Eppink tegen de eurofielen

Oud-journalist en Nederbelg Derk Jan Eppink zit nooit om een kwinkslag verlegen. Als hij zijn recentste boek De toren van Babel staat in Brussel de ondertitel Pleidooi voor een Verenigd Europa van Staten geeft, is dat een onmiskenbare verwijzing naar oud-premier Guy Verhofstadt. In de aanloop naar de Europese verkiezingen van vorig jaar deed hij een rits hoofdsteden aan met zijn eigen boek, getiteld: De Verenigde Staten van Europa.

Inmiddels zijn beiden Europarlementslid. De twee heren werden ook verkozen op een lijst die het label liberalisme claimt (Open Vld en LDD). Kijken we naar de inhoud van hun boodschap, dan wordt snel duidelijk dat ze niet achter dezelfde banier stappen.

Verhofstadt bezondigt zich aan het dogma van de ever closing union zoals Eppink het noemt. Het is een diepgewortelde overtuiging in de Europese instellingen – het Europees parlement spant volgens Eppink de kroon – dat een steeds groter takenpakket naar het Europese niveau moet worden getild.

De Unie van morgen is er steevast een met meer bevoegdheden. Financiële crisis? Voedselveiligheid? “Meer Europa”, is het standaardantwoord van eurofielen als Verhofstadt. Niet van Eppink. “In dit boek ontzeg ik de voorstanders van de ever closing union het monopolie van het Europese scheppingsverhaal.”

Zijn Europese ideaal is er niet een van micromanagement, zoals de Unie van vandaag. Onverstaanbare of ontoepasbare regels ondergraven precies de goede werking van de Unie. Eerder moet Europa zich met een aantal kerntaken bezighouden. Goed en grondig, daar niet van, maar beperkt. In die Unie zal het zwaartepunt ook bij de natiestaten liggen. “De behoefte aan een nationale identiteit is nooit groter geweest dan nu.” Geloven dat de natiestaat tot het verleden behoort, is voor Eppink de eerste hoofdzonde van de Unie. Het lijstje wordt verder netjes afgewerkt (‘Méér Europa is de magische oplossing’, zonde nummer 2; ‘Het Europees parlement vertegenwoordigt de burgers’, zonde nummer 4 of nog ‘Een Europese belasting’, zonde nummer 5).

De enige vertegenwoordiger van LDD in het Europees Parlement heeft zitting in dezelfde fractie als de Britse tory’s. In die zin is het niet verwonderlijk dat hij uitpakt met stellingen die eurofielen doen griezelen. Maar anders dan menige eurosceptici, spreekt en schrijft hij met kennis van zaken. Hij was ooit stagiair in het Europees parlement, maar vooral de jaren als medewerker van de Europese Commissarissen Frits Bolkestein en Slim Kallas leverden hem een unieke kijk op de instellingen op.

Dit boek is niet het werk van de grote doctrine. Het blijft populair en toegankelijk. En natuurlijk draagt het een onmiskenbare Eppink-stempel, wat wil zeggen dat het vlot geschreven en narratief is. Critici zullen opmerken dat rond dit schrijfsel de zweem van een politiek pamflet hangt. Maar dit is nu eenmaal het nieuwe petje van de voormalige De Standaard-journalist.

DERK JAN EPPINK, DE TOREN VAN BABEL STAAT IN BRUSSEL. PLEIDOOI VOOR EEN VERENIGD EUROPA VAN STATEN, LANNOO, 2010, 176 BLZ, 17,95 EURO

MVD