De nieuwe grote baas van de zelfstandige ondernemers

Wij zijn klein en zij zijn groot, dat is niet eerlijk.” Critici, die Karel Van Eetvelt (38) vroeger meesmuilend Calimero noemden, lachen nu groen. Woensdag 27 oktober 2004 benoemt de algemene vergadering van de Unie van Zelfstandige Ondernemers (Unizo) de huidige topman van de Bouwunie officieel tot gedelegeerd bestuurder.

De licentiaat Lichamelijke opvoeding ( KU Leuven) volgt op 1 december 2004 Kris Peeters op als hoofd van de werkgeversorganisatie. Unizo schakelt van een studax over naar een vertegenwoordiger van de werkvloer, een man die met beide voeten in het beton heeft gestaan en in zijn jeugd nog bij SV Bornem in derde nationale heeft gevoetbald. Sinds 22 juli 2004 is Peeters CD&V-minister van Openbare Werken en Milieu. Ondertussen blijft Johan Bortier, directeur van de Unizo-studiedienst, instaan voor de belangenbehartiging. Hij leidt de huidige onderhandelingen met regering en vakbonden. De kans zit er echter dik in dat Van Eetvelt, die over een ruime ervaring in het sociaal overleg beschikt, hem al onmiddellijk met raad en daad zal bijstaan.

Na zijn legerdienst start de zoon van de christen-democratische burgemeester van Bornem zijn carrière op het kabinet van de toenmalige minister-president Gaston Geens (CD&V). Hij legt er zich vooral toe op dossiers van ruimtelijke ordening. In 1992 stapt Van Eetvelt over naar Nacebo, opgericht door ex-staatssecretaris Paul Akkermans (CD&V). Binnen die federatie van KMO-bouwbedrijven klimt hij op van bewegingssecretaris tot gedelegeerd bestuurder. Op zes jaar tijd bouwt de klein-Brabander Nacebo uit tot een professionele beroepsorganisatie met achttien voltijdse werknemers. Onder zijn leiding groeit de belangenvereniging van drieduizend naar achtduizend leden. Tegelijk ligt hij aan de basis van de samensmelting met de bouwpoot van Unizo tot één Bouwunie, zoals Nacebo sinds begin dit jaar noemt.

“Van Eetvelt heeft ons groot gemaakt,” zegt voorzitter Johan Debuf. “We zien hem met lede ogen vertrekken. Maar tegelijk zijn we blij dat hij onze KMO-reflex naar hogere echelons zal overdragen. Hij heeft de talenten om in zijn nieuwe opdracht te slagen.”

De sector spreekt zich lovend uit over Van Eetvelt: dynamisch, een harde werker, een doorbijter én een goede ploegleider. Zelfs de vakbonden steken hun waardering niet onder stoelen of banken. “Assertief en duidelijk, maar een man van de dialoog,” bevestigt Jacky Jackers, voorzitter van ACV Bouw en Industrie. Communicatie is zijn sterk punt. Voor- en tegenstanders erkennen dat Van Eetvelt de Bouwunie een ‘smoel’ heeft gegeven, en dat er naar hem geluisterd wordt. Voor de buitenwereld profileert hij zich met harde standpunten, maar na stevige onderhandelingen is hij altijd voor rede vatbaar.

Alleen de grote aannemers zijn niet altijd gelukkig met zijn soms eenzijdige KMO-houding. “Te corporatistisch,” klinkt de kritiek binnen de Confederatie Bouw: “Hij heeft te veel de syndicale reflex om de zelfstandigen te beschermen en denkt te weinig beleidsmatig. Door steeds op dezelfde hamer te blijven kloppen, verliest Van Eetvelt het algemene belang te veel uit het oog. Bovendien laat hij zich, net als de Boerenbond, nooit veel horen op het paritair comité, maar noteert wel alles om dan achteraf met grote trom naar het grote publiek te stappen. Zo ondermijn je het sociaal overleg, dat meer discretie nodig heeft om goed te kunnen functioneren.” Het heeft dan ook nooit goed geboterd tussen de twee beroepsverenigingen in de bouwsector, die onlangs nog met twee afzonderlijke bodembeheerorganisaties voor grondverzet op de markt kwamen.

De jongste jaren legt Van Eetvelt zich toe op de strijd tegen de sociale fraude: “Nu vecht de regering tegen symptomen, maar pakt de oorzaken niet aan. Zo zijn de lasten op arbeid veel te hoog. Flexibiliteit is dé remedie om het zwartwerk in de sector aan te pakken. Wij weten dat bouwvakkers, die maar 38 uur werken, in hun vrije tijd tegen vergoeding allerlei klusjes opknappen. Dat is valse concurrentie voor de reguliere zelfstandigen en KMO’s. Daarom pleit de Bouwunie voor fiscaal aantrekkelijke overuren zonder dat de werknemers ze op een vast tijdstip moeten recupereren.”

Bovendien verzet de nieuwe topman van Unizo zich tegen de overdreven reglementering in de sector: “De meeste overheidsmaatregelen zijn gemaakt op maat van de grote ondernemingen. Nu moeten KMO’s van de regering medicijnen slikken voor ziektes waaraan ze niet lijden.” Als voorbeeld verwijst Van Eetvelt naar de antipestwet of het tijdskrediet: “Dat leidt tot misbruiken en een felle stijging van de personeelskosten.”

Ondanks zijn christen-democratische roots houdt Van Eetvelt zich ver van de politiek. Naar een politieke partij overstappen, zoals zijn voorganger, belooft de nieuwe topman van de zelfstandige ondernemers niet te doen. Hij zegt duidelijke afspraken te hebben gemaakt om zich minstens tien jaar voor Unizo te engageren. Wel heeft hij tijdens zijn loopbaan bewondering gekregen voor de grondige aanpak van minister Frank Vandenbroucke (SP.A) en Dirk Van Mechelen (VLD). Van alle dossiers die hij naar de politieke partijen stuurde, kreeg hij nooit een reactie van het Vlaams Blok terug. Ook de onverzettelijke houding van de vakbonden om constructief en met open vizier naar een langetermijnoplossing voor het gat in de sociale zekerheid te zoeken, verontrust hem. Van Eetvelt: “Door de jaren heen ben ik wel Vlaamsgezinder geworden. Maar dat betekent niet dat ik een scheiding met Wallonië wens. Want hoe kan je nu financiële steun geven aan de nieuwe lidstaten uit Midden-Europa en geen solidariteit betuigen met je zuiderburen?”

Eric Pompen

“Een doorbijter én een goede ploegleider.” Zelfs de vakbonden steken hun waardering voor Karel Van Eetvelt niet onder stoelen of banken.