De Picanol-wet is voorbarig

Volgende week debatteert de Kamer over de Picanol-wet. Die wet verplicht beursgenoteerde bedrijven het loon van hun bestuurders en directeurs te publiceren. Het wetsontwerp komt van Patrik Vankrunkelsven (VLD) en is al door de Senaat goedgekeurd.

De goedkeuring in de Kamer staat echter op losse schroeven. De VLD heeft immers twee amendementen op zijn eigen wetsvoorstel ingediend. Het eerste amendement wil de individuele bekendmaking van het loon van de directieleden aanpassen tot het publiceren van het loon van de CEO apart en het loon van de directie als geheel. Het tweede amendement wil de wet uitbreiden tot onder meer vakbonden en ziekenfondsen.

Het eerste amendement brengt de wet in overeenstemming met de code-Lippens. Dat is een goede zaak. Het is belangrijk te weten wat de CEO verdient en vooral welke paramaters hij kan bespelen (manipuleren) om zijn eigen loon te verhogen. Directieleden, op de CFO na, hebben daartoe veel minder mogelijkheden. Een volledige individuele publicatie kan de groepsgeest van een directiecomité verbreken en tot onderling loonopbod leiden.

Het tweede amendement zal veel mensen overtuigd ‘ja’ doen knikken. Als bedrijfsleiders hun loon moeten bekendmaken, moeten vakbondsbonzen dat ook maar doen. Klinkt goed, maar het is klinkklare onzin. De Picanol-wet dient om de (kleine) aandeelhouder voldoende informatie te geven. De wet moet ervoor zorgen dat bedrijven die op de openbare geldmarkt financiële middelen ophalen, dat geld niet misbruiken op een manier die alleen de CEO en niet de aandeelhouders ten goede komt. Verschillende schandalen à la Enron hebben aangetoond dat dit niet onnuttig is.

De vakbond heeft ook zijn schandalen gehad, zoals de fraude bij de BBTK. De vakbond is echter geen organisatie die geld ophaalt bij nietsvermoedende aandeelhouders. De vakbond is een ledenorganisatie, van mensen die om ideologische en (misschien wel vaker) praktische redenen lid worden. Of Luc Cortebeeck of André Mordant nu 40.000 euro verdienen of 400.000 euro, dat tast de return van de leden (een uitkering van de stakingskas bijvoorbeeld) niet aan. Wat niet kan gezegd worden van een dividend van een onderneming.

Dat vakbonden ook met gemeenschapsgeld werken, is een ander argument. Klopt, het gaat om de administratiekosten die vakbonden krijgen voor de uitbetaling van de werkloosheidsuitkeringen. De controle daarop kan misschien beter en grondiger, maar het loon van Cortebeeck of Mordant wordt niet met dit geld betaald. Bovendien hoort zo’n regeling – die wenselijk is – helemaal niet thuis in een wet op de openbaarheid van toplonen. Het tweede amendement wordt dus best verworpen.

Het zou echter nog veel beter zijn de wet in zijn geheel te verwerpen. Uit ons onderzoek naar de lonen van de directieleden van beursgenoteerde bedrijven (zie Trends, 23 juni 2005) bleek al dat heel wat bedrijven gunstig hebben gereageerd op de code-Lippens. Veel gunstiger dan mocht verwacht worden. Bij de Bel20-bedrijven hebben er al zes van de twintig het loon van hun CEO bekendgemaakt (terwijl het eigenlijk pas vanaf volgend jaar moet). De informatie over de parameters die de bonus bepalen, is al veel gedetailleerder. Het bewijst dat de code-Lippens werkt. Geef hem de tijd en als ze niet goed genoeg opgevolgd wordt, zullen we de eerste zijn om in deze kolommen te pleiten voor een Picanol-wet.

Guido Muelenaer