“ENDGAME” VOOR TRACTEBEL

Frans-Duitse koehandel over Belgische energie.

Rond Tractebel wordt een geopolitiek spel opgevoerd. De Fransen en de Duitsers streven naar een verdeling van de interessante Benelux-markt. De Belgische regering heeft op energievlak een beleid van interventionisme noch liberalisering. Door dit mossel-noch-vis-verschijnsel wordt onze energiepolitiek het kind van de rekening. De enige weg om Tractebel uit Franse handen te houden, is het te nationaliseren of zeer vinnig en pro-actief de concurrentie te organiseren zodat de markt voor de Fransen verbrod is en hun eetlust vermindert.

Nederland volgt de affaire-Tractebel. Onze noorderburen zien beter in dan de Belgische politici dat door het huwelijk van Tractebel met Suez Lyonnaise een verdeling dreigt te ontstaan van de Benelux-markt voor energie tussen de Fransen en de Duitsers. Europa wordt een markt met 300 miljoen consumenten en een vijftal grote energieproducenten plus een handvol middelgrote leveranciers. Electricité de France/Gaz de France – met sympathie gevolgd door Suez Lyonnaise (bedrijfsleiders als Gérard Mestrallet behoren tot de Franse noblesse d’Etat) – mislukten in hun pogingen om Spanje en Italië binnen te dringen. EdF/GdF hebben een monopolie in Frankrijk, onder de druk van de internationale en Europese energieliberalisering zullen de Franse ondernemingen op den duur op de thuismarkt minder omzet boeken, zij zoeken daarom nu al bewust compensatie. België is erg geschikt als tweede markt voor de Franse elektriciteits- en gasleveranciers. Penetreren in Duitsland is moeilijk, in het Verenigd Koninkrijk eveneens (de liberalisering is daar veel verder gevorderd en Amerikaanse energieproducenten hebben bruggenhoofden geslagen in Groot-Brittannië om later naar het vasteland uit te zwermen). Als Suez Lyonnaise de hand legt op Tractebel, bezit het een hoofdtroef in de Benelux. De petrochemie en de chemie van de Benelux – in Antwerpen, Limburg, Rotterdam – is een bloeiende en gegeerde klant van de energiebedrijven. Op het vlak van elektriciteit, gas, afvalbeheer en… olie. Tractebel bezit aandelen PetroFina (rond 5%) en Albert baron Frère bezit 20%. De Karolinger is een minderheids- maar toch strategische aandeelhouder van Suez Lyonnaise. De Franse groep kan PetroFina inschakelen bij zijn eigen Benelux-beleid door bijvoorbeeld in Distrigas, een dochter van Tractebel, het leven zuur te maken voor het Nederlands-Britse Shell. Belgian Shell is een aandeelhouder van Distrigas. Voor Shell is België van geen of weinig tel. Het oliebedrijf kan oordelen beter af te zijn met Suez Lyonnaise als vriend en zich bij Distrigas laten paaien.

Daarnaast zijn de Nederlanders beducht voor de opdringerigheid van de Duitse energiebedrijven, in de eerste plaats het aanleunende Rheinisch-Westfälische Elektrizitätswerke. De Nederlandse stroomproducenten kibbelen over hun voorgenomen samenwerking en staan zwak. Om in het toekomstige Europa mee te draaien, is schaalgrootte noodzakelijk. Nederland (en België) zijn provincietjes van Europa. De kans dat RWE optreedt als witte ridder voor Tractebel is klein. De entente cordiale van Parijs en Bonn/Berlijn beheerst de teerlingen. De Benelux is een economische macht, politiek blijft het een speelbal in het nieuwe concert van de Europese volkeren.