DE ‘HOLISTISCHE’ MANAGER

De Manager van het Jaar 2006 is bekend: de keuze viel op de Kortrijkzaan en textielindustrieel Philippe Vlerick (51). Een atypische manager die ook buiten zijn sector op verschillende andere fronten actief is, waaronder KBC Groep (als vicevoorzitter), Pentahold (durfkapitaalinvesteerder), VBO en Voka (bestuurslid). Eerder een strateeg en ideeënman, de primus inter pares die zijn team stuwt en motiveert, dan iemand die zelf de handen aan het roer slaat.

Het begrip ‘manager’ is met de selectie van Philippe Vlerick uit zijn knellende carcan gelicht. Nog te veel werd de titel in het verleden geassocieerd met een zuiver operationele bedrijfspersoon die erg tactisch denkt en handelt, als permanent lid van het dagelijkse bestuur. Zeg maar dé baas zonder wie het bedrijf in de praktijk niet functioneert.

Die enge interpretatie is niet meer van deze tijd. De nieuwe manager omringt zich met een groep van kernfiguren – vaak verantwoordelijk voor diverse geografische markten, activiteiten en vennootschappen – en geeft aan dit team het volle vertrouwen. Hij verwacht geen dagelijkse rapportering, maar denkt mee en controleert. Hij is hard als een partij zich niet aan de afspraken houdt, maar geeft ook rugdekking als er na zijn “doe maar” toch iets fout loopt.

De titel Manager van het Jaar is na 22 edities een begrip geworden in het Belgische zakenleven. Maar de enorme mediabelangstelling voor de ereprijs is ook een tweesnijdend zwaard gebleken. Aan de titel wordt al te vaak een perceptie van personencultus en korte termijn gekoppeld, die de realiteit krom trekt. Uiteraard meet je het soortelijk gewicht van een goede manager niet af aan zijn ego of autoriteit, maar aan de kwaliteit en het potentieel van de sleutelmedewerkers die deze manager rond zich weet te verzamelen. En tezelfdertijd blijkt de grand cru van de visie die deze manager uitstraalt pas na vele jaren.

Maar in elk goed geleid bedrijf wordt de finale verantwoordelijkheid ook alleen maar gedragen door één persoon. Er is – uitzonderingen van duo-leiderschap niet te na gesproken – maar één gedelegeerd bestuurder of voorzitter van het directiecomité. En er is maar één voorzitter van de raad van bestuur. Deze persoon hakt de finale knopen door en treedt ook vaak op als de vertegenwoordiger of ambassadeur van het bedrijf.

Met die elementen in het achterhoofd selecteerde de zestienkoppige jury, hierin geruggensteund door de redactie en lezers van Trends en de Vlaamse Management Associatie – uit meer dan vijftig kandidaten de definitieve laureaat. Net als zijn voorgangers staat Philippe Vlerick symbool voor een rolmodel: hij is het type manager dat resoluut opteert voor internationalisering (zijn alliantie met het Indiase Raymond) én verankering (zijn rol als bindfiguur tussen de uiteenlopende aandeelhoudersbelangen van KBC Groep).

In de toelichting verwoordt juryvoorzitter Lutgart Van den Berghe het als volgt: “We toetsten de kandidaten op basis van een brede kijk op ‘management’ en benaderden leiderschap vanuit een holistische invalshoek.” In concreto: Philippe Vlerick geeft niet alleen blijk van een langetermijnvisie voor de bedrijven en de sector waarin hij actief is, hij klimt ook over de eigen bedrijfsmuren heen door allianties aan te gaan en zo de lokale inplanting te versterken en heeft als succesvol bedrijfsleider erg veel aandacht voor het maatschappelijk belang.

Het is door bedrijfsleiders als Philippe Vlerick – en de twee andere genomineerden Urbain Vandeurzen (LMS) en Chris Van Doorslaer (Cartamundi) – die een dergelijke voorbeeldrol op zich willen nemen, dat de onderscheiding Manager van het Jaar haar toegevoegde waarde kan hebben, zowel in als buiten het bedrijfsleven. “Voor jongeren en studenten ben ik een rolmodel en ik neem dat ernstig,” zei Martine Reynaers onlangs. Zij werd in 2003 als eerste vrouwelijke bedrijfsleider bekroond met de eretitel (in 1997 was er ook al Roos Claeys van Kinepolis, die in duo met Albert Bert werd geselecteerd).

“De titel heeft mij meer zelfvertrouwen geschonken,” gaf ze zelf nadien toe. En wellicht ook: zoveel meer zelfzekerheid aan anderen om de stap naar het ondernemerschap te zetten. Wat des te belangrijker is.

Piet Depuydt