EEN LEGER VAN HOMMELS

Onze hommels hebben een revolutie in de tomatenteelt veroorzaakt”, zegt Jean-Marc Vandoorne, sinds vijf jaar de CEO van Biobest. “Het is nochtans klein begonnen. In 1987 werkte de veearts Roland De Jonghe hier in Westerlo het idee uit hommels te gebruiken voor de bestuiving van de tomatenteelt. Later volgden ook andere teelten. Dat sloeg aan en ruim 25 jaar na de oprichting hebben de hommels van Biobest nagenoeg de hele wereld veroverd. Behalve in regio’s waar er nog geen hommels werden gedomesticeerd.”

“Biobest is actief in biologische bestuiving en bestrijding. Voor bestuiving gebruiken we hommels. In een doos ter grootte van een stok A4-papier zit een nest met één koningin en 80 werksters. Die kolonie groeit aan tot 200 à 250 hommels en zal gedurende tien weken planten bestuiven alvorens uit te sterven. We mikken met die hommelnesten vooral op teelten onder glas. Daar is geen natuurlijke bestuiving, dus moesten telers dat handmatig doen. Onze hommels zijn voor hen een enorme besparing.”

“We zijn begonnen met hommels, die zijn nu goed voor een derde van onze omzet. De rest komt van biologische insectenbestrijding. Als telers chemicaliën gebruikten tegen een of andere insectenplaag, gingen onze hommels ook dood. Daarom hebben we nu een tak biologische bestrijding ontwikkeld. We zetten nuttige insecten en mijten in als alternatief voor chemische pesticiden.”

“Onze kernactiviteit is het kweken van insecten. De vraag is internationaal en snelgroeiend, maar tegelijk staat de prijs onder druk. Het maakt ook dat we een stuk van onze arbeidsintensieve productie van nuttige insecten naar Marokko hebben overgebracht. Biobest telt intussen veertien filialen in de wereld. In het hoofdkwartier in Westerlo werken 130 mensen. In de kostprijs van een nest zijn de personeelskosten goed voor 35 procent. We hopen dat de komende jaren via automatisering van het proces te verlagen.”

Flying Doctors

“Sinds ongeveer zes jaar investeren we fors in onderzoek & ontwikkeling. We hebben nu 27 werknemers in O&O. Dik vijf jaar geleden waren dat er maar twee. Je zou kunnen zeggen dat we aan een inhaalbeweging bezig zijn. Een voorbeeld zijn onze Flying Doctors. Dankzij de constructie van de doos die als nest fungeert, combineren de hommels daarin bestuiving en biologische bestrijding. Elke keer dat ze uit de doos naar een bloem vliegen stappen ze eerst door een poeder met biologisch middel dat ze automatisch naar de bloem brengen.”

“Onderzoek is voor ons essentieel geworden. Je komt op een punt dat je moet kiezen: prijsspeler worden of meer inzetten op innovatie. Als we voor de prijs hadden gekozen, moesten we hier vertrekken. Dus kozen we voor innovatie. Onze aandeelhouder Floridienne steunt ons daarin. Het is niet de typische private-equityspeler die een snelle exit zoekt, we kunnen met een langetermijnvisie werken.”

“Ik ben positief over de toekomst. We hebben ons vooral op teelten onder glas of plastic bescherming geconcentreerd. Dat is maar een klein segment van de landbouw. Er is dus nog een grote groei mogelijk. We zitten sowieso in een groeimarkt. De bevolking neemt toe, er is meer voedsel nodig. De vraag naar gezond voedsel neemt bovendien nog sneller toe. Ook geografisch is er nog ruimte: eind vorig jaar zijn we gestart in China. In Argentinië zijn we een jaar bezig en Brazilië zijn we nog maar aan het opstarten. Oostelijk Afrika biedt mogelijkheden in de sierteelt. Als derde groeipool geloof ik in onze innovatiestrategie.”

R.B.