Een kuur voor België

Als directeur-generaal van Alcatel Telecom is Jo Cornu verantwoordelijk voor ruim 400 miljard frank omzet en 90.000 medewerkers. Een Vlaming aan de top van een Franse multinational. Nog ongewoner : hij schreef een manifest voor een sociaal-economische revolutie in België.

Verhoog de BTW en verlaag de sociale bijdragen en belastingen op het loon. Dat is één van de hefbomen waarmee topmanager Jo Cornu België uit het slop wil halen. Voor een man van zijn positie wist de 52-jarige Kemzekenaar relatief goed uit de volglichten van de media te blijven. Zijn staat van verdienste oogt nochtans fraai. Na onderzoekswerk bij Brown Boveri in Zwitserland, bouwde de burgerlijk ingenieur de afdeling micro-elektronica van Bell Telephone uit. In 1982 werd hij gedelegeerd bestuurder van microchipsfabrikant Mietec in Oudenaarde. In 1984 keerde hij terug naar Bell als algemeen directeur. Na de inlijving bij Alcatel Alsthom klom hij door naar de hoogste regionen van Alcatel Telecom, de telecommunicatiepoot van de Franse mastodont.

TOCH MAAR JAPANS.

Ondertussen bleef Cornu, eerder al door het gerenommeerde Business Week bezongen als één van de schaarse goudvinken die “het verschil maken” in de economische arena, steeds op het Vlaamse platteland wonen. Hij werd dan ook met de neus op de aftakeling van dit land gedrukt. Vooral in de periode 1973-1981 werd de nog steeds voorttikkende tijdbom gelegd onder de financiering van ons gelauwerde sociaal-economische model. “Het is opmerkelijk dat dit mismanagement politiek gezien geen gevolgen heeft gehad. (…) Maar ook voor de politieke carrière van de sleutelfiguren uit de toenmalige regeringen waren er geen noemenswaardige gevolgen. Als sommigen naar het achterplan verdwenen zijn, is dit het gevolg van andere, veel minder belangrijke feiten (de aanwezigheid van een PLO-man op de Brusselse Grote Markt…).”

De auteur blijft niet aan de klaagmuur staan, bij doktert een model uit voor een ommekeer. Met de eerste pijler daarvan trapt hij al op zowat alle (lange) tenen : een BTW-verhoging moet de vermindering van de sociale lasten mogelijk maken. Met de BTW belast je immers zowel de Belgische als de ingevoerde producten. Wie daarentegen de sociale bijdragen opkrikt, straft alleen de in ons land vervaardigde producten door het duurder maken van de globale loonkost.

Cornu geeft toe dat zijn idee schatplichtig is aan het Japanse model : de bevolking betaalt meer voor haar producten om de bedrijven concurentiëler te maken. Die maatregel kan je echter niet slijten bij een Vlaamse bloementeler. Die kan nu al nauwelijks het hoofd boven water houden omdat de BTW-voet in zijn sector beduidend lager is in de meeste buurlanden. Cornu’s voorstel lijkt die ramp te veralgemenen. Gelukkig ziet hij dat zelf in : “Dergelijke wijzigingen moeten uiteraard op Europees niveau gebeuren, omdat anders eenvoudigweg in andere landen gekocht wordt.” Over BTW-ontduiking en andere fraude heeft Cornu het echter niet. Dat evenwicht wordt enigszins hersteld omdat hij ook het zwartwerk niet op deze wijze in rekening brengt.

HOGE PENSIOENEN AFROMEN.

Anders dan vele criticasters, wil Cornu niet zomaar een rigide afbraakpolitiek. Het behoud van welvaart en welzijn staat voorop. Dat verhindert niet dat enkele groepen zullen moeten inleveren als Cornu’s plannen ooit verwezenlijkt geraken. Zo oordeelt hij dat de hoge pensioenen onvermijdelijk afgeroomd moeten worden. Nu de last stilaan ondraaglijk wordt, ziet hij een kleinere speelruimte ontstaan tussen minimum- en maximumpensioen.

Cornu wil het pensioensysteem al onmiddellijk loskoppelen van anciënniteit en het loon van de laatste dienstjaren. Dan hoeven oudere werknemers zich niet langer vast te klampen aan hun job, maar kunnen ze de plaats ruimen voor jongeren. Voor ouderen reserveert hij uitgroeibanen in nieuw te creëren, democratische structuren voor ouderlingenzorg.

De werkloosheid wil Cornu niet alleen bekampen door de brutolonen te verlagen, maar ook door een arsenaal aan onrechtstreekse maatregelen. Een flinke hefboom moet zeker een grotere aandacht worden voor onderzoek, ontwikkeling en marketing. Belgen hebben een reputatie op het gebied daartussen, de productie, en dan nog enkel van halffabrikaten. Dit is onhoudbaar. We moeten ons toespitsen op kennisintensieve niches met hoge toegevoegde waarde. Met de (export)waarde die daar ontstaat, kunnen elders banen voor laaggeschoolden gecreëerd worden.

De rol van de overheid beschouwt hij zeker niet uitgespeeld. Meer dan een lukrake uitverkoop, heeft de staat een ontvetting van nutteloze en foutieve administratie nodig. De overheid moet tevens de werkgelegenheid aanzwengelen door enkel viervijfde banen te creëren. Werklozen wil Cornu overigens verplicht deeltijds tewerkstellen. Taboes gaat hij niet uit de weg. Bange struisvogels vliegen immers niet.

LUC DE DECKER

Jo Cornu, Struisvogels vliegen niet. Lannoo, 127 blz., 595 fr.