De winkel overleeft

Ondanks de nakende Europese maatregelen zullen de zogenaamd belastingvrije winkels in de luchthaven wel het hoofd boven water kunnen houden.

Ondanks veel gelobby en pogingen om uitstel van executie te krijgen, bleef de Europese Unie op haar oorspronkelijke standpunt. Op 30 juni van dit jaar verdwijnt het taxfree shoppen op veerboten, in luchthavens en in vliegtuigen voor alle intra-Europees verkeer. De bedrijven die de zogenaamde taxfrees exploiteren, vormen een machtige lobby, maar ze moesten het onderspit delven. Publieksvoorlichting blijkt overigens ook niet hun sterkste kant te zijn. Een groot deel van de consumenten denkt dat belastingvrije aankopen na 30 juni gewoon niet meer zullen kunnen. Zij zijn ervan overtuigd dat de winkelpanden en -galerijen op de luchthavens gewoon gaan verdwijnen.

Niet is minder waar. De belastingvrije aankopen verdwijnen alleen op Europese trajecten. Met andere woorden: binnen de vijftien lidstaten. Een aantal bestemmingen binnen die vijftien ontsnapt echter al meteen aan de regeling. Met name de Canarische eilanden, de Kanaaleilanden en een reeks kleinere gebieden zoals Andorra, Ceuta, Gibraltar en Monaco maken geen deel uit van wat officieel het omzetbelasting-accijnsgebied van de Unie heet.

Voor deze bestemmingen geldt net dezelfde regeling als voor het verkeer buiten de Europese grenzen. Het betekent dat goederen die in het buitenland belastingvrij zijn aangekocht, bepaalde maximale hoeveelheden niet mogen overschrijden. En dat hun totale waarde niet hoger mag liggen dan 7057 frank (175 euro). Gaat de passagier wel over de schreef – inzake kwantiteit of toegelaten totaalprijs – dan is hij wettelijk verplicht de goederen bij aankomst in zijn thuisland aan te geven. Zij zijn dan onderworpen aan de BTW en eventueel accijnsrechten.

De taxfrees argumenteerden lang dat het verdwijnen van de belastingvrije aankopen binnen Europa zou uitdraaien op een sociaal bloedbad. Dat discours is veranderd sinds de beslissing onwrikbaar vaststaat. Verschillende ketens die op Europese luchthavens dit soort winkels exploiteren, kondigden sindsdien aan dat ze het assortiment zullen aanpassen. Minder aanbod van rookartikelen en sterke drank bijvoorbeeld, maar meer delicatessen en lokale producten. Ook de betere elektronica en haute couture behoren tot de mogelijkheden om dreigende omzetdaling te compenseren.

Belastingvrije winkels beschikken immers over een sterke troef. Zij bereiken nagenoeg permanent een koopkrachtig en kooplustig publiek. Dit zijn omstandigheden waarvan de concurrentie buiten de luchthaven slechts kan dromen. Of dit volstaat om alle bestaande winkels overeind te houden, weet de reizende gemeenschap over een jaar. Vast staat al dat de klassieke winkeltjes er tegen dan heel anders zullen uitzien.

MARLEEN FYNHOUDT