De sociale partners zijn niet geloofwaardig meer

Het is een klassieker geworden. Bij elke politieke crisis lanceert de Groep van Tien, het gremium van de interprofessionele sociale partners, een oproep voor meer verantwoordelijkheidszin. De teneur is steevast dezelfde: de politici moeten de communautaire problemen zo snel mogelijk oplossen om ‘de echte problemen van de mensen aan te pakken’. Alsof het met deze regering mogelijk zou zijn de arbeidsmarkt en het pensioenstelsel te hervormen. Alle sociale departementen zijn gekaapt door de PS en met Joëlle Milquet (cdH) hebben we de slechtste minister van Werk in jaren. In vertrouwelijke gesprekken laten leden van de Groep van Tien hun frustratie over Milquet de vrije loop.

Het pleidooi van de vakbonden en werkgevers voor een doortastend beleid, is weinig geloofwaardig. Grote sociaaleconomische hervormingen worden altijd na ruggenspraak met de sociale partners doorgevoerd. De Groep van Tien heeft daarin de voorbije jaren niet echt een fraai parcours afgelegd. Haar immobilisme schrikt evenzeer als kibbelende politici buitenlandse investeerders af. Leg maar eens aan een kandidaat-investeerder uit dat België nog altijd een archaïsch onderscheid kent tussen arbeiders en bedienden. Dit dossier ligt al decennia op de tafel van de sociale partners en een oplossing is verder af dan ooit. Werkgeversorganisaties klagen steen en been over de loonkostenhandicap van België. Ook dat schrikt investeerders af. De sociale partners hebben de voorbije jaren niets gedaan om die handicap bij te sturen, ook al is dat hun opdracht.

De Groep van Tien heeft het ook steevast over het vergrijzingsprobleem en de betaalbaarheid van de pensioenen. Waar blijven dan hun verontwaardigde reacties nu werknemers van Godiva en Opel in de inactiviteit worden geparkeerd, ook al zijn ze de 50 amper voorbij? Werkgevers vallen het brugpensioen met de regelmaat van een klok aan, maar wanneer de overheid toelaat om de kosten van afdankingen af te wentelen op de gemeenschap, zien diezelfde werkgevers dat graag gebeuren. Wie een immobiele regering bekritiseert, moet ook de hand in eigen boezem steken. De voorbije week heeft de Groep van Tien een kans gemist om te zwijgen.

Een andere opvallende vaststelling is dat de meeste leden van de Groep van Tien het nooit hebben over de noodzaak van een fiscale en sociaaleconomische staatshervorming. Het Belgische huis kan maar overeind blijven als de deelstaten verantwoordelijk worden voor hun beleid. En dat kan enkel via een verregaande staatshervorming, met de overdracht van economische bevoegdheden naar de deelstaten en een nieuwe financieringswet. Voka en Unizo pleiten als enige van de Groep van Tien al jaren voor een evolutie in de richting van een confederaal België. Bij de vakbonden en het Verbond van Belgische Ondernemingen zijn de woorden staatshervorming en confederalisme een absoluut taboe. Zonder een staatshervorming stevent België nochtans recht op het faillissement af. Is dat geen bezorgdheid van de federale sociale partners? Blijkbaar niet.

Door Alain Mouton

Bij de vakbonden en het (VBO) zijn de woorden staatshervorming en confederalisme een absoluut taboe.