De motoren achter de Vlaamse groei

We sluiten deze week de Gazellencompetitie af. We beginnen met een analyse van de 1200 provinciale gazellen die de voorbije weken aan bod gekomen zijn. Verderop vindt u de winnaars van de nationale Gazellenwedstrijd, de snelste groeiers van Vlaanderen en Brussel samen.

De 1200 vennootschappen die in Vlaanderen en Brussel de finale selectie van de Trends Gazellen haalden, kenden tussen 2009 en 2013 de sterkste groei in omzet, cashflow en personeelsbestand, zowel in absolute als relatieve termen. 2008, het eerste jaar dat de financiële crisis zich liet voelen en het slechtste beursjaar ooit voor de Bel-20, wordt voor het eerst niet meer meegerekend.

Dat kan de achteruitgang van de bouwsector verklaren, die in de eerste jaren van de crisis goed standhield. De bouw is nog goed voor 148 van de 1000 Vlaamse groeibedrijven en is daarmee voor het eerst in enkele jaren niet meer de best vertegenwoordigde sector. Die positie wordt ingenomen door transport en logistiek, die dit jaar 191 Gazellen levert. Een andere sector die zijn opmars voortzet, is de elektronica en machinebouw: van 73 Gazellen in 2013, over 88 in 2014 naar 121 dit jaar. West-Vlaanderen (31) en Vlaams-Brabant (26) leveren daarvoor de meeste bedrijven. Terwijl het in de kustprovincie vooral om machinebouw voor voedings- of textielbedrijven gaat, huizen rondom Brussel veel buitenlandse machinedistributeurs en kent de regio Leuven met onder meer het onderzoekscentrum imec een bloeiende elektronicasector.

Brussel omzetkampioen

De 1200 Gazellen realiseerden in 2013 een omzet van meer dan 120 miljard euro. Brussel alleen nam 45 miljard voor zijn rekening, waarvan 27 miljard geboekt werd door één enkel bedrijf: Total Petrochemie & Refining. Onder de Vlaamse provincies haalde Antwerpen het met een omzet van 20,11 miljard nipt van Vlaams-Brabant (19,95 miljard). Oost-Vlaanderen (13,02 miljard) bleef net West-Vlaanderen (13,00 miljard) voor. De 200 Limburgse Gazellen realiseerden een omzet van 8,45 miljard. De omzetgroei tussen 2009 en 2013 bedroeg 45 miljard euro. Hier geldt dezelfde volgorde van de provincies.

De Gazellen zorgden voor een toename van 38.158 jobs tussen 2009 en 2013. De bedrijven telden in 2013 meer dan 168.000 werknemers. Hier spannen de bedrijven met hun hoofdzetel in Vlaams-Brabant de kroon, met 7811 bijkomende jobs. Net als vorig jaar is dat grotendeels te danken aan Colruyt Group, hoewel de nv Etablissementen Franz Colruyt, met meer dan 15.000 werknemers, er dit jaar niet meer bij is. Vorig jaar voerde die vennootschap de lijst aan van grootste jobcreatie, met meer dan 3000 nieuwe banen. Nu is die eer weggelegd voor de Brusselse vestiging van de Zweedse beveiligingsgroep Securitas, die 850 jobs creeerde tussen 2009 en 2013.

Almaar internationaler

Ook dit jaar zet de internationalisering van de groeibedrijven op Belgisch grondgebied zich voort. Van de 1050 grote en middelgrote Gazellen (de kleine zijn enkel Belgisch), zijn er nog 614 of 58 procent in Belgische handen. Dat is 5 procent minder dan vorig jaar. De Amerikanen blijven de grootste buitenlandse eigenaars, goed voor 83 bedrijven. Daarmee doen ze het beter dan Nederland (69) en Frankrijk (66). Maar de grote winnaar in deze categorie is Duitsland. Onze oosterburen controleren dit jaar 64 Gazellen, 21 meer dan vorig jaar. Ook de Britse (van 20 naar 30) en Japanse (van 13 naar 21) bedrijven doen het goed.

TEKSTEN: SIMON VAN DORPE EN KARIN EECKHOUT COÖRDINATIE: JOZEF VANGELDER