Het nieuwe jaar is nog maar pas begonnen en we zouden al beter onze voornemens om het rustiger aan te doen definitief begraven. Uit recent onderzoek blijkt dat relaxen iets voor losers is. Druk bezig zijn zendt de juiste signalen uit, je status is pas oké als je voldoende actief bent. Drukbezet zijn is het ul-tieme statussymbool!
Als we denken aan mensen die het gemaakt hebben, denken we aan rijken die aan boord van hun jacht nippen aan een cocktail. Zij hoeven niet te werken. Zij hebben dienaren en steken elkaar de loef af met steeds minder te werken en meer te consumeren. Hun consumptie moet opzichtig zijn, we moeten weten dat ze geslaagd zijn. Maar de tijden veranderen. Vroeger moest je stevig in het vlees zitten om te bewijzen dat je tot de hogere klasse behoorde, dat je geen honger leed. Nu heb je een persoonlijke diëtiste en fitnesstrainer om te vermijden dat je figuur te gevuld is.
Het getuigt echt niet meer van goede smaak (kijk maar naar Donald Trump) dat je te veel pronkt met materiële middelen. Je moet pronken met wat je allemaal doet. Je moet de ervaringen opstapelen, de verantwoordelijkheden combineren. Je moet een drukbezet mens zijn.
Kijk eens hoe druk de grote vedetten het hebben. Ze snakken ernaar het rustiger aan te doen, ze hebben echt vakantie nodig. Hebt u al een vedette ‘ik verveel mij’ weten twitteren? De meest voorkomende reactie op de vraag ‘hoe gaat het?’ moet zijn ‘goed, maar druk’. Die ‘maar’ spreekt boekdelen, zo goed gaat het dus ook weer niet.
Het Griekse en middeleeuwse ideaal van niet te hoeven werken, van niet te hoeven je brood te verdienen in het zweet des aanschijns, ligt ver achter ons. Zelfs gepensioneerden (en dit is geen schuldbekentenis) gaan prat op hun drukke agenda’s.
Amerikaanse onderzoekers onderzochten of een fictieve Facebook-pagina van een druk iemand meer status uitstraalde dan diezelfde pagina van een weinig bezet persoon. En inderdaad, stilzitten en genieten is voor losers. De onderzoekers verfijnden hun onderzoek en lieten aan de helft van de beoordelaars doorschemeren dat de drukke levensstijl al dan niet een vrije keuze was. Het effect ‘veel werken = hoge status’ bleef, maar speelde toch vooral mee bij het beoordelen van personen die niet verplicht waren zo lang te werken. Ze stelden vast dat we mensen die hard werken zien als personen met schaarse talenten, en die verdienen uiteraard onze bewondering.
De onderzoekers verrichtten ook een boeiend controle- onderzoek. Zouden deze resultaten ook gelden voor Italianen? De resultaten waren toch wel verrassend. Bij de Italianen was de beoordeling omgekeerd. Bij hen werd de hoogste status toegeschreven aan wie het niet al te druk had. Vrije tijd is het summum van statussymbool in de Latijnse cultuur. Vakbonden weten waarom ze in onze streken ijveren voor arbeidsduurverkorting.
Het lijkt dus vooral een Amerikaans fenomeen te zijn, die ‘drukdrukdruk = status’. Of zijn Italianen niet representatief voor de Europeanen? In ieder geval straalt er in de Verenigde Status, sorry in de Verenigde Staten, meer status uit van een drukke levensstijl (speciale oortjes om te bellen, je groenten thuis laten leveren) dan van een meer relaxte levensstijl. Naar mijn ervaring lijken we toch wel eerder op Amerikanen dan op Italianen. En dan heeft men niet eens de Grieken onderzocht.
Onze obsessie met nuttig onze tijd gebruiken heeft te maken met de overtuiging ‘time is money’. Als twee groepen enkele minuten mogen luisteren naar muziek en aan de ene helft vraagt men zich eerst te focussen op geld verdienen, dan zal deze helft veel minder van de muziek genieten, ze beseffen dat dit ‘tijdverlies’ is. Status is geld is werken. Slijt geen tijd, verpruts hem niet door te genieten, te kuieren, te lanterfanten. Werk aan je status.
Ikzelf sta uiteraard boven en buiten deze oppervlakkige manier van indruk te maken en hoge status na te streven. Maar u moet mij wel verontschuldigen. Deze column is wat korter dan gewoonlijk, ik heb het om onverklaarbare redenen de jongste weken dan ook ontzettend druk.
De auteur is professor-emeritus aan de Vlerick Business School.
MARC BUELENS
Het Griekse en middeleeuwse ideaal van niet te hoeven werken, ligt ver achter ons.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier