De muziek van de taal

Woordenlijsten blokken of grammaticaregels in je hoofd stampen, zijn dat de beste manieren om een taal te leren? Er bestaan ook speelsere alternatieven.

Neil Turkington is een Canadees met dertig jaar ervaring in de communicatiesector. Na een succesvolle carrière in de internationale film- en televisieproductie, ontwikkelde hij de Atlas-Method. Daarmee wil hij niet-Engelstaligen helpen hun communicatie in het Engels te verbeteren. Voor je toehoorders luisteren naar wat je te zeggen hebt, moet je er eerst voor zorgen dat ze überhaupt naar je luisteren. Dat doe je met lichaamstaal en intonatie, zegt Turkington. Hij verwijst naar de bekende cijfers: communicatie bestaat voor 55 procent uit lichaamstaal en voor 38 procent uit intonatie. De inhoud tekent slechts voor 7 procent.

Toen de Canadees, die ook muzikant is, in België kwam wonen, begon hij Engelse taallessen te geven en verdiepte hij zich in de linguïstiek en fonetiek van de taal. Hij leerde hoe belangrijk intonatie is, terwijl daar meestal weinig aandacht aan wordt besteed. Turkington is overigens niet de enige die vanuit de muziek begon te experimenteren met een nieuwe manier om talen aan te leren. In de Taalhacker vertrekt auteur-operazanger Gabriel Wyner vanuit de klank van de taal (zie blz. 100).

Turkington richt zich alleen op de intonatie, al kan die de lichaamstaal beïnvloeden. “Je intonatie aanpassen maakt je zelfverzekerder, waardoor je lichaam ook andere dingen zal uitstralen terwijl je aan het woord bent.” Volgens Neil Turkington is muziek daarom de sleutel om een taal te leren. Hij bouwde er zijn Atlas-Method op, waarbij Atlas staat voor Advanced Training in Language and Stress. Net zoals je van enkele noten een muzieklijn maakt door toevoeging van toonhoogte, dynamiek, ritme en melodie, kun je enkele woorden omturnen in een zin die iedereen heeft gehoord — willen of niet. “Je ondersteunt gewoon je boodschap met de meest accurate intonatie. Wil je je publiek fascineren? Gebruik dan geen intonatie die hen bang maakt. Wil je imponeren? Stap dan af van een toonhoogte die licht en bubbly is.”

Voor Engels in de omgang heb je genoeg aan een pakketje woorden en grammaticale structuren, maar voor zakelijk Engels niet. Wil je als CEO, hoger kaderlid of politicus overtuigen op internationaal niveau, dan heb je het beste een extra troef in handen. “Het draait allemaal rond de muziek van de taal, de intonatie. Als je die correct inzet, heb je de maximale aandacht van je publiek voor de inhoud van je boodschap. Simpel en effectief.” Vier modules, elk drie uur lang, heeft Turkington naar eigen zeggen nodig om van zijn klanten betere boodschappers te maken.

Doorgaans stappen ‘zijn’ CEO’s wat onzeker over de drempel: aan woordenschat en grammatica ontbreekt het hun doorgaans niet, maar als ze moeten speechen, verkopen, overtuigen, breekt het koude zweet hen uit. Wat missen ze? “Van alle talen die we goed kennen, is Engels een van de fijnst afgestelde”, legt Neil Turkington uit. “In intonatie is de Engelse taal bijna ongrijpbaar, maar de kracht ligt precies in hoog inzetten op die intonatie. Het is dé manier om toehoorders te overtuigen en een emotionele reactie op te wekken.”

Grammatica

“In de eerste module laat ik de klant een paragraaf in het Engels lezen, iets waarbij hij of zij zich comfortabel voelt. Aan het eind van de oefeningen en de vier modules lezen ze dat fragment opnieuw. De eerste opname willen ze meestal niet meer horen.” ‘Behandelt’ hij ook extreem verlegen praters of mensen die niet meteen geboren zijn met een talenknobbel? “De klanten gaan hier tevreden buiten en voelen een upgrade van hun zakelijk Engels, gewoon door die intonatie onder de loep te nemen”, zegt Turkington. “Desnoods wordt er aan de grammatica gewerkt. Het gevolg is dat ze ook met meer punch communiceren in deze taal. De helft van de verlegenheid ontstaat door de onzekerheid over de doeltaal.”

De Atlas-methode is volgens zijn bedenker niet alleen interessant voor managers of politici, die constant met stem en toonhoogte spelen om kiezers te overtuigen. “Ook voor pakweg dokters kan deze invalshoek interessant zijn”, aldus Turkington. “Uit onderzoek blijkt hoe groot de invloed van de intonatie van dokters is op hun patiënten. Ze bepaalt hun geloofwaardigheid, ze kan patiënten angstig maken of net geruststellen.”

Heeft het zin jonge mensen die de taal net leren al op deze hoek van taalgebruik te wijzen? Turkington: “Een andere focusgroep zijn jonge studenten die een Atlas Masterclass gebruiken om te slagen voor een toegangsexamen tot een Engelstalige eliteschool. Ik vergelijk mijn taalmethode graag met een Zwitsers zakmes. Je gebruikt het om een fles wijn of bier open te maken of iets te snijden, maar je kunt er veel meer mee doen.”

Annelies De Waele

“Je intonatie aanpassen maakt je zelfverzekerder, waardoor je lichaam ook andere dingen zal uitstralen terwijl je aan het woord bent”