Een petit Belge met een château

Belgen en wijnbouwen, ze gaan samen als Swissair en succes. Toch is de Limburger Justin Onclin een gereputeerd wijnhandelaar in Bordeaux. Begin dit jaar kocht hij de gerenommeerde GaultMillauûgids, al is de afdronk voorlopig nog wat scherp.

Toch klopt het dat Justin Onclin, vennoot van de Nieuw-Caledonische groep Ballande, begin dit jaar de Parijse uitgeverij Damefa heeft gekocht. Die is eigenaar van de gids en het blad dat de gastronomen Henri Gault en Christian Millau ruim dertig jaar geleden op de markt brachten.

De 56-jarige Limburger heeft als wijnhandelaar een reputatie aan de oevers van de Garonne. Hij is zelfs helemaal ingeburgerd in de Gironde, sinds hij twee jaar geleden eigenaar werd van het beroemde Château Prieuré-Lichine in het dorp Margaux (Médoc).

Onclin is tolk van opleiding en begon zijn carrière bij het Amerikaanse bedrijf Clare International als coördinator van de verkoop in Europa. Op het eind van de jaren zeventig sloeg hij de handen in elkaar met een jeugdvriend, die zich als wijnhandelaar in Tongeren had gevestigd. In 1981 richtte hij in Bordeaux zelf de wijnhandel Sovex Grandschateaux op. Twintig jaar later haalt Sovex een omzet van 700 miljoen euro (28,24 miljard frank) en voert het jaarlijks 12 tot 15 miljoen flessen uit naar heel Europa: een derde crus classés, een derde in het middengamma (12 euro) en een derde in de lagere prijsklasse (4 à 7 euro).

Twee jaar geleden kwam hij te weten dat Château Prieuré-Lichine over te nemen stond, een cru classé van Margaux die binnen de sector hoog aangeschreven stond. “Ik was al jaren bevriend met Alexis Lichine. Toen hij me liet verstaan dat hij van plan was om het domein ( nvdr – 70 hectare, 400.000 flessen per jaar) over te laten, ben ik gaan aankloppen bij de groep Ballande, die al sinds 1996 minderheidsaandeelhouder is bij Sovex.” De deal werd snel beklonken, voor 40 miljoen euro (1,61 miljard frank). Ballande zorgde voor het grootste deel van het kapitaal, maar liet het beheer van het domein aan Justin Onclin over.

Tegengewicht voor Michelin

Blijkbaar was dat voor Onclin nog niet genoeg, want hij werd ook nog uitgever. In februari 2001 kocht hij de firma Damefa, uitgever van de gids en het magazine GaultMillau. Dat gebeurde in samenwerking met zijn Nieuw-Calidonische vennoten en met een participatie van 12% van Editions Gallimard. “Het is een prestigieuze naam, maar het bedrijf heeft het de jongste jaren niet makkelijk gehad sinds de stichters ermee zijn opgehouden. Dat begon op het beheer te wegen,” aldus Onclin. Hij heeft al enkele ideeën om uit de impasse te raken, maar wil niet overhaast tewerkgaan. Daarom zal de editie 2002, die normaal in november had moeten verschijnen, pas in februari volgend jaar op de markt komen.

De Parijse uitgeverij zit met een omzet van 5,2 miljoen euro (210 miljoen frank) al jaren in de rode cijfers. Toch hoopt Onclin tegen 2002 weer break-even te draaien. Hij is er zeker van dat hij de verkoop van de gids kan doen stijgen van 70.000 naar 100.000 exemplaren en dat hij de oplage van het magazine (40.000 exemplaren momenteel in Frankrijk én België) kan verdubbelen. “De gids zal meer en meer belang gaan hechten aan de sfeer en de inrichting van de restaurants. We kunnen ons niet meer beperken tot het eten alleen.” Daarnaast zal het blad elke maand in plaats van tweemaandelijks verschijnen. Het beoordelingssysteem met koksmutsjes, waar in 1998 van afgestapt werd, wordt in ere hersteld en er komt een promotiecampagne om de beroemde naam in ere te herstellen. Maar voor Onclin is het belangrijkste dat de GaultMillau meer een boek wordt dan een repertorium, om zich nadrukkelijk te onderscheiden van concurrent Michelin.

Jean-Louis Lalieu

Onclins wijngids GaultMillau wil zich van de Rode Michelin onderscheiden door meer boek en minder repertorium te zijn.