De wraak van de nerds

Almaar meer financiële bedrijfjes zetten spitstechnologie en slimme software in op hun zoektocht naar de klant. Zo leggen ze de traditionele banken het vuur aan de schenen.

Wie vandaag aan bankieren denkt, ziet mannen in grijze pakken in hemelhoge wolkenkrabbers. De toekomst van de sector wordt echter gesmeed in omgebouwde pakhuizen en ouderwetse kantoren in San Francisco, New York en Londen, waar schrandere jongens in jeans en T-shirt samentroepen rond laptops, nippen aan een latte en gratis snacks verorberen.

Financiëletechnologiefirma’s (of ‘fintechbedrijven’) veranderen volop de manier waarop mensen lenen en sparen, betalen, vreemde munten kopen en geld versturen. Daarbij vinden en ontginnen ze rijke winstaders, stellen ze de businessmodellen van bestaande instellingen op de proef en scheppen ze bij investeerders de verwachting dat technologie en internet de banksector voorgoed aan het wijzigen zijn.

Het klinkt misschien als een hype, maar het groeitempo van die start-ups lijkt de opwinding te rechtvaardigen. Neem nu Xoom, een firma uit San Francisco van amper tien jaar oud, die gespecialiseerd is in de internationale overdracht van kleine geldbedragen. Ze int het geld online en gebruikt technologie om fraude tot een minimum te beperken. Op die manier kan ze onder de tarieven duiken die aangerekend worden door traditionele geldverzenders als Western Union, die enorme agentennetwerken moeten onderhouden om geld in ontvangst te nemen en te distribueren.

Sinds een beursgang eerder dit jaar is het aandelenkapitaal van Xoom verdubbeld. De onderneming wordt op dit ogenblik gewaardeerd op meer dan een miljard dollar, een ontstellend hoog bedrag voor een bedrijf dat in 2012 maar 60 miljoen euro inkomsten en een nettoverlies van 3,7 miljoen eurodollar aangaf.

Oogverblindend

In Groot-Brittannië heerst een soortgelijke buzz rond het bedrijf Wonga, een zelfs nog jongere firma die gespecialiseerd is in kortetermijnleningen tegen oogverblindende intrestvoeten. De firma is controversieel: ze bestrijkt dezelfde markt als de woekeraars. Maar Wonga groeit snel dankzij gehaaide technologie en snuggere algoritmen, die massa’s gegevens analyseren, onder meer over hoeveel tijd de klanten doorbrengen op de website. Dat stelt de firma in staat in enkele seconden een beslissing te nemen over een krediet. Tussen de aanvraag van de lening en de storting van het geld op de bankrekening van de klant verlopen soms maar enkele minuten.

In de sector denken sommigen dat Wonga gewaardeerd wordt op meer dan 1 miljard pond als het ooit openbaar gaat. Zijn winstmarges maken dat aannemelijk. In 2011, het laatste jaar waarvoor haar financiële informatie bekend is, realiseerde de firma een winst voor belastingen van 72 miljoen euro op een omzet van 216 miljoen pond.

De opwinding over onder meer die bedrijven leidt ertoe dat durfkapitalisten (venture capital firms – VC’s) verwoed op zoek gaan naar de volgende Wonga of Xoom. “Ik krijg elke week twee of drie telefoontjes van VC’s”, zegt Michael Kent, de CEO van Azimo, een in Londen gevestigde onlinegeldverzender.

Verschillende factoren kwamen de voorbije paar jaren samen om de opstoot van fintechfirma’s mogelijk te maken. Het begon met de financiële crisis, die het vertrouwen in de banken schaadde. Die leidde tot jaren van interesten op recordlaagte, wat de spaarders ertoe bracht overal op zoek te gaan naar beter rendement. Dat speelde op zijn beurt in het voordeel van zogenaamde peer-to-peer geldschieters, zoals de Lending Club, een Amerikaanse firma die een platform aanbiedt waarop investeerders leningen kunnen verstrekken aan ontleners en die onlangs de mijlpaal van 1,5 miljard euro aan uitgekeerde leningen overschreed.

Toekomstbeelden

Ook de opgang van cloud computing, een term voor software en diensten die over het internet aangeleverd worden, heeft de toegangsbarrières voor technologiefirma’s neergehaald. Dat geldt voor vele sectoren, maar het werkt bijzonder krachtig door in de financiële diensten, een gedigitaliseerde sector waarin geld bestaat uit bits en bytes in computers.

Ook de globalisering draagt haar steentje bij. Sonali De Rycker, partner bij durfkapitalist Accel en bestuurder van Wonga, wijst erop dat de onderneming aanvankelijk een groot deel van haar programmering uitbesteedde aan ontwikkelaars in Kiev, de hoofdstad van Oekraïne.

En dan is er nog de verspreiding van de smartphone. Die gaf technologische start-ups een ruggensteuntje door de invoering van nieuwe methoden om betalingen te doen of te ontvangen mogelijk te maken. Firma’s als Square in de Verenigde Staten en iZettle in Europa produceren goedkope kredietkaartlezers die op een smartphone aangesloten kunnen worden en handelaars de mogelijkheid bieden om kaartbetalingen te aanvaarden. Voor hen zijn de kosten laag, omdat de klanten al geavanceerde computers op zak hebben.

Een andere factor is het verschijnen van ‘big data’, een term die losjes gebruikt wordt om computersoftware te omschrijven die massa’s informatie analyseert op zoek naar patronen en verbanden die anders niemand zouden opvallen.

Ondanks al die beloftevolle vooruitzichten staan de fintechfirma’s toch nog voor geweldige hinderpalen. Niet de minste daarvan is het vertrouwen van de klanten winnen. Een boek online bestellen is nauwelijks een sprong in de duisternis, maar het is dat wel als u uw spaargeld of het beheer van uw financieel leven toevertrouwt aan een nieuwe onderneming die enkel op uw computerscherm of smartphone lijkt te bestaan.

Samir Desai, CEO en medeoprichter van Funding Circle, een Britse peer-to-peer geldschieter die zich specialiseert in de financiering van kmo’s, zegt dat de grootste uitdaging erin bestaat de bekendheid bij de ontleners te verhogen. “Minder dan 1 procent van de bedrijven heeft al gehoord van peer to peer-kredietverstrekkers of is zich ervan bewust dat er alternatieven voor de banken bestaan”, zegt hij. De kantoornetwerken van de banken mogen dan duur zijn, ze zorgen voor naamsbekendheid die met geld moeilijk te kopen valt.

Kortom: Fintechfirma’s zullen in de komende jaren heel wat zaken afsnoepen van de banken. Maar ze helemaal vervangen, is andere koek. ?

THE ECONOMIST

“Minder dan 1 procent van de bedrijven is zich ervan bewust dat er alternatieven voor de banken bestaan”