NACHTMERRIE.
Volgens FBI-agent William Vanderland is de diamantsector vanuit het gezichtspunt van de bestrijding van financiële fraude “een nachtmerrie”. “Bij ons in New York, Manhattan meer bepaald, vinden dagelijks miljoenentransacties plaats, uiterst snel en louter op basis van vertrouwen. Wij kennen het verschil niet tussen diamanten van 1000 dollar en 100.000 dollar. Bliksemsnel worden meerwaarden gecreëerd in een wereldje waar een buitenstaander geen vat op heeft.”
New York is het derde diamanthandelscentrum in de wereld. De onbetwiste nummer één is echter Antwerpen. Vanderland: “Zéér tot onze frustratie hebben we amper info over het Antwerpse diamantkwartier.”
De diamantairs hebben overigens geen meldingsplicht van verdachte transacties tegenover de Cel voor Financiële Informatieverwerking. Dat maakt de sector volgens de Belgische rechercheur Alex Jacobs ( Centrale Dienst voor de Bestrijding van de Georganiseerde Economische en Financiële Delinquentie), “erg fraudegevoelig”. Immers: “Het zwarte geld zoekt de gemakkelijkste weg. Door een sector waar veel geld omgaat deels uit te sluiten van de controle, opent men de poort voor criminele infiltratie.”
Volgens Harry Willemsen, die voor ABN Amro (Nederland) het witwassen opvolgt en dus ook de Antwerpse diamantpoot van de bank kent, is er in de diamantsector een “hoge mate van zelfzuivering”. “Zonder de medewerking van de diamantbank kan je wegens de nood aan een lange voorfinanciering niet handelen in steentjes,” getuigt hij. “En de bankier kan via informele contacten perfect achterhalen of hij een klant kan betrouwen. Dit neemt niet weg dat kwalijke elementen zoals Fouad Abbas soms door de mazen van het net glipten.”
Beursmakelaars die werken met diamantairs worden met een gelijkaardig probleem geconfronteerd. Mark Stevens van Stevens Leo & Cie.: “De sector is zo klein dat criminele elementen vlug door de mand vallen.” Stevens kreeg enkele weken geleden nochtans met veel machtsvertoon de BOB over de vloer in verband met operaties van cliënt C., die betrokken zou zijn bij het witwassen van druggelden. “Wie wil hier wat bewijzen?,” vraagt Stevens zich af. “We hebben deze zaak al maanden geleden minutieus met de Gerechtelijke Politie besproken en toen werd ons niets verweten. Een transactie is niet verdacht omdat het, zoals in dit geval, toevallig over miljoenen dollar gaat. In de diamantsector is dat niet ongewoon.”
“We kunnen moeilijk élke transactie boven 10.000 ecu aanmelden,” weet een diamantair. “Er zijn – op een totale omzet van 750 miljard frank – namelijk zelden diamanttransacties van een lager bedrag.”
Vanderland erkent dat het witwassen niet per se hoeft te gebeuren met medewerking van de diamantairs. Eenmaal de steentjes buiten het circuit van de legitieme handelaars zijn verkocht, kunnen ze via andere transacties fictieve meerwaarden creëren voor maffieuze ondernemigen. “Maar de legitieme handelaars kunnen ons wel helpen bij de opsporing van malafide elementen,” stelt hij. “Voor het traceren van dat soort transacties heb je insiders nodig. In de goudwereld zijn er mensen die met ons willen praten, zodat we er een redelijk goed zicht op hebben. Niet in de diamantsector: het is een klein, geheim wereldje.”
Hans Brockmans
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier