen. De uitstap uit kernenergie is vanuit dat standpunt een grote vergissing. Ahmadinejad lacht zich een breuk met onze nobele maar hopeloos naïeve atoomvrije energiepolitiek.

Onze huidige en vooral toekomstige energiehuishouding is lamentabel en zorgwekkend. We zijn al hopeloos afhankelijk van de fratsen van kerels als Ahmadinejad, Vladimir Poetin, Hugo Chávez of Evo Morales, en elke dag kunnen zij de energiestrop rond onze hals strakker aantrekken. Nu al voeren we twee derde van onze energiebehoeften in. Tegen 2030 wordt dat 85 %, omdat we het verlies van atoomenergie moeten goedmaken door meer aardgas, meer olie en zelfs meer steenkool in te voeren. Wat natuurlijk als een tang op een varken slaat als je het Kyotoprotocol hebt ondertekend. En hernieuwbare energiebronnen dan? Die kunnen met de beste wil van de wereld hooguit instaan voor een handvol procenten van onze energiebehoeften. Of we dat nu graag horen of niet, de realiteit is dat het Westen en zijn rijke economie niet zonder de olie en het gas van Iran, Saudi-Arabië, Irak, Venezuela of Nigeria kan.

In die omstandigheden kunnen we president Ahmadinejad alleen beleefd vragen om zijn nucleaire ambities op te bergen. Zonder de Iraanse olie kan de wereld nu al zijn oliedorst niet meer lessen. Leg de uitvoer uit Iran plat en de prijs schiet pas echt door het dak, en de economie komt tot stilstand. Dreigen met doorslaggevender argumenten – bommen of een economische boycot – zijn dus bluf. Of zijn we bereid de auto op stal te laten om het Iraanse regime een lesje te leren? Zijn we bereid een economische krimp te riskeren om Ahmadinejad & co. tot andere inzichten te brengen? Voorlopig niet. We gokken erop dat de energie-uitvoerende landen hun eigen ruiten niet ingooien: ze hebben er geen belang bij om ons in het donker te zetten, want dan veroordelen ze zichzelf tot verarming en sociale onrust. Maar in conflictsituaties zitten we absoluut niet in een comfortabele positie. Vraag dat maar aan Oekraïne. Of zijn we de olieschokken van de jaren zeventig al vergeten?

Hoe kunnen we op termijn onze positie aan de onderhandelingstafel versterken? Het antwoord ligt voor de hand: minder energieafhankelijk worden. Maar hoe? Meer investeren in hernieuwbare energie is logisch en wenselijk, maar is duur en we botsen snel tegen een natuurlijk plafond. Windmolens zijn hooguit een deeltje van de oplossing. Minder verbruiken ligt ook voor de hand, maar er welvaart en comfort voor opofferen, wil vandaag niemand. Blijft over kernenergie. De bevolking weet het, de politici zullen volgen.

Daan Killemaes n