De wetten van de wilskracht

Marc Buelens
Marc Buelens Professor-emeritus aan de Vlerick Business School.

Wilskracht is het nieuwe magische woord in psychologenland. Door gebrek aan wilskracht is je desktop een ongeregeld zootje, koop je te veel nutteloze gadgets, verstuur je de belastingaangifte te laat, lees je belangrijke teksten te oppervlakkig en bereid je de volgende meeting niet voor. Groot en blijvend succes is geen kwestie van talent, maar van 10.000 uur volhouden en gerichte terugkoppeling. Maar hoe hou je nu in godsnaam iets 10.000 uur vol? Juist, door wilskracht.

Inzicht 1. Onze wilskracht is eindig en voor het weerstaan van alle ‘verleidingen’ putten we uit hetzelfde reservoir. Studenten die van koekjes af moeten blijven, lossen nadien minder lastige wiskundige problemen op dan hun vrienden die wél koekjes mochten eten.

Inzicht 2. Omdat onze wilskracht eindig is, moeten we de uitdagingen zorgvuldig kiezen. In een managementomgeving hebben we alle belang bij een focusbenadering, een scherpe strategie. Dan moeten we niet meer voortdurend kiezen (zie inzicht 3) en houden we het langer vol. Want succes bij strategie is vooral een kwestie van implementatie en volhouden.

Inzicht 3. Voor wilskracht en het maken van keuzes putten we uit hetzelfde reservoir. Wie veel keuzes heeft moeten maken, zal nadien sneller bezwijken voor verleidingen. Er bestaat zoiets als keuzemoeheid. Zorg er dus voor niet te hoeven kiezen. Als je een rapport moet lezen, print het af, ga naar een kamer zonder iPad en lees het rapport, en verlaat de kamer pas als je het volledig heb gelezen en verwerkt. Dan heb je niet moeten kiezen tussen verder lezen en vlug nog een mail beantwoorden.

Inzicht 4. Wilskracht kan, zoals een spier, getraind worden. Al die dwaze dingen die men vroeger in het onderwijs moest doen zoals eindeloos teksten uit het hoofd leren, waren intellectuele nonsens, maar oefenden wel de ‘wil-spier’. Train je wilskracht door met gewoontes te breken. Dus veertien dagen (als je rechtshandig bent) met je linkerhand de deur openen of je tanden poetsen is een goede training.

Inzicht 5. Niet het spectaculaire eenmalige, maar het dagelijkse herhalende is het moeilijkst. Veronderstel dat je stopt met roken. Je put zeer diep in je wilskracht. Velen stoppen met roken als een kind geboren wordt. Vanaf dan begint er een dagelijkse strijd. Door gewoontevorming wordt van de sigaret afblijven elke dag wat gemakkelijker, maar het is wel een dagelijkse strijd. En het is natuurlijk voldoende dat de wilskracht net één keer, één tikkeltje te laag is, of het wordt huilen met de pet op. Die avond in de bar… Vermijd dus voor langere periodes de situaties waar je weet dat je wilskracht een beetje op de proef zal gesteld worden, tenzij je zeker weet dat je het aankan.

Inzicht 6. Je kan je brein foppen met de valse belofte ‘later mag het wel’. Uit onderzoek van Roy Baumeister blijkt dat de meest effectieve strategie om van M&M’s af te blijven. Studenten die als opdracht kregen tegen zichzelf te zeggen ‘nu niet, later mag het wel’, snoepen het minst als ze onbeperkt toegang kregen tot M&M’s. Uit onderzoek blijkt dat uitstellen en opnieuw uitstellen (‘procrastineren’) het allergevaarlijkst is. Het komt er meestal nooit van, maar ondertussen heb je wel je voorraad wilskracht aangesproken. Zou ik niet beter vandaag al aan die belastingbrief beginnen? Zou ik niet beter nu even die man opbellen? Maar als je tegen je brein zegt: oké, ik ben zwak, ik zal wel toegeven, dat weet ik ook wel, alleen ‘nu niet’, dan draai je de regels om. Je hebt heel weinig wilskracht nodig om dat te beloven, en… later heb je misschien helemaal geen wilskracht meer nodig. Ik noem dat de Vyncke-paradox. Want toen ik Peter Vyncke van Vyncke Energietechniek had verteld dat ik een column over wilskracht zou schrijven, stuurde hij mij een mailtje met de laconieke boodschap: “Ik ben al vijf maanden gestopt met roken, maar beloof mezelf nog elke dag later ooit eens te herbeginnen”.

Inzicht 7. Bouw ritmes en regelmaat in. Alles wat gewoonte is, vraagt weinig of geen wilskracht. Alles wat ervan afwijkt brengt keuzestress mee. De dag dat je een treinabonnement neemt en de auto op stal laat voor noodgevallen, heb je geen wilskracht meer nodig om meer te wandelen.

Inzicht 8. Verbrand af en toe je bruggen. Als je iets echt moet doen en je weet dat het je ongeveer een uur zal kosten maar het toch weer zal uitstellen, maak dan een heel eenvoudige afspraak met jezelf: dat uur is voor taak x, en ik mag NIETS anders doen. De enige belofte die je MOET houden, is dat je niets anders zal doen. Je mag desnoods naar je telefoon of naar je computerscherm of uit het raam staren, maar je mag niets anders doen. Het wordt dan plots heel gemakkelijk om die brief te beginnen schrijven, dat telefoonnummer te vormen, de schets af te werken.

De auteur is partner-hoogleraar management aan de Vlerick Leuven Gent Management School.

MARC BUELENS

Wilskracht kan, zoals een spier, getraind worden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content