Een pil voor pessimisten

Voor wie dezer dagen dreigt te verdrinken in pessimisme: Solvay legde vorige week een stijging van de bedrijfswinst met 22% voor. Het uitstekende halfjaar dat chemie- en farmagroep Solvay achter de rug heeft, lijkt in de huidige conjunctuurdip een prestatie. Dat vond ook de beurs, want het aandeel reageerde de dag na de bekendmaking met een stijging van 1,6%.

Aan het roer van dit bastion – een van de laatste Belgische multinationals op de beursvloer – staat nochtans de relatief onzichtbare en kreukvrije Aloïs Michielsen (60). Hij werkt al jaren in tandem met zijn voorganger baron Daniel Janssen, maar is sinds begin 1998 officieel het gezicht van het chemische concern Solvay. Dat is bijzonder, omdat hij de eerste gedelegeerd bestuurder – volgens het alfabet van deugdelijk bestuur de eerste chief executive officer – is die niet uit het wijdvertakte familiale aandeelhoudersbestand komt. Toch blijft de greep van de aandeelhouders ook vandaag voelbaar op strategisch vlak. De voorzitter van de raad van bestuur is nog steeds Daniel Janssen en wie het pak van echte patron aantrekt, blijft soms in het ongewisse.

In ieder geval kon een monkelende Michielsen vorige week zijn mysterieuze lach bovenhalen bij de presentatie van de jongste halfjaarcijfers. “Het zijn excellente resultaten als men rekening houdt met de economische omstandigheden,” beklemtoonde hij voorzichtig.

Degelijkheid en bescheidenheid stralen van Solvay’s topman af. Wellicht een restant van zijn Kempense wortels. Hij wil wel praten over de resultaten, maar niet over zichzelf. Hij wil niet op het voorplan treden als persoon. Het lijkt alsof hij wel de roerganger wil zijn, maar de sterallures overlaat aan de families die een meerderheid van de aandelen controleren. Voor Michielsen tellen de resultaten. En zijn rol is te zorgen dat die goed zijn. Punt.

Hij verwijst voor de goede resultaten naar de succesvolle overname van de Italiaanse fluorproducent Aussimont. Het huidige succes van Solvay dankt de groep ook aan verschuivingen binnen het palet bedrijfsactiviteiten. De rode draad daarbij is de fixatie op betere marges. Solvay veranderde geleidelijk van aangezicht, zonder de rentabiliteit uit het oog te verliezen. De invloed van Michielsen is hier van doorslaggevend belang. De strategische wissels op de toekomst zijn het toenemende belang van de farmadivisie, de zoektocht naar allianties en betaalbare overnames, en het streven naar leiderschap in de markten waarin Solvay actief is. Die aanpak levert geen windeieren op. Op de totale omzet klom de winstmarge van 7% vorig jaar naar bijna 10% dit jaar.

Dezelfde degelijkheid druipt ook van Michielsens curriculum vitae. Toen hij de traditionele Grieks-Latijnse humaniora achter de kiezen had, trok hij begin jaren zestig naar de Leuvense universiteit, toen nog Franstalig. Hij haalde er tegelijk een titel van burgerlijk ingenieur scheikunde en een bul in de toegepaste economische wetenschappen. Leuven maakte van de jonge Michielsen ook een unionist. Tot vandaag betreurt hij de splitsing van zijn alma mater eind jaren zestig. “Ik zal mij altijd een Belg blijven voelen,” beklemtoonde hij bij zijn aanstelling als CEO tegenover Trends.

Nochtans heeft Michielsen een internationaal profiel. Hij was een van de bollebozen die in de jaren zestig een beurs bemachtigde voor een intensieve intellectuele onderdompeling in de Verenigde Staten. Een MBA aan de prestigieuze Universiteit van Chicago – het mekka van economen als Milton Friedman en Martin Miller – was het resultaat. Dat liet zijn sporen na in het leergierige brein van de jonge Michielsen.

Zonder twijfel had hij met zijn capaciteiten een briljante academische carrière kunnen uitbouwen, maar het ondernemen zit bij Michielsen gewoon in het bloed. Geboren in Turnhout, leek hij voorbestemd om in het familiale koffiebedrijf Miko groot te worden. Miko is zelf intussen ook beursgenoteerd en een van de enige externe bedrijven waar Aloïs Michielsen via een mandaat tijd voor maakt.

Maar uiteindelijk besloot hij zijn eigen weg te gaan en de zorg voor het familiejuweel aan zijn broers Leo en Frans Michielsen over te laten. Niet onbelangrijk als katalysator voor die beslissing was zijn vrouw. Hij leerde haar kennen in de VS en volgde haar bij zijn terugkeer naar haar Brusselse biotoop. Tegelijk kon hij in 1969 bij Solvay in Brussel aan de slag.

Trouw als een waakhond bleef de getalenteerde manager al die tijd – meer dan dertig jaar al – bij Solvay. Even leek het erop dat hij zou vertrekken. Amper enkele jaren in dienst, besloot de jonge kemphaan dat het allemaal wat te conservatief liep bij Solvay. In een nota aan zijn oversten legde hij zijn visie uit. De nota kwam in de juiste handen terecht en zorgde ervoor dat de Kempenaar opviel tussen het andere aanstormend geweld. Begin jaren zeventig kreeg hij de verantwoordelijkheid over de Solvay-vestiging in Barcelona, die dringend aan een turnaround toe was. Michielsen, bekend als een harde werker, slaagde er na enkele jaren in de situatie te keren. Prompt was hij klaar voor de tocht naar de top. De ene promotie volgde de andere. In 1990 kreeg hij een zitje in het directiecomité, in 1994 werd hij als ondervoorzitter de nummer twee van de groep en in 1998 kreeg hij het lintje van de nummer één. En ondanks zijn bescheidenheid, weet hij op zijn zestigste nu ook wel dat hij voor ‘zijn’ Solvay van goudwaarde is.

Roeland Byl [{ssquf}]

Aloïs Michielsen is de roerganger, maar de sterallures laat hij over aan anderen.