Downloaden, die corona-app!

IK HEB COVIDSAFE op mijn telefoon geïnstalleerd, de officiële corona-app die de Australische regering met veel fanfare heeft uitgerold om besmettingen met het nieuwe coronavirus te kunnen traceren. Die fanfare is nodig, want 40 tot 60 procent van alle Australische burgers moet de app gebruiken, opdat die de verspreiding van het virus daadwerkelijk zou kunnen tegengaan. Nogal wat commentatoren vreesden voor Chinees technototalitarisme. Het antwoord is zowat de meest veilige app op de planeet voor de privacy.

COVID Safe werkt via Bluetooth, wat datatransmissie toelaat zonder dat de telefoon actief is. De app werkt niet via geolocatie, zoals Google Maps en Uber. Hij registreert niet mijn bewegingen, alleen de contacten die ik heb met andere gebruikers. Alleen de datum, het tijdstip en de onderlinge afstand worden geregistreerd. De gegevens staan alleen op mijn telefoon, met encryptie, en niet in een database van de overheid. Alle registraties hebben een doorlooptijd van drie weken, in overeenstemming met de corona-incubatie. Nadien worden de gegevens automatisch verwijderd.

IEDERE GEBRUIKER DIE ZIEK wordt, moet toestemming geven aan de overheid om zijn persoonlijke contactdata op te laden naar een beveiligde server. Pas dan kan de overheid de personen aanspreken met wie de zieke in de incubatieperiode contact heeft gehad. De contactdata mogen voor geen enkel ander doel worden gebruikt, ook niet door de politie of een rechtbank. Ik kan de app te allen tijde uitzetten of wissen, of alle geregistreerde data laten verwijderen. Na de pandemie zal de regering alle data integraal deleten. Het hele systeem wordt zorgvuldig gereguleerd en gecontroleerd door een onafhankelijk orgaan.

Als dat geen goudstandaard is, dan weet ik het niet meer. Ik vind het zelfs overdreven. Natuurlijk ben ook ik gevoelig voor het delen van persoonlijke data. Maar data delen doe ik dagelijks voor het comfort van draadloze communicatie, navigatie en internetdiensten. Die data worden overigens op grote schaal gecommercialiseerd. Nu deel ik de data alleen voor mijn en andermans gezondheid. Voor het normaliseren van het dagelijks leven, dat zich in verplichte sociale afstand en isolatie afspeelt. Door het coronavirus heb ik nagenoeg geen persoonlijke vrijheid. De corona-app is geen vrijheidsbedreiging, ze is een bevrijding.

IK VRAAG ME AF HOE GOED COVID-Safe wel kan werken als toestemming is vereist. Als het van mij afhing, mocht de overheid de app verplichten op alle telefoons. Met dezelfde garanties welteverstaan. Dat is nog altijd veel minder ingrijpend dan een verplichte lockdown. Maar iets is veel beter dan niets. Zolang er geen vaccin of sluitende medicatie bestaat, zullen we moeten leven en werken met het coronarisico. Australië heeft ingezien dat we daarvoor moderne datatechnologie nodig hebben. Geen enkel spreidingsplan, geen enkele testbarrage, geen enkele voorraad maskers, geen enkele desinfectiecampagne heeft zoveel potentieel voor preventie en detectie.

Tegen die achtergrond vind ik de aanslepende Belgische discussies ronduit bevreemdend. Eerst over de mondmaskers, nu over de app. Het lijkt wel alsof we in België graag met terugkerende golven van infecties willen worstelen. Dat fenomeen kennen ze al in China, Zuid-Korea en Singapore. Modellanden in de geforceerde onderdrukking van het virus, maar niet klaar met een sluitende monitoring bij de normalisering. Datzelfde scenario staat ongetwijfeld ons land te wachten, als het zich niet goed organiseert.

TRAAGHEID, IMPROVISATIE, weifeling, geen of onduidelijke keuzes, en weinig perspectief op meerdere weken of maanden: dat vat voor mij het parcours van het Belgische crisisbeleid samen. Maar in het geval van de app hebben we de overheid niet nodig. Apple en Google lanceren binnenkort een platform volgens analoge privacynormen. Diverse andere apps zijn al beschikbaar of zitten in de pijplijn. Als de overheid niet wil, rest ons de spontane orde van gedeelde solidariteit en verantwoordelijkheid. Downloaden, die corona-app!