Een Engelsman in Afghanistan

In de jaren tachtig leidde de Brit Tom Carew Afghaanse mujahideen op. In opdracht van Londen en vooral Washington. Nu getuigt hij hoe het Westen meehielp aan de creatie van een terroristisch monster.

Inmiddels is de vermelding dat Afghaanse rebellen in de jaren tachtig getraind zijn door Amerikanen en Britten geen spectaculaire onthulling meer. Toch blijft Carews getuigenis opzienbarend. De boerenzoon uit het lieflijke Engelse Dorset was immers de man die de opleidingen opzette. Dat gebeurde niet in het toen door de Sovjet-Unie bezette Afghanistan, maar in Pakistan. Af en toe kreeg Carew bevel de grens over te wippen om er nieuwe sovjetwapens buit te maken, waardoor hij zelfs Russische raids meemaakte. “De SAS is beroemd geworden door zijn antiterroristische rol en ik moet wel één van de weinige ex-leden van 22 SAS zijn die werkelijk een vliegtuig hebben gekaapt. Ik veronderstel dat er ook niet veel zijn geweest die Russische soldaten in het gevecht hebben gedood.”

Nadat de Sovjet-Unie in 1989 uit Afghanistan verdreven was, trok Carew naar Sri Lanka en Kroatië. Tijdens het Kroatische conflict organiseerde hij de smokkel van legeruitrusting, die “in pas verworven Bedford-trucks en Landrovers van Duitsland naar Kroatië gebracht werd door een klein team Belgen, dat ik had gerekruteerd.” In België moet hij goede contacten hebben, want volgens de uitgever leeft hij momenteel ondergedoken in ons land.

Nadat hij de SAS verliet, werkte Carew onder meer voor de Amerikaanse Drugs Enforcement Administration (DEA), wat na het lezen van Jihad wenkbrauwen doet fronsen. Tijdens zijn missie ontdekte hij immers dat nogal wat mujahideen meer energie staken in het beveiligen van hun opiumtransporten dan in het aanvallen van de sovjettroepen. Zijn Britse en Amerikaanse opdrachtgevers werden heel zenuwachtig toen hij dat vermeldde. Blijkbaar waren er ook hoge Pakistaanse militairen bij betrokken.

In het perspectief van de terreuraanval van 11 september in de VS, is het des te dramatischer hier uit de eerste hand te vernemen dat Afghaanse groeperingen op aansturen van de CIA zelfs opgeleid zijn in terreuraanslagen. Sommigen werden in Schotland getraind, wat ook al beweerd wordt in Ghost Force _ The Secret History of the SAS, nog een inside-verhaal van Ken Connor.

Mondjesmaat geeft Carew evenwel waardevolle hints prijs over de manier waarop de slangenkuil in Afghanistan en buurland Pakistan totstandgekomen is. Blijkbaar maakte de Koude Oorlog de Britten en vooral de Amerikanen blind voor het monster dat ze zelf mee hielpen creëren. Het pesten of terugdringen van de Sovjet-Unie, dat Afghanistan in zijn greep wilde, leek de absolute prioriteit. Dat streven stond het gezond verstand en het helder strategisch denken duidelijk in de weg. Zelfs het gedogen van of meewerken aan de immense opiumtransporten met Afghanistan als schuur en Pakistan als draaischijf, bewijst dat.

Aan de interne spanningen of de lokale belangen werd al helemaal niet gedacht. Er werden alleen vreselijk veel dollars gepompt in de opleiding en uitrusting van groeperingen, die zich al gauw aan de controle van de CIA of andere inlichtingendiensten onttrokken. Ze kregen oog voor hun eigen belangen, hun eigen vreemde verbonden, hun eigen opgekropte wrok.

Luc De Decker

Tom Carew, Jihad _ De geheime oorlog in Afghanistan. Elmar, 264 blz., 725 fr.

“Het is een treurige ironie dat boemannen als Osama Bin Laden hun vaardigheden verkregen als gevolg van de CIA-trainingsprogramma’s.” [Tom Carew]