De telefoon van de toekomst

Na lang wachten maken mobiele UMTS-telefoons schoorvoetend hun intrede op de markt. Met multiplayer games, permanente internettoegang, video on demand en real time videofonie belooft de mobiele telefoon van de toekomst vooral ongebreideld multimediaplezier.

Mobiele breedbandtelefonie zadelt marketingspecialisten in de telecommunicatiesector op met een moeilijk vraagstuk: welk marktsegment zal het eerst gebruikmaken van de UMTS-diensten? De zakelijke gebruikers die geld over hebben voor mobiele toegang tot het intranet, video conferencing en het raadplegen van databases? Of de consument die muziek en video wil downloaden, on line spelletjes wil spelen of – onder het motto “Waarom wachten om vrienden lastig te vallen met vakantiefoto’s? Val ze meteen lastig!” – een digitale postkaart naar het thuisfront wil versturen?

De vraag blijft open, zeker omdat het verleden leert dat de consument niet in een keurslijf te wringen is. Feit is dat het heel wat bloed, zweet en tranen kost(te) om UMTS (of 3G, afkorting voor derde generatie gsm) van start te laten gaan. De drie operatoren investeerden zwaar om de licenties binnen te halen en de oorspronkelijke introductiedatum – eind 2002 – werd in ons land tweemaal verschoven.

Terwijl de introductie bij ons uiteindelijk nog tot volgend jaar op zich laat wachten, is UMTS sinds dit jaar wel al beschikbaar in Oostenrijk, Ierland, Groot-Brittannië, Zweden en Italië, en betreden gsm-fabrikanten zoals Nec, Motorola, Samsung en pionier Nokia de veelbelovende 3G-markt met een handvol toestellen.

Fawlty Towers op uw mobieltje

De troefkaarten van UMTS zijn de ruime bandbreedte en de niet te versmaden theoretische overdrachtsnelheid tot boven 2 Mbps. Daardoor wordt videofonie, video conferencing, surfen, e-mailen (inclusief ontvangen en bekijken van attachments) en faxontvangst voor iedereen bereikbaar. Dat laatste is al mogelijk met GPRS-toestellen en WAP-toestellen, maar UMTS belooft een veel vlottere transmissie, een van de fatale struikelblokken van het aanvankelijk veelbelovende WAP.

Maar dat is lang niet alles: de mogelijkheden om de mobiele 3G-telefoon louter voor plezier en ontspanning te gebruiken zijn zo goed als eindeloos: MP3’s en video’s downloaden via een publieke server of uw eigen pc, deelnemen aan paardenraces en andere wedspelen, on line gaming, internetradio beluisteren… Zelfs video on demand – het tegen betaling oproepen, downloaden en afspelen van videofragmenten – wordt mogelijk.

Gsm-gebruikers in Groot-Brittannië kunnen sinds kort fragmenten van de legendarische komische serie Fawlty Towers bekijken op hun mobieltje, door telkens een fragment van 30 seconden te downloaden. Ook televisiekijken wordt mogelijk: wie het laatste nieuws, een live concert of een voetbalwedstrijd wil volgen, moet niet langer voor de flikkerende beeldkast plaatsnemen, maar kan doodeenvoudig zijn mobiele telefoon uit zijn binnenzak opdiepen. En wie vrienden wil laten meegenieten van een betoverende zonsondergang, kan de beelden onverwijld rechtstreeks doorsturen.

Het enige wat het enthousiasme van de mobiele internetters kan bekoelen, is de geringe schermomvang van mobiele telefoons. Maar bij jongeren zullen de gaming-mogelijkheden ongetwijfeld wel indruk maken: door de Java-compatibiliteit kunnen de toestellen worden uitgerust met verschillende spelletjes die dankzij de ruime bandbreedte door verschillende gamers tegelijk kunnen worden gespeeld. Dat kon tot nu toe alleen via een vaste internetverbinding.

Daarnaast zal UMTS een aanzienlijke waaier van diensten in zijn kielzog meebrengen: mobiel bankieren, on line aankopen, reserveren voor restaurant, vliegtuig, bioscoop of voetbalwedstrijd, handel in aandelen, deelnemen aan gesprekken in chatrooms… Diensten die al langer bestaan op het vaste internet, maar nu via de gsm vlotter toegankelijk (moeten) worden.

Een andere opvallende mogelijkheid van UMTS is dat de locatie van de mobiele surfer via GPS of via het mobiele netwerk kan worden bepaald. Op die manier kunt u via uw gsm een antwoord krijgen op de vraag waar zich de dichtstbijzijnde bankautomaat, bioscoop of het meest nabije politiekantoor bevindt. Maar u kunt evenzeer worden bestookt met commerciële mails, die u berichten waar in uw buurt een heerlijk viersterrenrestaurant of een exclusieve kledingzaak is. En in de auto wordt bij een routeadvies meteen ook actuele verkeers- en weersinfo mee in rekening genomen, iets wat niet bij alle bestaande GPS-systemen mogelijk is.

Alleen voor kapitaalkrachtige bellers

UMTS heeft ondanks alle euforie die operatoren en fabrikanten aan de dag leggen – tegen 2005 zou het een wereldwijde massamarkt vertegenwoordigen – ook enkele schaduwzijden.

Een ervan is dat de uitgebreide diensten en opties die via de nieuwe generatie gsm-toestellen beschikbaar zijn, enorm energievretend zijn. Ook de kostprijs kan voor de consument een domper zetten op de UMTS-euforie. Fabrikanten en operatoren gaan er makkelijk van uit dat consumenten willen betalen voor de extra diensten die via UMTS binnen handbereik liggen, maar dat zou een pijnlijke misrekening kunnen zijn. Vooral bij jongeren zou de kostprijs wel eens heel zwaar kunnen doorwegen: UMTS lijkt voorlopig vooral een privilege van kapitaalkrachtige bellers te worden.

Ook de snelheid zou in de praktijk kunnen tegenvallen. In theorie biedt UMTS snelheden tot boven 2 Mbps; in werkelijkheid zullen mobiele bellers het dikwijls met minder dan de helft moeten doen, afhankelijk van waar ze zich bevinden en tegen welke snelheid ze zich verplaatsen.

Ten slotte is het niet helemaal correct om te spreken over UMTS-diensten: ook met i-Mode kan de mobiele beller surfen, e-mailen, gamen, downloaden, bankieren… Het verschil tussen UMTS en i-Mode is dat de laatste niet alleen een technologie is, maar een combinatie van technologie, content (speciale i-Mode-websites) en diensten. Of het een slecht voorteken is voor UMTS valt af te wachten, maar een overrompelend succes werd i-Mode bij ons niet. Al moet daaraan worden toegevoegd dat i-Mode hier wordt aangeboden via het GPRS-platform, een trager werkende technologie dan UMTS.

Televisiekijken op uw gsm? Met UMTS wordt het mogelijk.