De sfinx

Als er al financiële malversaties waren bij Ferryways, dan kan ik mij niet inbeelden dat hij erbij betrokken is. En eigenlijk geloof ik niet dat er iets aan de hand was.” Zakenpartners die over de voorzitter van Ferryways spreken, zijn eensluidend over Jean-Marie Denis: superdiscreet, maar ook hypercorrect.

Niet dat daarmee de mist rond de Oostendse rederij is opgetrokken. Antwerps concurrent Cobelfret nam het bedrijf op 1 juni over. Hoewel er volgens Denis vorig jaar 4,5 miljoen euro winst werd geboekt, kregen de zowat 100 personeelsleden – 65 dokwerkers, 35 bedienden – te horen dat de banken de kredietlijnen hadden geblokkeerd en dat het bedrijf afstevende op een faillissement.

Dat is niet onmogelijk, maar toch opmerkelijk. In de jongste jaarrekening – 2005 – waarover het bedrijfsinformatiebureau Graydon beschikt, was het eigen vermogen weliswaar nog steeds 106.000 euro negatief. Maar eind 2003 bedroeg dat cijfer -5,14 miljoen euro. In 2004 en 2005 werd respectievelijk 931.000 en 512.000 euro operationele winst geboekt, en was er een positieve cashflow (2,03 en 1,24 miljoen euro). Anderzijds ging de lijn bij het mee overgenomen Searoad Stevedores, de terminal die voor tweederde afhankelijk was van de rederij, in omgekeerde richting: van een positief eigen vermogen van 194.000 euro naar minus 389.000 euro, en van een bescheiden winst en cashflow (49.000 en 87.000 euro) naar 567.000 euro verlies en 508.000 euro cashdrain.

De handelsrechtbank besliste afgelopen vrijdag om drie voorlopige bewindvoerders aan te stellen. Ze zijn ondertussen tot vereffenaars benoemd, om beschermd te zijn tegen schuldeisers. Volgens sommige bronnen zou een expert intussen 23 onregelmatigheden in de boekhouding hebben aangetroffen, al is niet duidelijk hoe zwaar die wegen. Denis: “Ik kan me dit niet inbeelden. Cobelfret probeert gewoon nog wat geld te recupereren van de verkopers, maar daar doe ik niet aan mee.” De vakbonden vermoeden in ieder geval dat Cobelfret zelf het faillissement wilde uitlokken, om zo een concurrent uit te schakelen.

Ferryways was niet onsuccesvol. Voor dit jaar werd 25 % groei verwacht. Het bedrijf startte in 2001 met twee schepen en één afvaart per dag tussen Oostende en Ipswich. In 2003 kwam Killingholme erbij, later ingewisseld voor Immingham, en in 2006 Tilbury. In 2002 vervoerde het bedrijf 100.000 roro-eenheden, vorig jaar waren dat er 150.000. Daarmee is het goed voor de helft van de roro-trafieken in de kusthaven, die 85 % van het totale goederenvolume uitmaken, meldt het Oostendse Havenbedrijf.

Ferryways en Searoad Stevedores waren voor 80 % in handen van D&W Agencies, dat op zijn beurt voor 50 % eigendom is van Jean-Marie Denis. Bij de Oostendse maatschappijen was het saldo in handen van gedelegeerd bestuurder Jacques Dewilde, die vrij autoritair het bedrijf runde.

Bij D&W Agencies participeert de Italiaans-Zwitserse rederij Mediterranean Shipping Company (MSC) in het kapitaal. Maar dat is vooral op papier: de drijvende kracht is Jean-Marie Denis, een rasechte Antwerpenaar, die op 9 juli 72 jaar wordt. Toch is hij weinig bekend bij het grote publiek. Denis’ bijnaam luidt niet voor niets “De Sfinx”. Hij doet mee aan discussies, maar hij zegt weinig tot niets, luidt het commentaar. Denis kan er wel ergens inkomen: “Je leert meer met te luisteren dan te praten. Ik ben in mijn bedrijven ook een soort pastoor: mijn deur staat open voor elk van mijn medewerkers.”

Denis haalde een licentiaat handels- en maritieme wetenschappen aan de Rijks Handels Hoge School in Antwerpen. Nadien ging hij aan de slag bij Agence Maritime Lalemand, waar hij het tot adjunct-directeur schopte. In 1971 begon hij als zaakvoerder – algemeen directeur bij Deckers & Wirtz, een bedrijf dat hij overnam met een Engelse minderheidspartner, die overigens nog steeds in de holding participeert. “Ik heb het accent verlegd van expeditie naar scheepsagentuur. Toen werkten er 15 mensen en containers vormden 10 % van ons volume, nu 90 %,” becommentarieerde Denis tien jaar geleden in Gazet van Antwerpen.

Scheepsagenten zoeken, in opdracht van reders, lading voor de schepen. Dat ging Denis zeer goed af, want eind 1998 splitste het bedrijf zelfs in twee: MSC Belgium – waar nu 300 mensen werken – en D&W Agencies, dat 15 werknemers telt. Niet onlogisch: de rederij was toen goed voor 80 % van de omzet. Toch zal Denis, toen hij destijds MSC als klant kreeg, wellicht niet hebben vermoed dat hij een winnend lot in handen had. Het ene scheepje werd een lijndienst naar de Rode Zee, de groei hield aan en momenteel is MSC, na het Deense Maersk, de tweede grootste rederij ter wereld. Niet onbelangrijk: het is intussen de grootste klant van Antwerpen, en heeft daar ook zijn hub (centraal distributiepunt) van gemaakt.

Het levert Denis veel respect op in maritieme kringen. De ereconsul van Roemenië is dan ook een ondernemend type. Momenteel heeft hij volgens Graydon mandaten in 28 Belgische vennootschappen, gaande van het Sint-Niklase reisagentschap Lord Reizen over DW Cars tot luchtvrachtbedrijven Eagle Air Agencies en Action Air Freight, die op Brucargo zijn gevestigd. Ook is hij bestuurder bij Abaci, de vzw die de luchthaven van Deurne promoot, en bij Stylinia Arts & Antiques, een winkel in Indische meubelen. Daarnaast participeert hij af en toe in andere ondernemingen. Zo steunde hij Michel Nierinck, de voormalige commercieel directeur van de beurzen van Antwerpen en Brussel, bij de overname van het Lierse koerierbedrijf Haas, intussen Bellevue Logistics.

Voor hobbies houdt Denis weinig tijd over. “Ik ben hier elke dag nog van 7 u of 7 .30u tot 18 .30u. Ik heb een boot liggen, maar ik heb er al een paar jaar niet meer mee gevaren. Zelfs als je al 50 jaar in de maritieme sector zit, blijf je elke dag bijleren, en dat maakt het spannend. Maar dit ( nvdr – Ferryways) vind ik geen mooie fin-de-carrière. Ik voel me absoluut niet schuldig, maar het knaagt wel.”

Luc Huysmans