De Russische route

Terwijl Russische maffiosi van tweede garnituur naar Antwerpen afzakken, bouwen ondernemende landgenoten vanuit Cyprus hun wereldwijde zakenimperium uit.

Limassol (Cyprus).

“Antwerpen is voor Russische maffiosi leuker dan Berlijn, Genève of Tel Aviv,” zegt Alain Lallemand, journalist van Le Soir en auteur van De Organizatsiya, een boek dat de activiteiten van de Russische maffia schetst (zie Trends, 14 november ’96). “Maar nog leuker is Cyprus,” antwoordt Alexander Skorynin, uitgever van het Russische weekblad Kypbep (Koerier), dat in Limassol wordt gedrukt. “Dit exotische eiland tussen Griekenland en Libanon combineert fiscale voordelen met westerse luxe. Bovendien bestaan tussen beide naties culturele en historische banden.”

Volgens Alain Lallemand dient België als operationele uitvalsbasis voor Russen van tweede garnituur, die nog onvoldoende fortuin hebben verzameld om zich elders te vestigen. “Antwerpen is bijzonder aantrekkelijk vanwege de snelle havenfaciliteiten, de grijze zone rond de diamantsector en het relatief goedkope vastgoed. Bovendien kunnen ze er hun favoriete eten vinden, hun taal spreken, uitgaan, hun eigen muziek horen. Geld verdienen is één zaak, het laten rollen is een ander paar mouwen.”

“Maar dat is geen probleem op het Griekse deel van Cyprus,” repliceert Skorynin. “Dit zonovergoten offshorecentrum (zie ook Trends, 7 november ’96) bevat alle accommodatie om als God in Frankrijk te leven. Het eiland is een ideale springplank naar Europa, Azië en het Midden-Oosten. Bovendien heerst er een bedrijfsvriendelijk klimaat. Rijke, Russische emigranten voelen er zich snel thuis dankzij de oude, politieke banden ( nvdr. de traditioneel sterke communistische partij op Cyprus, die dit jaar nog zo’n 30 % van de stemmen haalde, onderhield nauwe banden met de Sovjet-Unie), de orthodoxe godsdienst en het cyrillische schrift. In de kiosken kunnen we zelfs de Pravda of andere Russische tijdschriften kopen.”

Vandaag zijn op Cyprus zo’n 7000 Russische bedrijven geregistreerd. Hoewel twee derden er alleen maar een postbus heeft, doen volgens de autoriteiten toch zo’n 2500 ondernemingen actief zaken. Niet minder dan acht van de 26 buitenlandse banken op het eiland komen uit het voormalige tsarenrijk. “De storm is geluwd,” zegt George Georgiou, afdelingshoofd van de Central Bank of Cyprus : “Begin dit decennium werd ons land overspoeld door ex-sovjetburgers die hier een offshorecentrum wilden oprichten. Wel zien onze diensten er nauwlettend op toe dat er geen misdaadgeld mee gemoeid is. Nu vindt een gelijkmatige groei plaats. Toch blijft de locatie interessant voor Russische investeerders. De vennootschapsbelasting is beperkt tot 4,25 %. Dankzij het dubbelbelastingverdrag met Rusland zijn dividenden, interesten en royalty’s volledig vrijgesteld. Ook gebruiken heel wat westerse investeerders Cyprus als investeringsvehikel voor hun projecten in de ex-Sovjet-Unie.”

PARADIJSEILAND.

Vandaag leven naar schatting zo’n 8000 Russen op het eiland in de Middellandse Zee. Tijdens de zomermaanden ontvangt Cyprus ook nog eens 100.000 toeristen uit het land van Jeltsin.

Vanuit Limassol leidt Skorynin sinds drie jaar zijn Russische zakenimperium van negentig ondernemingen, inclusief een bank. Elke maand stampt deze textielboer uit Saratov nieuwe projecten uit de grond. Zo opent hij deze maand het eerste wassenbeeldenmuseum op het eiland. Concrete namen of omzetcijfers van zijn bedrijven geeft Skorynin, die geen enkel woord Engels of Grieks spreekt, niet. Wel steekt hij de loftrompet over Cyprus : “Ik had genoeg van de politieke onzekerheid, de hoge belastingen, de bureaucratische rompslomp en de criminaliteit in mijn land en zocht naar een uitweg. Cyprus lag voor de hand. Een visum vormt geen enkel probleem, de gastvrijheid op het eiland is groot en de financiële vrijheid kent er bijna geen grenzen. Bovendien heerst hier nagenoeg geen banditisme. Wat wil je als ondernemer nog meer ?”

Intussen blijft de exodus uit Rusland aanhouden. En daaraan zal waarschijnlijk geen eind komen zolang het land in een chaos verkeert. Vooral rijke sovjetburgers vestigen zich in imposante huizen langs de kust en bouwen er restaurants, kerken en winkels in Moskovische stijl. De Russische Inkom Bank verkoopt zelfs overheidsobligaties aan Russische beleggers op Cyprus met de belofte van 16 % rente op een inlaag van 60 miljoen frank met een looptijd van een jaar. De Russische economie op het eiland groeit en bloeit. Het Cypriotische zakenklimaat heeft zelfs ondernemers in de sterk gereglementeerde telecommunicatie-industrie aangetrokken. Zo heeft Mosnicos Investment Ltd. satelliettijd van het Russische ministerie van Defensie gekocht en een goedkope internationale telefoonverbinding tussen Rusland en Cyprus opgezet. Momenteel verwerkt deze lijn zo’n 230 uur gesprekken per dag.

Met een oplage van 50.000 exemplaren, die in Cyprus en de ex-Sovjet-Unie worden verspreid, trekken de vijftien redacteurs van Skorynin elke week steeds meer nieuwe immigranten aan.

ERP

ALEXANDER SKORYNIN, EEN VAN DE 8000 RUSSISCHE ZAKENLUI OP CYPRUS Ik had genoeg van de politieke onzekerheid, de hoge belastingen, de bureaucratische rompslomp en de criminaliteit in mijn vaderland.