In 1848, zes jaar nadat de National Gallery in Londen Jan Van Eycks portret van het echtpaar Arnolfini had verworven, startten Engelse kunststudenten de Prerafaëlitische Broederschap op. Een tentoonstelling onderzoekt hun band.
Jan Van Eycks portret van het echtpaar Arnolfini had een enorme invloed op heel wat laat-negentiende-eeuwse kunstenaars in Engeland. Het vijftiende-eeuwse paneel van de Vlaamse primitief werd in 1842 aangekocht door National Gallery, waar het nog altijd behoort tot de topstukken. “Het mooiste schilderij ter wereld”, zei kunstenaar Edward Burne-Jones in 1897. Ook tijdgenoten zoals Dante Gabriel Rossetti, William Holman Hunt, John Everett Millais en William Morris waren onder de indruk van het paneel.
Als reactie op de eenzijdige academische benadering van schilderkunst tijdens hun opleiding aan de Royal Academy School of Art startten enkele studenten in 1848 een nieuwe stroming op: de prerafaëlieten. Ze focusten op kunstuitingen van vóór Rafael, de periode vóór de Italiaanse renaissance. De thema’s van die laatmiddeleeuwse werken komen terug in het neogotische werk van veel victoriaanse kunstenaars en architecten.
Het is pas de eerste keer dat Van Eycks werk uit de vaste collectie van de National Gallery wordt geconfronteerd met die werken van de prerafaëlieten en hun opvolgers. Rossetti en zijn navolgers werden ook gefascineerd door de bolle spiegel op het portret. In de reflectie ervan wordt de kamer waarin Van Eyck stond, vervormd weergegeven. Voor de negentiende-eeuwse kunstenaars stond zo’n spiegel symbool voor mentale reflectie, een parallelle wereld en dubbele persoonlijkheden.
De echte bolle spiegel die Rossetti in zijn atelier gebruikte, is op de expo te zien, naast victoriaanse fotografie en een negentiende-eeuwse reproductie van het Lam Gods.
Reflections: Van Eyck and the Pre-Raphaelites, nog tot 2 april in National Gallery in Londen
Thijs Demeulemeester
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier